Konferenca e Kopenhagës mbi klimën: punohet me vështirësi për marrëveshjen përfundimtare
(09.12.2009 RV)Vazhdon në Kopenhagë
mbledhja e OKB-së mbi klimën, në ditën e saj të tretë. Duke lënë mënjanë entuziazmin
e fillimit, delegatët e 192 vendeve të pranishme po punojnë për marrëveshjen përfundimtare,
e cila duhet nënshkruar nga të gjithë liderët botërorë. U njoftua se takimi i ardhshëm
për ndryshimet e klimës do të mbahet në vitin 2011 në Afrikën e Jugut. Vëmendja
e të gjithëve është përqëndruar tani në vendet që kontribuojnë më shumë në ndotjen
e ambientit, si SHBA-të dhe Kina, të cilat, siç theksoi presidenti i Komisionit Evropian,
Barroso, “nuk janë akoma gati”. Pekini u kërkoi vendeve më të industrializuara të
japin shembullin të parat, duke transferuar edhe teknologjinë e përparuar në vendet
më të varfëra, siç parashikohet nga Protokolli i Kiotos. Ndërkaq, G77-a e vendeve
në zhvillim propozon një tekst alternativ, hartuar nga Danimarka, sipas të cilit duhet
kufizuar rritja e ngrohjes globale vetëm me dy gradë, duhet reduktuar emetimi i gazeve
serë, brenda vitit 2050, me 50% në krahasim me vitin 1990 dhe me 58% në krahasim me
vitin 2005. Projekti impenjon më shumë vendet e pasura, të cilat duhet të reduktojnë
ememtimin me 80%. Por sa i kushton një vendi respekti për ambientin? Të dëgjojmë
drejtorin e gazetës italiane “Financa dhe tregu”, Ugo Bertone: Mund të
kushtojë shumë. Me siguri, duhet të llogarisim një manovër prej miliarda dollarësh
për çdo vend, sidomos nëse flasim për ekonomi të përmasave të Indisë, Kinës apo Brazilit.
Por, në një rast si ky, do të ishte mirë të flisnim për kosto globale, pasi çështja
e klimës nuk ka kufi. Do të thosha se ky është leksioni kryesor, që vjen nga një takim,
si ai i Kopenhagës. Me të vërtetë, ky është një problem pa pasaportë. Këto
ditë në Kopenhagë u fol për ndihma konkrete prej së paku 30 miliard dollarësh për
vendet në zhvillimi gjatë tri vjetëve të ardhshme, ndërsa dikush flet për 50 miliard
dollarë. Cila është shifra që duhet? Më tepër se për shifra, në këto raste,
duhet folur për vullnetin dhe efikasitetin e shpenzimit të parave. Në të vërtetë,
kjo konferencë duhet të kapërcejë deziluzionin e krijuar nga protokolli i Kiotos.
Edhe atëherë u bënë shpallje të rëndësishme, u fol për shifra të mëdha, por u bë vërtet
pak. Gjëja më e rëndësishme është të krijohet një rreth virtuoz, për të cilin, krahas
ndihmave, të ekzistojë një shtysë e fortë që ekonomitë të respektojnë ambientin. Nëse
ndodh kjo, 30 miliardat e para mund të krijojnë një rreth virtuoz për qindra miliarda
të tjera. Kjo është e rëndësishme.