Касцёл адзначае ўрачыстасць Хрыста Валадара Сусвету
21 лістапада, ў апошнюю нядзелю літургічнага года, Касцёл адзначае ўрачыстасць Хрыста
Валадара Сусвету. Гэта апошняя нядзеля перад Адвэнтам – пачаткам новага літургічнага
году – з’яўляецца падцвярджэннем факту валадарання Уваскрослага Хрыста.
Урачыстаць
Хрыста Валадара ўказвае на мэту чалавечага жыцця, на паяднанне з Богам і на адданне
пад уладу Яго любові ў Божым Валадарстве. Валадаранне Хрыста выражаецца ў збаўленні
чалавека. Праз сваю смерць на крыжы ён даў сведчанне любові да ўсіх людзей і, прабачаючы
нашыя правіны, паяднаў нас з Айцом, а таксама зрабіў нас абраным народам, святарамі
самаго Бога.
У іканаграфіі Хрыстус Валадар яшчэ са старажытных часоў прадстаўлены
як Пантакратар, Уладар усяго і ўсіх, які сядзіць на троне, мае Зямлю пад сабой, або
трымае зямны шар на далоні. Так прадстаўлялі Езуса на старажытных абразах і мазаіках.
Апакаліпсіс прадстаўляе Яго – як таго, хто сядзіць на троне, каму ўвесь свет аддае
пашану.
У сваю чаргу Евангелле паказвае іншае вымярэнне валадарання Хрыста.
Бічаваны, укаранаваны цернем Езус адказвае на пытанне Пілата: “Так, я Кароль, але
валадарства маё не з гэтага свету” (пар. Ян 18, 33-40). На крыжы Хрыста быў надпіс:
“Езус Назаранін Кароль Юдэйскі” (Ян 19,19), а укрыжаваны з ім разбойнік прасіў Яго
перад смерцю: “Езус, узгадай мяне, калі будзеш у Сваім Валадарстве” (Лк 23, 42). Гэты
евангельскі урывак кажа нам аб тым, што ў найглыбейшым хрысціянскім сэнсе валадарыць,
азначае служыць і нават аддаць сваё жыццё за іншых.
Урачыстасць Хрыста Валадара
уключыў у літургічны каляндар Папа Пій ХІ 11 снежня 1925, на заканчэнне юбілейнага
году. Папа устанавіў гэтае свята насуперак атэістычным і секулярысцскім тэндэнцыям,
якія былі ўжо папулярныя ў той час. Папа указаў на Хрыста як на Валадара, які мае
ўладу над чалавекам і над усім светам.
Пій ХІ загадаў, каб ва ўсіх касцёлах
пасля галоўнага набажэнства, перад выстаўленым Найсвяцейшым Сакрамэнтам была прачытана
літанія да Найсвяцейшага Сэрца Езуса, а таксама адбылося прысвячэнне роду людскога
Яму. На пачатку гэтая урачыстасць адзначалася ў апошнюю нядзелю кастрычніка, але пасля
літургічнай рэформы 1969 года яна была перанесена на апошнюю нядзелю касцёльнага літургічнага
году. Змяшчэнне гэтай урачыстасці напрыканцы календара звязана з біблейскім разуменнем
часу і адлюстроўвае сэнс літургічнага году, які пачынаецца з найважнейшай падзеі ў
справе збаўлення.