Më 15 maj kalendari Kishtar përkujton Shën Sofinë.
Shën Sofia është martire e Kishës katolike. Ishte nënë e tri vajzave, që quheshin
Feja, Shpresa e Dashuria. Të tria u martirizuan para nënës së tyre, e cila dha dëshminë
e gjakut për Krishtin në Romë, rreth vitit 350. Ikona e paraqet të veshur me të zeza,
të rrethuar nga të bijat, edhe ata me rrobe zije. Shenjtorja Shën Sofia ,
Pajtore qiellore e intelektit, është shumë e nderuar si në Lindjen, ashtu edhe në
Perëndimin e krishterë. Këtë e tregon fakti se Asaj iu kushtuanjëra nga
katedralet më të famshme të botës, ajo e Hagia Sophi-së, apo e Shën Sofisë në Kostandinopojë,
ngritur nga perandori Kostandin, në qendër të vëmendjes së opinionit publik pak
muaj më parë, e pikërisht në nëntor të vitit 2007, kur këtu ishte për vizitë Papa
Racinger. Gjatë vizitës në Muzeun e Shën Sofisë, Kisha më e madhe
e Lindjes, kthyer në xhami nga otomanët e në muze nga Atatyrku, Papa Racinger
pati rastin të sodiste mozaikun e famshëm të Zojës së Bekuar me Krishtin Fëmijë, të
Krishtit Pantokrator, ikonën e Shenjtës Pajtore, kupolën 51 metra të lartë e 31 të
gjerë dhe shumë mrekulli të tjera arti. Në përfundim të vizitës, Shenjtëria
e Tij Benedikti XVI shkroi në librin e artë të Shën Sofisë shtatë radhë me shkrimin
e tij të imtë. Poshtë tyre, firma historike: Benedikti XVI. Pak më vonë Benediktit
XVI vizitoi edhe Xhaminë Blu të Stambollit, tempulli më i rëndësishëm islamik i qytetit,
ndërtuar ndërmjet viteve 1603-1613. Quhet me këtë emër, për shkak të mozaikëve blu
që veshin tavanin, muret e kupolat. Kur u ndodhën para mihrabit të Xhamisë
Blu, Papa dhe Kryemyftiu u zhytën në meditim të heshtur e sigurisht duhet t’i kenë
lartuar mendimet kah Zoti”. “Kjo vizitë do të na ndihmojë të gjejmë mënyrat e
rrugët e paqes, për të mirën e njerëzimit” – i tha Papa Myftiut të Stambollit, Mustafa
Kagriçit, që e priti në Xhaminë Blu në vitin 2007. Shën Sofia duhet të ketë
qenë një nga Shenjtoret më të nderuara në Shqipërinë e Kastriotit. E dëshmon fakti
se emri i saj ishte shumë i përhapur e se një nga grupet e të ikurve pas vdekjes së
Gjergj Kastriotit, që nguli në Kozencë të Kalabrisë, e pagëzoi fshatin ku u vendos
me emrin domethënës, Shën Sofia e Epirit. E ruan këtë emër edhe sot e kësaj dite fshati
kalabrez, në të cilin sot banojnë 3. 125 arbëreshë. Shenjtorja është edhe Pajtore
e Sofies, kryeqytet i Bullgarisë.