Si sot, 20 vjet më parë, shqiptarët thyen dyert e burgut komunist dhe u nisën me ç’mundën
për në Itali
6 marsi i vitit 1991 do të kujtohet nga shumë shqiptarë, që të lodhur, të gënjyer,
të shpërfytyruar nga diktatura komuniste, mësynë portet, sidomos atë të Durrësit e
me anijet, që gjetën aty, të mëdha e të vogla, u nisën drejt Italisë. Kush nuk i kujton
fotografitë e atyre, që të nesërmen zbritën në Brindizi, në Otranto e në Bari? Shprehja
popullore “mizë lisi” i përshtatet katërcipërisht kësaj situate e vërtet, mediat italiane
raportuan për rreth 25 mijë vetë. Anija e fundit, që u ankorua në portin e Brindizit
nuk ishte as shqiptare, vinte nga Panamaja e u “sekuestrua” nga shqiptarët për të
ardhur në Itali. Pas hyrjes nëpër ambasada, një vit më parë, ky eksod i marsit
qe goditja përfundimtare për regjimin komunist. Më 31 mars 1991 do të zhvilloheshin
zgjedhjet e para pluraliste në Shqipëri. Sot, pas 20 vjetësh, shumë prej emigrantëve
shqiptarë që jetojnë në Itali, kanë ardhur pikërisht ato ditë të para të marsit, me
kokën në rrezik. E më shumë se në Shqipëri, ky përvjetor është kujtuar në Itali, me
aktivitete, që vazhdojnë, sidomos në Otranto e në Brindizi. Në Otranto, emigrantët
e parë shqiptarë pas komunizmit u festuan më 3 mars, me veprimtari të organizuara
nga don Gjuzepe Kolavero, themelues i shoqatës “Agimi”, e përhapur sidomos në jug
të Shqipërisë. Në Brindizi, nisma me titull “Qyteti mikpritës: Shqipëri-Brindizi 20
vjet më pas” do të fillojë më 11 mars me paraqitjen e dokumentarit “Shqipëria, vendi
përballë” të Roland Sejkos, prodhuar nga Instituti “Luce”, për të vazhduar deri më
13 mars, me çaste spektakli dhe ballafaqimesh, me instalime artistike, rrëfime, koncerte,
konferenca etj.. Të dëgjojmë komentin e ambasadorit shqiptar në Itali, Llesh Kola.