Don Alfons Tracki- 64 vjet më parë, para plotonit të pushkatimit
(18.07.2010 RV)Për ta kujtuar, në çastin më tragjik të jetës së tij, po shfletojmë
një faqe nga libri i Fric Radovanit, që rrëmon në arkivat e Gjykatës e të Sigurimit:1 “Më
datën 18 korrik 1946, bahet shqyrtimi i akteve në Gjykatën e Lartë në Tiranë, nga:
Kryetari, major Frederik Nosi, antarë kap.Veladin Zejneli dhe kap. Nexhat Hyseni,
prokuror Nevzat Haznedari. Njoftohet Drejtoria e Sigurimit të Shtetit në Tiranë,
me shkresën nr. 902/7 se: “...në bazë të vendimit të dhënë me datën 17 korrik 1946,
u ekzekutuan kriminelët : Llesh Marashi, Kol Ashiku, Nikoll Preng Dedaj dhe Don
Alfons Tracki. I pari në litar. Dënimi i tyre në përgjithësi është konsideruar
me vend nga i gjithë opinjoni. Vetëm për priftin Don Alfons Tracki, propaganda
e klerit bëri që të kishte më tepër diskutime, kështu që u fol se si Don Alfonsi nuk
e meritonte dënimin me vdekje, mbasi s’ishte kriminel, por u dënua si klerikal. Në
anën katolike është ndjerë dhëmshuri për këtë. Shef i Seksionit Shkodër(Zoji
Themeli) d.v. Ekzekutimi u krye në orën 5.00 të datës 18 korrik...”.
“Vrasësit gjithmonë punojnë me mbulue krimet e veta,
e mjeti ma i mirë i tyne asht harresa!”, shkruan autori i librit, duke shtuar vlerësimin
që i bën don Trackit, atë Konrad Gjolaj, në librin ‘Çinarërt’ “Tracki ishte modeli
ma i përkryem i meshtarit Katolik”.
Më 7 nëntor
2002, një ditë para se të nisej për në Shqipëri, ku shpalli emrat e 40 martirëve,
kandidatë për nderimet e elterit, Prefekti i asokoshëm i Kongregatës për Ungjillëzimin
e Popujve, kardinali Kreshencio Sepe, i dha kryeredaktorit tonë, dom David Xhuxhës
një intervistë, që përmbledh gjithë simbolikën fetare e shoqërore të këtij udhëtimi.
Ndërmjet tjerash, i qe drejtuar pyetja: “Në listën e martirëve, propozuar nga
ipeshkvijtë, nuk shënohen vetëm emra martirësh shqiptarë, por edhe italianë e gjermanë,
si Atë Giovanni Fausti, Dom Alfons Tracki e të tjerë, që dhanë dëshminë e gjakut për
Krishtin e për Kishën e tij në Shqipëri. Na duket se kështu krijohet një ikonë e
vërtetë misionare….
Përgjigje: - Misionarët kanë pasur e kanë meritë
të madhe që në fillim, sepse këta vëllezër e motra tona, lanë gjithçka, për të ndihmuar
në rindërtimin shpirtëror, shoqëror e material, rindërtim që vijon, sepse martirët
nuk i pengojnë kufijtë e atdheut, as të kulturës, as të ngjyrës së lëkurës. Eshtë
i njëjti gjak, i kuq, që vijon të derdhet në botë - ai që u derdh në trojet shqiptare,
duke i hapur udhën misionarëve të tjerë, të cilët bëjnë çmos ta ndihmojnë popullin
shqiptar në rilindjen e tij të vështirë. E duhet ta kemi mirë parasysh
se për ta kumtuar Ungjillin e Krishtit, ashtu si edhe për të dhënë ndihmesën në të
gjitha fushat e mundshme, duhet hyrë në mendësinë, në jetën konkrete shoqërore-kulturore
e fetare. Natyrisht sot për sot prania e misionarëve është shumë aktuale, plot gjallëri,
por besojmë se nesër do të jetë Shqipëria ajo që do t'i japë shumë misionarë mbarë
kishës; njerëz që e kanë ruajtur fenë në rrethana shumë të vështira, siç ishin ato
të salvimit fetar, jo më shumë se dhjetë vjet më parë. E pastaj kemi të bëjmë me traditën
tipike të vendeve ballkanike, që bëhet shembull për të tjerët, sepse ai që del nga
katakombet, del më i përforcuar në fe, më i fuqishëm. Prandaj kjo dëshmi e besimit
fetar, e pëshpirtërisë dhe e jetës së krishterë shqiptare mund t'u sjellë, pa dyshim,
shumë dobi edhe kombeve të tjera. _____ 1 Fritz Radovani
- de Angeliis, “Një monument nën dhé”, M e l b o u r n e 2 o o 4; Biblioteka “Imzot
Lazër Mjeda”, Libri 14; Boton Misioni Katolik Shqiptar në Kroaci.