Papa: t’u jepet fund spekulimeve dhe ndarjes së pabarabartë të pasurive të tokës.
(16.05.2011 RV)“E vërteta, dashuria, drejtësia janë të domosdoshme, për të
kapërcyer çekuilibrimet e sotme botërore”: këtë theksoi sot Papa, duke pritur në audiencë
pjesëmarrësit në Kongresin botëror, organizuar nga Këshilli Papnor i Drejtësisë e
Paqes, me rastin e 50–vjetorit të Enciklikës “Mater et magistra”, shkruar në vitin
1961 nga i Lumi Gjoni XXIII, 70 vjet pas Enciklikës Rerum Novarum të Leonit XIII. Duke sintetizuar
elementet themelore të Mater et magistra, Benedikti XVI ripohoi se është urgjente
t’i jepet fund pabarazive, që trondisin fatet e njerëzve të veçantë e të mbarë njerëzimit.
Drejtësia - theksoi - duhet vendosur në nivel universal: mund të flitet për drejtësi,
vetëm atëhere kur e gëzojnë të gjithë, e jo vetëm një grusht njerëzish. E duke bërë
të vetat fjalët e Gjonit XXIII, Benedikti XVI kujtoi se Doktrina shoqërore e Kishës
ka si dritë të Vërtetën; si forcë lëvizëse, Dashurinë; si objektiv, Drejtësinë: “E
vërteta, dashuria, drejtësia, që, së bashku me parimin e përkatësisë universale të
pasurive, Nëna e Mësuesja i tregon si kritere themelore për të kapërcyer çekuilibrimet
shoqërore e kulturore, mbeten shtyllat kryesore për të shpjeguar e për të zgjidhur
edhe çekuilibrimet e globalizimit të sotëm”. Përballë këtyre çekulibrimeve
– nënvizoi Papa - është e domosdoshme të rikthehemi tek arsyeja integrale, që ia
hap zemrën Zotit e rilind mendimin moral, i cili e kapërcen stilin e etikave shekullare,
siç janë ato neoutilitaristike e neokontratualiste. Papa foli me shqetësim për
pabarazitë e shumta, që karakterizojnë epokën tonë e që dëmtojnë, në radhë të parë,
të varfërit. E me shqetësim edhe më të thellë, theksoi fenomenet, që lidhen me një
financë e cila, pas fazës më të mprehtë të krizës, rifilloi të praktikojë në mënyrë
të pakontrolluar kontratat e kreditit, të cilat shpesh i hapin udhën spekulimeve pa
asnjë kufi: “Fenomene të dëmshme spekulimi vërtetohen edhe në fushën e prodhimeve
ushqimore, të ujit, të tokës, gjë që i katandis në një varfëri edhe më të thellë,
ata që edhe kështu janë tejet të varfër. Njëlloj, edhe rritja e çmimeve të burimeve
energjitike të domosdoshme, me pasojë kërkimin e energjive alternative, nganjëherë,
duke u udhëhequr vetëm nga interesat ekonomike afatshkurtëra, ka pasoja negative mbi
ambientin, e jo më pak, edhe mbi vetë njeriun”. Çështja e sotme sociale
- nënvizoi me forcë Papa - është, pa dyshim çështje e drejtësisë sociale botërore;
çështje e ndarjes së barabartë të pasurive materiale dhe jo materiale, e globalizimit
të demokracisë themelore e shoqërore, që krijon mundësi për pjesëmarrjen e të gjithëve,
në vendosjen e fateve të të gjithëve. Një drejtësi e tillë mund të realizohet vetëm
në se rrënjoset në të mirën njerëzore universale: “Përsa i takon planit të
realizimit, drejtësia shoqërore duhet zbatuar në shoqërinë civile, në ekonomi, në
treg, nga të gjithë, e sidomos nga autoritete politike të ndershme e transperente,
në nivel ndërkombëtar”. Duke u ndaluar tek roli i Kishës në çështjen shoqërore,
Papa ripohoi protagonizmin e besimtarëve laikë, që duhet të jenë të përgatitur shpirtërisht,
profesionalisht e etikisht. Në përfundim, citoi Enciklikën ‘Mater et magistra’, lidhur
me pluralizmin e ligjshëm të katolikëve në konkretizimin e Doktrinës shoqërore.