2011-ը՝ Հայ Մանուկի Տարին (Հռչակուած Արամ Ա.Վեհափառի Կողմէ) ։ Երեխաներու
Անհամաձայնութիւնը ։
Շատ բնական ու յաճախադէպ երեւոյթ է տան մէջ քոյր եւ եղբայր իրարանցումը կամ վէճն ու երբեմնի
հարուածները: Յաճախադէպ ըլլալով հանդերձ, անիկա ծնողքի մը համար շատ անախորժ է: Թէեւ
ծնողքը ունի այդ գիտակցութիւնը թէ ժամանակի ընթացքին այդ անախորժ վիճակը կը վերանայ ու
անոր փոխարէն կու գայ հասկացողութիւնը ու գուրգուրանքը, սակայն անհամբերութիւնը իր խօսքը
ու դրոշմը ունի այս իմաստով: Նախանձը առաջին ազդակն է, որուն մասին կը մտածէ ծնողք
մը, երբ անհամաձայնութիւն ու կռիւ կը տեսնէ երեխաներուն միջեւ: «Ի՛մս է», «Նախ ե՛ս առած
էի»… Ասիկա անշուշտ բնական է ու անպայման նախանձի արդիւնք պէտք չէ տեսնել: Երբեմն անգիտակցաբար,
ծնողներ մէկ երեխային միւսէն աւելի ուշադրութիւն կը ցուցաբերեն, պարզապէս որովհետեւ այդ
մէկը ֆիզիքական աւելի շարժումներ եւ խաղեր կը կատարէ քան միւսը, որ կեդրոնացած է իր lego-ներուն
վրայ ու բան մը կը պատրաստէ: Երեխան կը նկատէ, թէ այն քայլը աւելի պաչիկ կամ փաթթուկ
եւ նոյնիսկ փաղաքշական խօսք կը ստանայ քան միւսը: Ի տես այս երեւոյթին, լուր երեխան կրնայ
ուշադրութեան կեդրոն դարձող երեխային աւելի նեղացնել եւ երբեմն ցաւցնել: Երեխաներու
միջեւ տեղի ունեցող անհամաձայնութիւնները, ինչպէս յիշեցինք, շատ բնական եւ նաեւ իրենց
բարեբեր ազդեցութիւնն ալ ունին: Երեխան կանուխ տարիքէն տան մէջ կը սորվի անհամաձայնութիւններ
լուծելու մասին եւ խօսակցելու միջոցով՝ եզրակացութիւններու հասնելու ձեւին: Նաեւ ժամանակի
ընթացքին կը սորվի փոխադարձաբար հոգատարութեան եւ ուշադրութեան մասին: Հինգ տարեկան տղեկս,
ամէն անգամ, երբ խաղալիք գնելու կ՛երթայ, իր նուէրին կողքին անպայմանօրէն քրոջը մասին
ալ մտածելու եւ անոր համար ալ նուէր մը գնելու աշխատանք կը տանի: Թէեւ տան մէջ շատ անհամաձայնութիւններ
ունին անոնք, բայց այդ մէկը արգելք չէ, որ քոյրը չսիրէ կամ նոյնիսկ չհոգայ անոր: Անոնք
նաեւ կրնան սորվիլ, թէ պայման չէ ապրելու համար ճիշդ նոյն բաները մտածել եւ նոյն բնաւորութիւնը
ունենալ: Այս մէկը ապագային համար շատ օգտակար խորհուրդ մըն է: Երեխան երբ փոքր տարիքէն
կը սորվի այս կարեւոր պատգամը, յետագային աւելի հեշտութեամբ կը լուծէ իր բոլոր հարցերը
եւ ընկերական կեանքին մէջ աւելի յաջողութեամբ յարմարելու կարելիութիւնը կ՛ունենայ, առանց
իր էութիւնը կորսնցնելու: Ծնողական միջամտութիւնը շատ կարեւոր է ու անպայման դրական,
եթէ ճիշդ ձեւով դրսեւորուի ատիկա: Երեխան, որ նախայարձակը դարձած է, իր պատճառները կրնայ
ունենալ: Առանց ստուգելու՝ երբե՛ք պատիժի չդիմենք: Այլ նախ կատարենք մեր անաչառ միջամտութիւնը
եւ ապա հեռացնենք իրարմէ՝ խօսելով ու հասկնալով, թէ ի՞նչ պատահած է, որ երեխան տխրեցուցած
կամ նոյնիսկ յարձակողական դարձուցած է: Բնականաբար, միշտ արդար պիտի չկարենանք ըլլալ.
այդ ալ պէտք է վերագրել մեր մարդկային էութեան, սակայն փորձեցնք մենք ալ հանդարտելով
մեր հարցերը լուծել: Քանի մը վայրկեան մի՛ խօսիք անոնց հետ: Անոնցմէ իւրաքանչիւրը իր
անկիւնը մէկուսացուցէք եւ դուք ալ հանդարտ մտածեցէք, ապա կանչելով ձեր քով՝ մայրական
գուրգուրոտ բնազդով հարցը նախ քննեցէք: Գիտէք, թէ ի՛նչ ալ ըլլայ պատահածը, անիկա աշխարհին
վերջը չէ, այլ լուծում մը կայ անոր ետին: Կառչելով այդ անհրաժեշտ կռուանին, հարցը լուծեցէք
միշտ սիրալիր օրինականութեամբ: Այն միջամտութիւնը, որ գուրգուրանք ու սէր կը թափէ,
երեխան կը դարձնէ փափուկ եւ հնազանդ: Այս պարագային, չափահասն անգամ նոյն օրէնքին կ՛ենթարկուի:
Մի՛ նեղանաք եթէ սխալիք կամ բարկանաք: Այդ մէկը եւս բնական է: Ծնողք ըլլալ չի նշանակեր
մարդկային բնութենէ ձերբազատիլ: Կատարեալ ծնողք մըն ալ չկայ, որ ձեր զաւակին համար աւելի
լաւ մայր կամ հայր պիտի ըլլար: Դուք ամէնէն լաւն էք ձե՛ր զաւակին համար. այս մէկը միշտ
յիշեցէք: Ամէնէն կարեւորը յիշենք, թէ ամէն ինչ կրնայ սրբագրուիլ եթէ բարի կամեցողութիւն
գոյութիւն ունի: Ծնողական պարտականութիւնը ինքնին հիմնուած է սիրոյ, զոհողութեան եւ ամենայն
բարի կամեցողութեան վրայ: Ծառերու ճիւղերն անգամ երբեմն սխալ կ՛աճին, բայց խնամքով ու
հոգատարութեամբ՝ այդ ծառերը կը հասնին բերքի ու առատ հունձք կու տան: