ԵԳԻՊՏՈՍԻ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԵԿԵՂԵՑԻՆ ԱՇԽԱՐՀԻ ԱՄԵՆԱՀԱՐՈՒՍՏ ԵԿԵՂԵՑԻՆԵՐԷՆ ՄԻՆ։
ԵԳԻՊՏՈՍԻ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԵԿԵՂԵՑԻՆ ԱՇԽԱՐՀԻ ԱՄԵՆԱՀԱՐՈՒՍՏ ԵԿԵՂԵՑԻՆԵՐԷՆ ՄԻՆ։
Հայ Առաքելական
եկեղեցւոյ Եիպտոսի թեմը աւելի Պատրիարքարան է, քան թեմ, որովհետեւ անիկա միակն է Ափրիկէի։
Ըստ թեմի առաջնորդ, Աշոտ եպս. Մնացականեանի, ներկայիս Գահիրէի եւ Աղեքսանտրիոյ մէջ շուրջ
3 հազար հայեր կը բնակին ։ Հայեր կան՝ Սուտանի, Եւթովպիոյ եւ Հարաւ-ափրիկեան հանրապետութիւններուն
մէջ։ Եւթովպական համայնքի կազմութեան պատմութիւնը հետաքրքրական է։ Եւթովպիայի նախկին
Թագաւոր Հայլէ Սելասսիէ առիթով մը լսած է հայ որբ երեխաներու երգչախումբի կատարումը եւ
զանոնք տեղափոխած է Թուրքիայէն՝ Ատիս Ապեպա։ Բոլորին տուած է կրթութիւն, աշխատանք եւ
ապաստան։ Այդ որբերն ալ դարձած են համայնքի հիմքը, ուր այժմ 100 հոգի կայ։ Մօտաւորապէս
նոյնքան հայեր կան՝ Սուտանի եւ Հարաւ-ափրիկեան Հանրապետութեան մէջ( ըսած է Մնացականեան
Սրբազանը) ։ Ան նաեւ ընդծած է, որ Եգիպտոսի հայ համայնքը արձանագրուած է իբրեւ կրօնական
փոքրամասնութիւն, առանց որեւէ սահմանափակումներու։ ՝՝Օրինակ, երկրի հիմնական քրիստոնէական
բնակչութիւնը կազմող ղըպտիներու հանդէպ վերաբերմունքը տարբեր է եւ անոնց թոյլ չեն տար
առաջ երթալ ծառայողական աստիճանով։ Անոնք կրնան որոշ պետական պաշտօններու հաս-նիլ, սակայն
որոշ սահմաններ կան, որոնցմէ անդին անոնք չեն կրնար անցնիլ։ Միայն հայ համայնքը ունի
կրօնական փոքրամասնութեան կարգավիճակ, իսկ Եգիպտոսի հայկական եկեղեցին աշխարհի ամենահարուստներէն
է՝՝ (նշած է առաջնորդը)։
Եպիսկոպոս Մնացականեան յիշած է նաեւ, որ Եգիպտոսի
առաջին վարչապետն ու արտաքին ործոց նախարարը եղած է Պօղոս Նուպար փաշան։ Նուպար փաշայի
աւանդը (որ ղարաբաղցի էր) Եգիպտոսի առջեւ նշուած է երկրի բարձրագոյն պարգեւներով, պատուաւոր
տիտղոսներով, փողոցներ անոր անունով անուանակոչուած են Գահիրէի եւ Աղեքսանտրիոյ մէջ (ըսած
է առաջնորդը ու աւելցուցած) ՝՝Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսարանի ներկայացուցիչներու
եւ աւանդական հայկական կուսակցութիւններու հետ յարաբերութիւնները շատ բնական են՝՝։