Kisha katolike në Shqipëri shpalos enciklikën e Papës ‘Caritas in Veritate’.
(08.3.2010 RV)Konferenca Ipeshkvnore Katolike e Shqipërisë në bashkëpunim me
Karitasin Kombëtar të Shqipërisë, organizoi një simpozium mbi enciklikën e Papës
Benediktit XVI “Caritas in Veritate” që u mbajt të shtunën e kaluar, më 6 mars në
Tiranë pranë Universitetit Katolikë “Zoja e Këshillit të Mirë”. Në simpoziumin
kushtuar enciklikën shoqërore të Papës Racinger, morën pjesë ipeshkvijtë katolikë
të Shqipërisë, Nunci Apostolik në Tiranë si dhe profesor e studiues të fushave të
ndryshme. “E vërteta, për të cilën Jezusi u bë dëshmitar, e thënë me dashuri:
kjo është forca që vë në lëvizje zhvillimin e njëmendtë të çdo njeriu e të mbarë njerëzimit”:
kështu nis ‘Caritas in Veritate’ - 'E vërteta me dashuri', Enciklika e fundit
e Papës Benedikti XVI kushtuar zhvillimit të gjithanshëm të njeriut, drejtuar botës
katolike e të gjithë njerëzve vullnetmirë. U paraqit sot në Sallën e Shtypit të Selisë
së Shenjtë. Kujtojmë se Dokumenti papnor ka gjashtë kapituj, që paraprihen nga
hyrja e përfundojnë me fjalën e mbylljes. Kapitulli i parë i kushtohet
mesazhit, që buron nga Enciklika Populorum progressio; Kapitulli i dytë,
shtjellon “zhvillimin njerëzor në kohët tona”; Kapitulli i tretë titullohet
“Vëllazëria, zhvillimi ekonomik e shoqëria civile”. Kapitulli i katërt merret
me “zhvillimin e popujve, të drejtat e detyrat dhe problemet e Kapitullit të Kapitulli
i pestë ka titullin“Bashkëpunimi i familjes njerëzore “; Kapitulli i gjashtë
e i fundit trajton ‘Zhvillimin e popujve e teknikën”.
Në përfundim të Enciklikës
lexuesi vëren se Papa tregon një drejtim të ri për ekonominë botërore, të lidhur me
zhvillimin, që promovon dinjitetin e njeriut. Po më hollësisht mbi simpoziumin
që u mbajt te shtunën në Tiranë, folëm me zëdhënësin e Konferencës Ipeshkvnore
të Shqipërisë, priftin don Gjergj Meta. Ta dëgjojmë bisedën e tij në mikrofonin e
Radio Vatikanit..... Ja
dhe komunikata e zyrës së shtypit të Konferencës Ipeshkvnore Katolike të Shqipërisë: “Dashuria
në të vërtetë është rruga e doktrinës shoqërore të Kishës. Simpozium mbi Enciklikën
Caritas in Veritate të Papës Benedikti XVI
Dashuria është rruga e doktrinës
shoqërore të Kishës. Kjo e vërtetë është qartazi dhe me këmbëngulje e shprehur në
letrën Enciklike të Papës Benedikti XVI. Është e treta e tij gjatë pontifikatit pas
Deus Caritas est dhe Spe salvi. “Caritas in veritate”, ishte në qendër të vëmendjes
në simpoziumin e datës 6 mars 2010 në Universitetin Zoja e Këshillit të mirë të organizuar
nga Konferenca Ipeshkvnore e Shqipërisë dhe nga Karitasi Kombëtar. Sikurse kishin
shpallur edhe ipeshkvijtë në Plenaren e Tetorit 2009, ky simpozium do të shërbente
për të bërë të njohur këtë dokument me shumë vlerë në këtë moment historik të veçantë
të botës, kur nga të gjitha anët vërehet dhe shpallet, nganjëherë në mënyrë të frikshme,
ekzistenca e një krize ekonomike globale. Krizë e cila ka përfshirë vende të pasur
dhe vende të varfra. Krizë e cila sigurisht ka përfshirë edhe vendin tonë. Papa
Benedikti XVI përfaqësohej në këtë mbledhje me anë të Nuncit Apostolik i cili të pranishmëve
i përcolli përshëndetjen e Atit të Shenjtë e gjithashtu edhe nëpërmjet fjalëve të
letrës Enciklike. E pikërisht kjo Enciklikë Caritas in Veritate u komentua nga njerëz
të përgatitur në fusha dhe sfera të ndryshme të cilat preken në dokument. U
theksua qysh në fillim se si një humanizëm pa Zotin është një humanizëm çnjerëzor
dhe se anashkalimi i përmasës metafizike të zhvillimit ekonomik çon drejt një ekonomie
çnjerëzore. Vetëm duke vënë Zotin në themel të ekzistencës së tij njeriu është
i aftë të krijojë marrëdhënie dhe shkëmbime me njerëz të tjerë të drejta. Kjo letër
Enciklike na thërret në botën e sotshme dhe në shoqërinë shqiptare të jemi dëshmitarë
të dashurisë në të vërtetë. Dashuria në të vërtetë është forca shtytëse për botën
e përreth dashurisë në të vërtetë sillet krejt doktrina shoqërore e Kishës. Zhvillimi
tërësor (integral) është thelbi i kapitullit të parë të Enciklikës. Këtë temë papa
e merr nga Populorum progressio e Papës Pali VI. Papa jo vetëm konfirmon këtë doktrinë,
por në këtë mënyrë ai lidhet në vazhdimësi me magjisterin paraardhës. Zhvillimi integral
është kusht i domosdoshëm që zhvillimi të jetë autentik. Kjo ka të bëjë me zhvillimin
e të gjithë njeriut dhe e të gjithë njerëzve, pra i tërësishëm në të gjitha aspektet.
Në situatën e krizës që po kalojmë nevojitet patjetër marrja përsipër e përgjegjësive
personale dhe kolektive. Nuk mund të presim që zgjidhja të vijë vetvetiu, por
duhet të angazhohemi për të gjetur zgjidhje konkrete. Fenomenet e ndryshme emigruese,
abuzimi me ambientin, kriza financiare dhe tregtare kërkojnë përgjigje konkrete: kriza
globale kërkon një përgjigje konkrete. Mungesa e disa kushteve minimale dhe jetike
si uji dhe ushqimi duhet të cysin ndërgjegjen tonë për t’i parë si një e drejtë universale
dhe për t’ua garantuar ato të gjithëve. Vlera e jetës si vlerë bazike dhe zanafillëse
tek e cila pastaj bazohet çdo e drejtë tjetër duhet të tutelohet dhe të mbrohet me
patjetër. Personi njerëzor është qendra, dhe synimi i krejt zhvillimit ekonomik. Në
këtë proces zhvillimi të popujve duhen shmangur qoftë ekzletzmi kulturor që i afron
kulturat, por nuk i takon kurrë ato e duke çuar në një lloj relativizmi e gjithashtu
edhe nivelimin kulturor apo mbylljen kulturore. Dhurimi, apo dhurata si vlerë
cilësore e shkëmbimeve tregtare ishte një nga idetë e guximshme të Papës në këtë Enciklikë.
Marrëdhënia tregtare nuk ka synim vetëm përfitimin dhe jo vetëm atë afatshkurtër,
por ai duhet të jetë afatgjatë duke investuar jo vetëm në struktura ekonomike, por
edhe në ato shoqërore e morale. Tre kapitujt e fundit përmbajnë tema të tilla
si të drejtat dhe detyrat në zhvillimin e popujve, bashkëpunimi i familjes njerëzore
në këtë proces zhvillimi si dhe teknika me të mirat dhe me të metat e veta në jetën
e sotshme. Relatorët e këtyre temave zhvilluan secili në rrafshin e kompetencës së
tyre çka thelbësore enciklika nxjerrë në pah. E drejta dhe drejtësia i tejkalojnë
kufijtë e vetëm njeriut religjioz. Ato janë të vlefshme për të gjithë. Zbatimi i të
drejtave dhe detyrave i përket natyrës njerëzore. E veçanta e kësaj Enciklike,
sikurse u theksua nga njëri prej relatorëve është edhe fakti se Papa ka ofruar zgjidhje
konkrete për probleme konkrete. Në mënyrë të veçantë për problemet e papunësisë, të
ambientit, të mbrojtjes së të drejtave bazike, të parimit të subsidaritetit i cili
shkon bashkë me atë të solidaritetit. Në këtë Enciklikë Papa parashtron edhe idenë
e krijimit të një autoriteti botëror me pushtet efektiv i cili tutelon rregullat e
lojës në politikën globale. Kalimi i shoqërisë shqiptare nga një shoqëri e tipit
marksist, ku rregullat e lojës ekonomike diktoheshin nga modeli sovjetik i zhvillimit
në një model neoliberal mbart në vetvete një raport problematik me teknikën. Enciklika
me vlerësimet e saj etike rreth teknikës mund të jetë një instrument i vlefshëm edhe
për një përsiatje mbi ekonominë dhe shoqërinë aktuale shqiptare. Çka do të thotë se
nga njëra anë teknika duhet vlerësuar, por nga ana tjetër ajo nuk duhet absolutizuar. I
gjithë simpoziumi u mbyll me fjalët e vetë Atit të Shenjtë Benedikti XVI në Enciklikë
“Pa Hyjin njeriu nuk di se ku të shkojë dhe nuk arrin as të kuptojë se kush është.
Përballë problemeve shumë të mëdha të zhvillimit të popujve që pothuajse na nxisin
të demoralizohemi dhe të dorëzohemi, na vjen ne ndihmë fjala e Zotit Jezu Krisht që
na bën të vetëdijshëm: “Pa mua s’mund të bëni asgjë” (Gjn 15,5) dhe na nxit: “Unë
jam me ju gjithmonë, deri në të sosur të botës” (Mt 28,20)”.