Me 7 nëntor 1594 u mblodh kuvendi i Shën Mërisë në Ndërfandën për të organizuar
luftën çlirimtare kundër sundimit osman
(07.11.2009 RV)Duke shfletuar kalendarin historik, kujtojmë se më 7 nëntor
të vitit 1594, u mblodh në manastirin e Shën Mërisë në Ndërfandën ( disa mendojnë
në Mat) një kuvend i përgjithshëm i krerëve shqiptarë për të hartuar projektin e kryengritjes
dhe të çlirimit të krejt vendit. Krerëve shqiptarë, Tom Plezhja e Mark Gjini, të cilët
mbanin edhe titullin e kalorësit, si dhe ipeshkvit imzot Nikollë Mekajshi, iu ngarkua
detyra të hynin në bisedime me Papën për zbatimin e projektit të kryengritjes. Fshehtaz
Republikës së Venedikut, që nuk donte të prishte paqen me Stambollin, projekti iu
paraqit delegatit të papës në shkurt të vitit 1595. Kërkesat e përfaqësuesve shqiptarë
në Romë për të siguruar armë nuk dhanë asnjë fryt. Papa i këshilloi shqiptarët që
të prisnin mbasi nuk kishte ardhur koha e duhur. Nga ana tjetër, Venediku, mundi
t’i përçajë radhët e pjesëmarrësve të kuvendit duke shfrytëzuar ndikimin e vet mbi
disa krerë. Në qershor të vitit 1595 kur në Shqipëri u mor vesh formimi i koalicionit
evropian kundër shtetit osman, krerët shqiptarë njoftuan Papën se shqiptarët katolikë
e ortodoksë ishin gati të fillonin kryengritjen sapo të niste lufta. Në të njëjtën
kohë edhe në krahinat e Shqipërisë Jugore u bënë përpjekje për të siguruar armë e
mjete për kryengritjen nga shtetet evropiane.