Romani i parë i letërsisë shqipe i vitit 1889 i kushtohet “Marcies, virgjër e martire”.
97 vjet me parë botohej romani "Shkodra e rrethueme", vepër e prozatorit të njohur,
dom Ndoc Nikës, që pas shumë pohimesh e mohimesh, konsiderohet gabimisht si romani
i parë shqiptar. Romani pa dritën më 10 dhjetor 1913. Në kohën kur Dom Ndoci, prozatori
që i la letrave shqipe një numër të madh prozash të të gjitha natyrave, qysh nga librat
shkollorë, tek historitë e tek veprat e mirëfillta artistike, të parat e prozës së
mesme e të gjatë në shqipet, fyhej në mënyrë të pabesueshme, burgosej, mohohej e harrohej,
Historia komuniste e Letërsisë Shqipe njihte si romancier të parë të shqipes, Foqion
Postolin me romanin e tij "Për mbrojtjen e Atdheut", botuar më 1909, ndjekur nga botimi
i romanit tjetër, shumë të njohur nga të gjithë lexuesit shqiptarë: "Lulja e Kujtimit",
botuar më 1921. Emri i Dom Ndocit, në se kujtohej ndokund, kujtohej vetëm për t'u
denigruar. E kështu mbetet edhe sot në tekstin e lartpërmendur, në përdorim. Sidoqoftë,
tani pranohet se ai është romacieri i parë me romanin "Shkodra e rrethueme". Në të
vërtetë ai është romancieri i parë, por kjo vepër nuk është e para e prozës së gjatë
artistike shqipe. Romanin e parë Dom Ndoci e botoi që më 1889. Titullohet "Marcja:
martirja e parë e krishtenimit në fillés të vet". Është historia e martirizimit të
Marcies, e cila kallet e gjallë në dhe, sepse nuk pranon të mohojë Krishtin. Vepra
është një rrëfim ndërmjet hagjioagrafisë e romanit, me gjatësinë e një novele, që
lexohet me prandaj edhe sot, në se mund të gjendet ende në skajin e ndonjë biblioteke
tejet të vjetër shkodrane. Ka ardhur, pra, koha të pranojmë se fillon me një martire
të krishterimit historia e romanit shqiptar.