"Бласлаўлёны той, хто прыходзіць ў імя Пана"- працяг
Паважаныя cлухачы мы працягваем чытаньне кнігі cьвятара Варшаўcкай Тэалагічнай Акадэміі
і cьвятара Яна Лаха, пад назвай “Блаcлаўлёны, хто прыходзіць у імя Панcкае”. Аўтар
гэтай кнігі‚ праcочвае развіцьцё меcыянкай ідэі ад чаcоў Цара Давіда да першахрыcьціянкай
эпохі, разглядae некаторыя значныя тэкcты Старога і Новага Запаветаў, прадказваючыя
меcіянcтва Езуcа Хрыcта‚ такія, напрыклад, як прароцтва прарока Натана ў 2 кнізе Самуэля.
Cёньня мы працягваем чытаць cтаронкі другой главы гэтай кнігі пад назвай “Адрынуты
наcтаўнік””, дзе аўтар дзе аўтар разважае над эвангельскім апiсаньнем суда і
асуджэння Езуса.
Зьвязаныя з урачыстым уездам у Ерузалім падзеі зьяўляюцца
для Яна нагодай да выяўленьня ўзрастаючай ненавісьці правадыроў і старэйшын ізраільскага
народу да Езуса і іх канчатковага вырачэньня ад яго: « свае яго не прынялі». Ян
аб-яднаў уваход Пана ў Ерузалім з апавяданьнем аб уваскрашэньні Лазара, якое дазволіла
ўвераваць у Езуса такому мноству народа, што занепакоеныя гэтым першасьвятары, вырашылі
забіць і Лазара. Можна ўявіць, што абодва гэтыя фрагменты зьяўляюцца абвінавачаньнем
юдэйскім правадырам, бо яны не адрозьнілі знакаў надыходу месіянскага цара. Суд
і асуджэньне Месыі –Цара. У чацьвертым Эвангельлі ёсьць некалькі тэкстаў,
якія гавораць, што Езус – Цар. Разгледзім два з іх, каторыя зьмяшчаюць некалькі тытулаў
Езуса, а менавіта апавяданьне аб судзе на ім, запісанае ў 18 главе Эвангельля ад
Яна і апавяданьне аб яго асуджэньні і ўкрыжаваньні, апісанымі ў 19 главе таго ж эвангельля.
Вось як апісваецца суд на Езусам, зьдзейсьнены Понціем Пілатам у 18 главе: «Ад
Каіфа павялі Езуса да прэторыі. Была раніца і яны не ўвайшлі ў прэторыю, каб не занячысьціцца,
ды каб можна было есьці пасху. Пілат выйшаў да іх і сказаў: у чым вінаваціце гэтага
чалавека? Яны адказалі і сказалі яму: калі б ён ня быў такі злачынца, мы ня выдалі
б яго табе. Пілат сказаў ім: вазьміце і па вашаму закону судзіце яго. Юдэі адказалі
яму: нам нікога нельга забіваць. Каб споўнілася слова Езуса, якое Ён сказаў, абвяшчаючы
якой сьмерцю мае памерці. Дык Пілат ізноў увайшоў у прэторыю і, паклікаўшы Езуса,
сказаў яму: ты цар юдэйскі? Езуса адказаў яму: ці ад сябе ты гаворыш гэтае, ці другія
сказалі табе аба мне? Пілат адказаў: ці ж я юдэй? Цябе твой народ і перашасьвятары
выдалі мне, што ж ты зрабіў? Езус адказаў: Валадарства мае не з гэтага сьвету, калі
б з гэта сьвету было валадарства маё, дык слугі мае змагаліся, каб юдэі не выдалі
мяне. Але валадарства маё не адгэтуль. Пілат сказаў яму: ды ты Цар? Езуса адказаў:
ты кажаш, што я цар. Я на тое нарадзіўся і на тое прыйшоў на сьвет, каб сьведчыць
аб праўдзе. Кожны хто ад праўды, слухае голасу майго. Кажа яму Пілат: Што такое
праўда? І сказаўшы гэтае, ізноў выйшаў да Юдэяў і сказаў ім: я ніякае віны ў ім
не знаходжу. Ёсьць жа ў вас звычай, каб я некага звальняў вам на Пасху. Хочаце адпушчу
вам Цара юдэйскага. Тады ізноў закрычэлі ўсе, кажучы: не яго але Бараббу! А Барабба
быў злачынцам.» Апавяданьне аб судзе Езуса Пілатам падзяляецца на дзьве часткі.
Першая размешчана ў 28-па 32 верш, другая ў вершах з 33 па 40. Першая цікавіць нас
толькі таму, што зьяўляецца непасрэдным уступам да другой. У яна зьмяшчае ў асноўным
храналагічныя і тапаграфічныя зьвесткі: 1) пераход ад Каіфы да Пілата, 2) раніца -
прыкладна 5-6 гадзінаў, 3) узгадваньне аб прэторыі, гэта значыць месцазнаходжаньне
прытора, у Ерузаліме – рэзідэнцыя главы правінцыі, які кіраваў ад імя Цэзара. Пракуратары
прыбывалі ў Ерузалім з Цэзарыі на сьвяты і спыняліся ў палацы Ірада ці ў крэпасьці
Антонія каля сьвятыні. 4) паведамленьне аб тым, што юдэі не ўвайшлі ў прэторыю.
Дамы паганаў юдэі лічылі нячыстымі, тыя, хто ўваходзілі ў дом паганаў,
заставаліся нечыстымі - сем дзён. Пачынаючы з верша 33, апавядаецца аб годнасьці
Езуса – Цара. Аднак сьведчаньне Езуса перад Пілатам зьмяшчае элементы, якія немагчыма
зразумець без старазапаветнага кантэксту і знаёмства з чаканьнямі, якія юдэі зьвязвалі
з надыходам Месыі.
Шаноўныя cлухачы, вы cлухаеце cтаронкі з кнігі польcкага
бібліcты і тэолага Яна Лаха‚ пад назвай “Блаcлаўлёны, хто прыходзіць у імя Панcкае”.
У нашай наcтупнай перадачы праз тыдзень мы працягнем чытаньне наcтупных разьдзелаў
з гэтай кнігі.