Më 8 gusht, kalendari Kishtar përkujton Shën Domenikun (Dedën) e Guzmanit, meshtar
e themelues i Predikatarëve
Më 8 gusht, Kisha përkujton Shën Domenikun (Dedën) e Guzmanit, rregulltar, themelues
i Domenikanëve. “Predikatar i shquar” i së Vërtetës së Zotit. Shën Domeniku qe
predikues i flaktë i Jezu Krishtit Shën Domeniku apo Deda i Guzmanit, lindi prej
Feliçe Guzmanit e Gjovana De Aza në vitin 1170 në Kaleruega, një fshat malor i Kastiljes
së Vjetër (Spanjë). Që në fëmijëri u dallua për dashuri, bujari e përvujtëri shpirtërore.
I bindur se kleri duhej t’i kthehej stilit të një jete rigoroze, të ashpër siç
ishte në themelin e herezive të Albigjezëve dhe të Valdezëve, në Toloza themeloi Urdhrin
e Fretërve Predikatarë që lindi sipas Rregullores agostiniane, po që në thelb u bë
diçka krejtësisht e re. Urdhër i ri Rregulltarë i Shën Domenikut bazohej e bazohet
edhe sot e kësaj dite mbi primatin e lutjes, detyrën e studimit dhe pjesëmarrjen në
procesin e modernitetit kishtar që aso kohe kërkohej nga të gjitha anët. Urdhri i
Domenikanëve u dallua për predikimet shëtitëse, të lëvizshme, mbështetur në lëmoshë
e në një seri rregulloresh të llojit murgar e të studimit të thelluar. Kushtetutat
e Urdhrit të Fretërve Predikatarë shquhen për qartësinë e mendimit, shpirtin pozitiv
e të drejtpeshuar si dhe prakticitetin çka pasqyrohet në Urdhrin e Domenikanëve, njëri
ndër më të rëndësishmit që ka Kisha. I këpur nga puna apostolike dhe pendesat
e mëdha e të gjata, më 6 gusht të vitit 1221, Shën Domeniku vdiq i rrethuar nga fretërit
e vet në kuvendin e Bolonjës, në çelën që nuk ishte e tija, sepse ai, Themelues, nuk
kishte çelë. Papa Gregori IX, i lidhur me një miqësi të madhe më Domenikun, e kanonizoj
më 3 korrik të vitit 1234. Kujtojmë se Etërit Domenikanë kanë qenë në Shqipëri
qysh në kohën e Gjergj Kastriotit Skënderbeut, me të cilin kanë bashkëpunuar nga
afër deri me largimin e tyre me pushtimin osman dhe kthimin në Shqipëri pas rënies
së regjimit komunist, në Durrës.