Me rastin e 27 Prillit - Ditës së të Pagjeturve në Kosovë, Presidentja e Republikës,
Atifete Jahjaga, me anë të një deklarate ka bërë thirrje që të shtohen përpjekjet
për të zbardhur fatin e personave të pagjetur. "E drejta për ta ditur fatin e më të
dashurve është brengë themelore e secilit njeri, e secilës familje dhe është e drejtë
ndërkombëtare humanitare, e drejtë elementare e njeriut, të cilën duhet respektuar",
theksohet në këtë deklarata. Presidentja Jahjaga tha se kishte takuar disa nga përfaqësuesit
e familjeve të pagjeturve dhe i ka dëgjuar brengat e tyre. "Ato ishin rrëfime të dhimbshme,
shumë prekëse dhe shumë të vërteta. Të gjithë ne e kuptojmë kërkesën e tyre themelore
se është e drejtë e patjetërsueshme që secili ta ketë varrin ku familja dhe të afërmit
do t'i kryejnë ceremonitë fetare, ku i kujtojnë dhe i nderojnë dëshmorët e viktimat
që u vranë në konfliktin e armatosur në Kosovë". "Si Presidente e Republikës së Kosovës
unë do të përpiqem dhe do të bëj gjithçka që është në fuqinë time që t'u ndihmoj familjeve
të gjejnë dhe të dinë për fatin e më të dashurve të tyre. Ka më shumë se një dekadë
që nga mbarimi i luftës dhe çështja e të pagjeturve mbetet një kujtesë tragjike e
të kaluarës së afërt të Kosovës dhe vazhdon të jetë një barrë e dhimbshme, jo vetëm
për familjet që humbën të dashurit e tyre, por për tërë shoqërinë tonë". Presidentja
e Republikës i ka bërë apel edhe autoriteteve të Republikës së Serbisë që të japin
të gjitha informatat dhe të ndihmojnë për të zgjidhur fatin e personave të pagjetur
nga Kosova. "Zbardhja e fatit të personave të pagjetur dhe sjellja para drejtësisë
e autorëve të këtyre krimeve monstruoze, do t'i ndihmonte familjet për të kapërcyer
të kaluarën tragjike dhe do të kontribuonte për paqen dhe qëndrueshmërinë në rajon.
Qeveria e Republikës së Kosovës do ta ketë gjithë përkrahjen time që të forcojë kapacitetin
profesional të institucioneve që merren me çështjen e personave të pagjetur, në veçanti
të kapaciteteve të Komisionit Qeveritar për Personat e Pagjetur". Gjithashtu Presidentja
kërkon edhe nga EULEX i që në përputhje me Ligjet e Republikës së Kosovës, të bashkërendojë
të gjitha aktivitetet me institucionet e Kosovës dhe të intensifikojë përpjekjet për
gjetjen dhe identifikimin e të gjithë atyre që janë zhdukur gjatë luftës në Kosovë.
Ndërkaq në një takim me anëtarë të Komisionit Qeveritar për Personat e Pagjetur dhe
përfaqësues të shoqatave të të pagjeturve, Presidentja Jahjaga u ka premtuar angazhim
të pakursyeshëm për zbardhjen e fatit të të pagjeturve. Presidentja Jahjaga tha se
ndan dhimbjen me të gjitha familjet e personave të pagjetur dhe theksoi se pasojat
e luftës në Kosovë kanë qenë të rënda. Presidentja tha se shteti i Kosovës ka bërë,
është duke bërë dhe duhet të bëjë çdo gjë që është e mundur për të lehtësuar dhimbjen
e familjarëve të familjeve të dëshmorëve dhe të të pagjeturve si dhe të rikuperojë
dëmin. Ajo tha se kjo punë po bëhet me një bashkëpunim ndërinstitucional dhe theksoi
se në të ardhmen kjo punë duhet të jetë edhe më konkrete dhe më efikase. Delegacioni
i Komisionit Qeveritar për Personat e Pagjetur dhe të shoqatave të të pagjeturve tha
se në Kosovë ende janë afro 1800 persona që konsiderohen si të pagjetur dhe kërkuan
angazhim të institucioneve të Kosovës dhe atyre ndërkombëtare për zbardhjen e fatit
të tyre. Ata kërkuan që t'u bëhet presion më i madh autoriteteve të Serbisë për hapjen
e arkivave dhe të paraqesin vendvarrezat e qytetarëve të Kosovës që janë zhdukur gjatë
luftës në Kosovë. Delegacioni kërkoi që të formohen grupe ekspertësh për mbledhjen
e dëshmive për krimet dhe gjenocidin e kryer ndaj popullatës në Kosovë gjatë luftës
së viteve 1998 99 dhe që kryesit e tyre të dalin para drejtësisë. Ata kërkuan që të
përshpejtohet procesi i identifikimit të kufomave që ndodhen në murgun e Departamentit
të Mjekësisë Ligjore për Persona të Zhdukur. Delegacioni gjithashtu kërkoi edhe miratimin
e ligjit për personat e pagjetur dhe që në skemën e asistencës sociale të futet edhe
kategoria e të pagjeturve.