Pas telefonatës Obama-Sarkozì, NATO hyn në komandën e operacionit në Libi. Sulme të
reja të forcave të Gedafit në Misrata.
(23.03.2011 RV)Misioni ndërkombëtar në Libi përcaktohet më mirë, pas vendimit
për të përfshirë NATO-n në komandën ushtarake. Që sot, ka filluar patrullimi detar
i Paktit të Atlantikut, për të kontrolluar respektimin e embargos së armëve. NATO-ja
hyri në operacionin “Odiseja në agim”, pas bisedimeve telefonike të presidentit amerikan
Barak Obama me kreun e shtetit francez, Nikolas Sarkozì dhe me kryeministrin britanik,
David Kamerun. Shtete të tjera nuk janë dakord. Përveç Rusisë, që kërkon armëpushimin
e menjëhershëm, edhe Gjermania tërhiqet nga të gjitha operacionet e NATO-s në Mesdhe,
në shenjë proteste për ndërhyrjen në Libi. E ndërsa fronti
perëndimor përcakton strategji të reja dhe ndarjen e kryesisë së misionit në Libi,
kreu i kësaj të fundit, Muhamar Gedafi theksoi dje, para një turme të mbledhur pranë
bunkerit të tij në Tripoli, se nuk ka ndërmend të largohet nga vendi. Forcat e tij
hynë sot në qendër të qytetit të Misratës, ku shkaktuan së paku 17 viktima. Koalicioni
ndërkombëtar u përgjigj me bombardime, për të shmangur përparimin e trupave qeveritare
drejt Bengazit, kështjellë e kryengritësve dhe seli e Këshillit Kombëtar të Tranzicionit,
i cili ka zgjedhur qeverinë e përkohshme libiane. Regjimi i Gedafit organizon gjithnjë
autobusa me gazetarë për t’i çuar në zonën e bombardimeve të avionëve të koalicionit,
që të shohin me sytë e tyre dëmet e shkaktuara. Liroi gjithashtu tre gazetarët e huaj
të kapur dje. Nga Tripoli, që vazhdon jetën normale, sapo përfundojnë bombardimet,
na flet një gazetar italian, Kristiano Tinaci, të cilit i kërkuam shpjegime
mbi të ardhmen e Libisë. Sot për sot, Tripolitania dhe Cirenaika janë dy fytyra të
vendit, në konflikt ndërmjet tyre. Pas kësaj lufte, pas Gedafit, cilat do të jenë
përparësitë?
Po përpiqen të përdorin këshillat fisnore për të gjetur zgjidhjen
paqësore të konfliktit të këtyre javëve. Është organizuar edhe një marrshim i madh
drejt Bengazit, një manifestim paqësor i Këshillit popullor e shoqëror, ku qeveria
dhe komitetet popullore janë lënë jashtë. Këshilli është një organizëm, që mbledh
të gjitha fiset e vendit e ku bën pjesë edhe fisi Varfala, i pari që mbështeti protestat
kundër Gedafit, por që tani, së paku një pjesë, është me kolonelin. Po afrohen edhe
fise të tjera, që në fillim protestonin. Ndryshojnë mendim ndoshta për shkak të bombardimeve
të huaja: ky vend nuk pranon ndërhyrje të jashtme.
Gjendja humanitare në
Libi është dramatike: me mijëra vetë ikin drejt lindjes, shumë kapërcejnë kufirin
me Egjiptin, me frikën e raprezaljeve nga ana e qeverisë. Në këto kushte, t’i ndihmosh
është tejet e vështirë. Intervistuam Lourenc Jolls, delegat i Komisariatit të Lartë
të OKB-së për Refugjatët në Evropën e jugut, i cili aktualisht ndodhet në kufirin
libiano-egjiptian:
Deri tani, 15 mijë libianë kanë kaluar kufirin me
Egjiptin, por duhet thënë se gjatë ditëve të fundit, gjendja ka qenë relativisht e
qetë. Kushtet në Egjipt nuk janë të mira, madje janë shumë të vështira. Po bisedojmë
me autoritetet për të marrë lejen që të përmirësojmë gjendjen në kufi. Por lejet vijnë
me pikatore. Do të kishim dashur të ndërtonim kampe për refugjatët, por egjiptianët
i konsiderojnë libianët të përkohshëm e jo si mysafirë, që do të qëndrojnë gjatë në
kufi. Është e vërtetë se nga 136 mijë personat, që kanë kaluar kufirin, 79 mijë janë
egjiptianë, që punonin në Libi, ndërsa vetëm 15-20 mijë janë libianë, që ikin nga
frika e raprezaljeve. Megjithatë, duket se kanë mjete për të mbijetuar, vazhdojnë
rrugën për në brendësi të Egjiptit, ku ndoshta kanë pika mbështetjeje. Por, nëse gjendja
në Bengazi do të vazhdojë të keqësohet, ka mundësi të vijnë libianë, që nuk kanë asnjë
mjet jetese. Gjithashtu, ekziston problemi i atyre, që ishin refugjatë në Libi, si
eritreasit, somalët, sudanezët, të cilët nuk mund të kthehen në atdhe. Pastaj, ka
persona të kombësive të tjera, për të cilët qeveritë apo ambasadat nuk po shqetësohen
aspak. Të tillë janë ata që vijnë nga Bangladeshi. Po organizojmë avionë për tranferimin
e tyre dhe po sjellim ushqime e ndihma të tjera nga depot tona në Dubai.