Giuseppe Cafasso, vị linh mục đào tạo các linh mục thánh
Năm Linh Mục vừa mới kết thúc là thời gian ân sủng đã và sẽ đem lại nhiều hoa trái
cho Giáo Hội, và là cơ may nhắc nhớ mọi người cầu nguyện cho những ai đáp trả lại
ơn gọi đặc biệt này.
Đức Thánh Cha Biển Đức XVI đã khẳng định như trên với
hơn 20.000 tín hữu và du khách hành hương năm châu tham dự buổi tiếp kiến chung sáng
thứ tư 30-6-2010 tại quảng trường Thánh Phêrô.
Trong bài huấn dụ Đức Thánh
Cha đã giới thiệu thêm một gương mặt linh mục thánh thiện nữa đó là thánh Giuseppe
Cafasso. Cách đây một tuần là ngày kỷ niệm 150 năm người qua đời ngày 23 tháng 6 năm
1860 khi mới được 49 tuổi. Ngoài ra ngày mùng 1 tháng 11 năm 1924 khi Đức Giáo Hoàng
Pio XI thừa nhận các phép lạ để phong thánh cho linh mục Giovanni Maria Vianney, thì
cũng công bố sắc lệnh phong chân phước cho linh mục Cafasso với các lời sau đây: ”Với
sự sắp đặt đặc biệt và ích lợi của Lòng Lành Chúa chúng ta được chứng kiến các ngôi
sao sáng mới mọc lên ở chân trời của Giáo Hội công giáo: cha sở họ Ars và tôi tớ đáng
kính của Chúa Giuseppe Cafasso. Chính hai gương mặt xinh đẹp, thân thương và thích
hợp phải được giới thiệu với chúng ta hôm nay: gương mặt bé nhỏ, khiêm hạ, nghèo khó
và đơn sơ nhưng cũng vinh hiển của cha sở họ Ars, và gương mặt xinh đẹp, lớn lao và
phức tạp phong phú của linh mục, bậc thầy và nhà đào tạo linh mục là Đấng đáng kính
Giuseppe Cafasso”.
Thánh Cafasso đã không phải là cha sở như Cha thánh họ
Ars, nhưng là nhà đào tạo các cha sở và linh mục giáo phận, còn hơn thế nữa là nhà
đào tạo các linh mục thánh thiện, trong đó có thánh Don Bosco. Người cũng đã không
thành lập các dòng tu hay hiệp hội như các linh mục thánh thiện của vùng Piemonte
hồi thế kỷ XIX, vì việc thành lập của người là ”trường học sự sống và sự thánh thiện
linh mục” với gương mẫu và việc dậy dỗ trong ”Nhà trọ thánh Phanxicô thành Assisi”
ở tỉnh Torino. Đề cập tới tiểu sử của thánh Giuseppe Cafasso Đức Thánh Cha nói:
Giuseppe Cafasso sinh tại Castelnuovo d'Asti cùng quê hương với thánh Giovanni Bosco,
ngày 15 tháng Giêng năm 1811 và là con thứ ba trong gia đình có bốn người con. Em
gái út của người sẽ là thân mẫu của chân phước Giuseppe Allamano, người sáng lập dòng
các Thừa sai nam nữ của Đức Bà ủi an. Người sinh ra trong vùng Piemonte trong thế
kỷ XIX là thế kỷ có nhiều vấn đề xã hội, nhưng cũng có nhiều thánh dấn thân sửa chữa
các vấn đề đó. Các vị được nối kết với nhau bởi một tình yêu toàn vẹn đối với Chúa
Kitô và lòng bác ái sâu xa đối với những người nghèo túng nhất: ơn thánh Chúa biết
phổ biến và nhân lên các hạt giống của sự thánh thiện! Cafasso học hết trung học và
hai năm triết học tại trường Chieri, năm 1830 gia nhập trường thần học và được thụ
phong linh mục năm 1833. Bốn tháng sau đó cha bước vào nơi sẽ là chỗ nền tảng và là
”chặng duy nhất” trong cuộc đời linh mục của cha: đó là ”Nhà trọ thánh Phanxicô thành
Assisi” tỉnh Torino. Vào đây để hoàn thiện mình trong công tác mục vụ, cha đã tận
dụng tài năng linh hướng và tinh thần bác ái của mình và khiến cho chúng sinh hoa
trái. Thật thế, nhà trọ này không phải chỉ là một trường thần học luân lý nơi các
linh mục trẻ tới từ khắp mọi vùng quê để học giải tội và giảng dậy, mà cũng là một
trường học sống đời linh mục đích thực, nơi các linh mục được huấn luyện trong linh
đạo của thánh Ignazio thành Loyola và trong nền thần học luân lý và mục vụ của thánh
Giám Mục Alfonso de Liguori.
Kiểu sống linh mục mà thánh Cafasso gặp tại Nhà
trọ và góp phần đào tạo, nhất là trong cương vị Giám Đốc, đã là kiểu sống của vị mục
tử đích thật, với nếp sống nội tâm phong phú và lòng nhiệt thành sâu xa trong công
tác mục vụ, trung thành với lời cầu nguyện, dấn thân giảng giải, dậy giáo lý, chăm
chỉ sốt sắng cử hành bí tích Thánh Thể và ban bí tích Giải Tội, theo gương thánh Carlo
Borromeo, thánh Phanxicô de Sales và theo tinh thần do Công Đồng Chung Trento thăng
tiến. Thánh Don Bosco có kiểu nói tổng kết được ý nghĩa công tác giáo dục trong cộng
đoàn này: ”Tại nhà trọ này người ta học làm linh mục”.
Tiếp tục bài huấn dụ
Đức Thánh Cha nói thánh Cafasso tìm thực hiện kiểu đào tạo này cho các linh mục trẻ,
để các vị có thể trở thành các người đào tạo các linh mục tu sĩ và giáo dân khác theo
dây xích hàng loạt chuyên biệt và hữu hiệu. Từ ghế giảng dậy thần học luân lý người
đào tạo các cha giải tội và các cha linh hướng tốt, chăm lo cho thiện ích thiêng liêng
đích thật của con người, được linh hoạt bởi sự quân bình lớn lao trong việc khiến
cho người ta cảm nghiệm được lòng thương xót của Thiên Chúa, đồng thời có ý thức bén
nhậy và sống động đối với tội lỗi. Thánh Cafasso có ba nhân đức chính của bậc thầy:
đó là bình tĩnh, chu đáo và thận trọng. Đối với người, việc kiểm thực giáo huấn dậy
dỗ là thừa tác giải tội, mà người thực hành nhiều giờ mỗi ngày. Người tìm ra thời
giờ cần thiết cho mọi người và trở thành cố vấn tinh thần cho rất nhiều môn sinh sau
này trở thành thánh và người thành lập các dòng tu. Giáo huấn của người không trừu
tượng chỉ dựa trên sách vở dùng thời đó, mà nảy sinh từ kinh nghiệm sống lòng xót
thương của Thiên Chúa và sự hiểu biết sâu xa linh hồn con người mà người thủ đắc được
trong những giờ giải tội lâu dài và hướng dẫn linh hướng. Đức Thánh Cha nêu bật một
bí quyết của thánh Giuseppe Cafasso như sau:
Bí quyết của người rất đơn sơ:
đó là người của Thiên Chúa; qua các hành động bé nhỏ thường ngày làm đều có thể khiến
cho Thiên Chúa được vinh hiển hơn và ích lợi hơn cho các linh hồn. Người hoàn toàn
mến yêu Chúa, được linh hoạt bởi một đức tin đâm rễ sâu và được nâng đỡ bởi lời cầu
nguyện và lòng bác ái chân thành đối với mọi người. Biết bao nhiêu linh mục đã được
người biến đổi khi sống gần người. Điển hình như chân phước Clemente Marchisio, sáng
lập dòng các Nữ tử thánh Giuse. Cha Clemente cho biết khi nhập nhà trọ cha có tính
nghịch ngợm và đầu óc trống rỗng, nhưng đã được thay đổi và hiểu biết thiên chức linh
mục một cách sâu đậm hơn. Trong số những người nhận thánh Cafasso làm linh hướng và
cố vấn có thánh Don Bosco được cha Cafasso linh hướng trong suốt 25 năm trời từ 1835
tới 1860. Thánh Cafasso không tìm đào tạo các linh mục khác theo mẫu gương của mình,
nhưng để cho mỗi người phát triển theo các năng khiếu và ơn thánh riêng theo ý Chúa
muốn. Đây là một giáo huấn qúy báu đối với tất cả những ai dấn thân trong việc giáo
dục đào tạo các thế hệ trẻ. Nó cũng nhắc nhớ chúng ta về tầm quan trọng của việc có
một vị linh hướng trong cuộc sống để giúp chúng ta hiểu biết điều Thiên Chúa muốn
nơi chúng ta.
Đức Thánh Cha nói tiếp trong bài huấn dụ như sau: Thật thế,
chính thánh Cafasso đã khẳng định như sau: ”Tất cả sự thánh thiện, sự hoàn thiện và
lợi ích của một người là nơi việc chu toàn một cách toàn vẹn thánh ý Thiên Chúa...
Hạnh phúc cho chúng ta, nếu chúng ta đi tới chỗ đổ con tim chúng ta vào Trái Tim Chúa,
kết hiệp các ước muốn, ý chí của chúng ta với ý muốn của Chúa đến trở thành một con
tim và một ý muốn với Chúa: chỉ muốn điều Chúa muốn, chỉ muốn theo kiểu Chúa muốn,
và thời điểm Chúa muốn, trong các trạng huống mà Chúa muốn, và muốn tất cả những gì
không do sự gì khác nếu không phải là như Thiên Chúa muốn”.
Đức Thánh Cha
cũng nhắc tới một nét đặc thù khác trong cuộc sống của thánh Giuseppe Cafasso: đó
là chú ý tới các người rốt hết, đặc biệt là các người bị tù trong các nhà tù vô nhân
hạ nhục con người. Thánh nhân đã thường xuyên thăm viếng các người tù trong hơn 20
năm trời với tất cả sự thông cảm và lòng xót thương của một mục tử nhân lành. Chị
sự hiện diện đơn sơ của người thôi cũng đủ đem lại ích lợi cho các tù nhân: nó trao
ban bình an, và đánh động các con tim mà các thử thách khắc nghiệt của cuộc sống đã
khiến trở thành chai đá nhất, nhất là nó soi sáng và lay động các lương tâm thờ ơ.
Trong thời gian đầu thánh nhân thường hay dùng các bài giảng khiến cho hầu hết mọi
người trong tù phải rúng động. Nhưng dần dần người thay đổi kiểu làm mục vụ bằng các
cuộc nói chuyện găp gỡ cá nhân, và trình bầy giáo lý Kitô cho các các tù nhân và mời
gọi họ lòng tín thác nơi Thiên Chúa, cũng như giúp họ hiểu ích lợi của lời cầu nguyện
và việc lãnh nhận các bí tích và điểm tới là giúp họ xưng tội và gặp gỡ Thiên Chúa
nhân lành thươmg xót. Thánh nhân đặc biệt chú ý đến các tội nhân bị kết án tử hình
và lo lắng trợ giúp họ mọi chuyện, cũng như tháp tùng 57 tội nhân tới nơi xử, sau
khi đã ban phép Giải tội cho họ và cho họ rước Mình Thánh Chúa.
Người qua
đời ngày 23 tháng 6 năm 1860 sau khi hoàn toàn sống cho Chúa và tha nhân. Ngày mùng
9 tháng 4 năm 1948 Đức Giáo Hoàng Pio XII đã tuyên bố thánh Giuseppe Cafasso là Bổn
Mạng các nhà tù Italia, và ngày 23 tháng 9 năm 1950 đã đề nghị thánh nhân như gương
mẫu của các linh mục giải tội và linh hướng.
Sau khi chào các tín hữu bằng
nhiều thứ tiếng khác nhau và chúc họ những ngày hành hương nhiều ơn thánh, Đức Thánh
Cha đã cất kinh Lậy Cha và ban phép lành tòa thánh cho mọi người.