Kard. Kasper o pionierze ekumenizmu - kard. Willebrandsie

Na rzymskiej konferencji o kard. Johannesie Willebrandsie zabrał m.in. głos kard. Walter Kasper, przewodniczący Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan. W jego przekonaniu katolicki ekumenizm, którego holenderski kardynał był pionierem, został zdeterminowany przez doświadczenie wojny i powojenne pragnienie zmian, pojednania i jedności. Na długo przed Soborem ks. Willebrands działał jako ekumeniczny „lobbysta”. Podróżował po Europie, nawiązywał kontakty i szukał poparcia dla idei zjednoczenia Kościoła – przypomniał kard. Kasper. Już wtedy intensywnie współpracował on ze Światową Radą Kościołów. Kiedy w 1960 r. Jan XXIII powołał w Watykanie Sekretariat ds. Jedności Chrześcijan, droga do pojednania z braćmi odłączonymi była już w istocie przetarta.

Jako sekretarz, a potem przewodniczący nowo powstałej dykasterii ds. ekumenizmu bp Johannes Willebrands potrafił wciągnąć w jej pracę wiele wybitnych osobistości, jak Congara, Ursa von Balthasara czy Rahnera. Dzięki niemu również bracia odłączeni mieli wpływ na przebieg Soboru, ponieważ przez cały czas obrad animował on w Rzymie tzw. Foyer Unitas, stanowiące forum ekumenicznych obserwatorów, które reagowało na poruszane na Soborze zagadnienia. Tak kształtowały się dekret o ekumenizmie, konstytucja o Bożym Objawieniu, deklaracja o judaizmie i wolności religijnej. Te cztery dokumenty wzbudziły żywą dyskusję na Soborze, spotkały się z poważną opozycją i zostały przyjęte dopiero pod koniec obrad. Udało się to dzięki temu, że holenderski ekumenista potrafił w nich zharmonizować własną wizję jedności Kościoła z wymogami, które trzeba było zachować, aby dokument uzyskał szerokie poparcie Soboru – przypomniał kard. Kasper.

Po Soborze głównym zadaniem Johannesa Willebrandsa było wprowadzenie w życie dekretu Unitatis redintegratio, który rozumiał on jako prawdziwy przełom w historii Kościoła, koniec kontrreformacji. Nawiązał więc oficjalne relacje ze Światową Radą Kościołów i zainicjował szereg dialogów dwustronnych z poszczególnymi Kościołami i wspólnotami kościelnymi. Holenderski hierarcha był nie tylko ich organizatorem i moderatorem, ale zostawił na nich swój osobisty ślad – zaznaczył kard. Kasper. Jego roli, zwłaszcza w początkowej fazie katolickiego ekumenizmu, nie da się przecenić. Potrafił on budzić zaufanie i przezwyciężać podejrzliwość, umiejętnie balansować między lojalnością i elastycznością, zachować zapał do ekumenizmu, a przy tym niezbędną cierpliwość – powiedział przewodniczący Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan na rzymskiej konferencji z okazji 100-lecia urodzin kard. Johannesa Willebrandsa.

kb/ rv