Rzecznik Watykanu: beatyfikacja Piusa XII i Jana Pawła II niekoniecznie wspólna
Zrozumiała jest „ogromna wrażliwość Żydów na wszystko, co dotyczy okresu drugiej wojny
światowej i Holokaustu”. Podpisanie dekretu o heroiczności cnót Piusa XII „wywołało
pewne reakcje w świecie żydowskim”. Dlatego „szerszej publiczności należą się wyjaśnienia
w tej sprawie” – czytamy w nocie, którą wydał watykański rzecznik prasowy. Ks. Federico
Lombardi SJ zwraca uwagę, co to jest dekret Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych o heroiczności
cnót. Jest stwierdzeniem przegłosowanej przez tę dykasterię, po zbadaniu pism sługi
Bożego i świadectw o nim, pozytywnej oceny faktu, że może on być wzorem cnót chrześcijańskich.
Chodzi o intensywne odniesienie do Boga i stałe dążenie do ewangelicznej doskonałości.
Nie wydaje się oceny historycznej wszystkich jego działań. To samo dotyczy beatyfikacji.
„Świętość urzeczywistnia się w historii, a zatem każdy święty podlega ograniczeniom
i uwarunkowaniom typowym dla naszego człowieczeństwa. Beatyfikując któregoś ze swoich
synów, Kościół nie wyraża przez to uznania dla dokonanych przez niego wyborów historycznych”
– mówił Jan Paweł II, wynosząc przed 9 laty do chwały ołtarzy Piusa IX i Jana XXIII.
Postępy
sprawy beatyfikacyjnej Piusa XII nie ograniczają bynajmniej dyskusji nad jego konkretnymi
decyzjami – zaznacza dyrektor Biura Prasowego Stolicy Apostolskiej. „Kościół stwierdza
jedynie, że zostały podjęte z czystą intencją, by jak najlepiej pełnić papieską służbę
o najwyższej, dramatycznej wręcz odpowiedzialności – czytamy w oświadczeniu. – W każdym
razie uważna troska Piusa XII o los Żydów, co niewątpliwie ma znaczenie dla oceny
jego cnót, jest szeroko poświadczona i uznana” również przez wielu z nich. Ks. Lombardi
uważa za zrozumiałe żądanie udostępnienia wszystkich materiałów archiwalnych z lat
wojny, ale przypomina, że ze względu na potrzebę ich uporządkowania i skatalogowania
na otwarcie trzeba będzie jeszcze poczekać kilka lat. Wyjaśnia ponadto, że równoczesne
ogłoszenie dekretów Kongregacji o Piusie XII i Janie Pawle II wcale nie oznacza, iż
odtąd ich sprawy toczyć się będą razem. Każda z nich idzie własną drogą i nic nie
pozwala przypuszczać, że obie beatyfikacje miałyby się odbyć równocześnie.
Ponadto
watykański rzecznik przypomina bardzo przyjazny i pełen szacunku stosunek Benedykta
XVI do narodu żydowskiego. Świadectwa tego znaleźć też można w jego teologii. Zatem
podpisania dekretu o heroiczności cnót Piusa XII nie należy uważać za akt wrogi Żydom
ani za przeszkodę w dialogu żydowsko-katolickim. „Przeciwnie, mamy nadzieję, że najbliższa
wizyta Papieża w rzymskiej synagodze będzie okazją do bardzo serdecznego potwierdzenia
i umocnienia tych więzi przyjaźni i poważania” – dodaje ks. Lombardi. Jego optymizm
zdaje się potwierdzać zapowiedź, że na papieską wizytę, o ile do niej dojdzie, przybędzie
z Jerozolimy do Rzymu delegacja Wielkiego Rabinatu Izraela. Jego dyrektor generalny
Oded Wiener poinformował o tym w izraelskim radiu.
Nota watykańskiego rzecznika
spotkała się z uznaniem ze strony głównego rabina Rzymu. Riccardo Di Segni ocenił
jako ważne rozróżnienie aspektów religijnego i historycznego w ocenie osoby Piusa
XII. "Uważam notę za właściwy sygnał odprężenia" - napisał główny rabin Rzymu.