Kard. Herranc në tryezën e rrumbullakët për Kryqin në vende publike: ta respektosh
do të thotë të respektosh lirinë e kultit.
(24.06.2010 RV)“Laicizmi i Evropës
nuk duhet konceptuar dhe përjetuar në mënyrë të tillë sa të cënohen ndjenjat e rrënjosura
në popull”. Kështu shprehet presidenti italian Xhorxho Napolitano në telegramin drejtuar
tryezës së rrumbullakët me titull “Vlerat dhe të drejtat. Rasti i Kryqit.”, mbajtur
dje pasdite në Romë. Në telegram presidenti Napolitano thekson se përsa i përket simboleve
fetare brenda BE-ian, duhet që për to të vendos secili shtet në mënyrë të pavarur
dhe jo Gjykata e Strasburgut. Në debat morën pjesë edhe ministri i punës Sakoni,
juristë dhe kryetari i Këshillit Papnor për interpretimin e teksteve ligjore, kardinali
Hulian Herranc. Pjesëmarrësit vunë në dukje se fondamentalizmi laik kërkon që t’i
imponohet shoqërisë duke u kthyer në ligj. Kërkon laicitet por do të imponohet si
një fe e re, një fe asnjëjëse. Politikanë, juristë e prelatë të Kishës janë të një
mendjeje se Kryqi në vendet publike nuk e dëmton laicitetin e shtetit, sepse vetë
Krishti na ka mësuar se duhet t’i japim Çezarit atë çka është e Çezarit dhe Zotit
atë çka është e Zotit. Por ka edhe më: kryqi është kthyer në simbol të vlerave njerëzore
të shoqërisë ku jetojmë. Mjaft të kujtosh se organizata ndërkombëtare që merret me
veprimtari humanitare quhet “Kryqi i kuq”. Nga ana e tij, në fjalën që mbajti,
Kard. Herranc theksoi se të respektosh Kryqin do të thotë të respektosh lirinë e kultit.
Po, si duhet pritur sentenca e ardhshme e Gjykatës së Strasburgut që po shqyrton pikërisht
çështjen e kryqit në vendet publike? Të dëgjojmë Kard. Herranc:
Përgjigje:
“Nga pikpamja kulturore, presim që të respektohen dy gjëra: fakti se qeveritë janë
në shërbim të shoqërisë dhe se edhe organizatat mbikombëtare janë në shërbim të shoqërisë
evropiane, pra, nuk mund të përpiqen të imponojnë një ideologji të caktuar. Në rastin
tonë mbizotëron haptas një ideologji e tipit laik, e cila nuk mund t’i imponohet një
shoqërie që, përkundrazi është thellësisht e krishterë, ose së paku besimtare. Koncepti
i dytë është se do të merret parasysh fakti se kryqi nuk është vetëm një simbol fetar
po edhe kulturor. Përndryshe, atëherë, do të kishim të bëjmë vetëm me dëshirën për
të imponuar një lloj filozofie të fondamentalizmit laicist, në një kohë kur laicizmi
pozitiv, i drejtë, është një gjë krejt tjetër. Sot duhet të tregohemi të kujdesshëm,
mbasi ka një lloj totalitarizmi të diktaturës së relativizmit, siç ka thënë edhe Papa
– totalitarizëm agnostik dhe totalitarizëm laik – që duan ta reduktojnë fenë në diçka
tepër intime, që i përket vetëm ndërgjegjës së secilit, pa u shfaqur publikisht. Tashti,
kjo nuk është vetëm kundër parimeve të Doktrinës së krishterë por është edhe kundër
Deklaratës Universale të të drejtave të njeriut, ku, në nenin 18 thuhet shprehimisht
se e drejta për lirinë fetare, e drejta për ta shprehur lirshëm besimin fetar, është
një e drejtë themelore e njeriut. Përpjekjet për eliminimin e manifestimit të fesë
janë përpjekje që shprehin në vetevete një mendësi totalitare.”