Po latach, 7 listopada odbył się uroczysty pogrzeb żołnierzy Armii Krajowej, zamordowanych
przez NKWD zimą 1945 roku. Szczątki żołnierzy, wydobyte przez specjalistów Rady Ochrony
Pamięci Walk i Męczeństwa ze studni na terenie grodziska Majak pod Ejszyszkami, zostały
złożone w nowo wybudowanej kwaterze na cmentarzu w Ejszyszkach. Krzyże na kwaterze
będą upamiętniały żołnierzy Armii Krajowej, którzy spoczywają w bezimiennych mogiłach
ziemi wileńskiej i nowogródzkiej, m.in. jednego z legendarnych dowódców Armii Krajowej,
por. Jana Borysewicza, ps. „Krysia”.
Tego samego dnia przed południem, w kwaterze
wojennej cmentarza na Rossie w Wilnie zostały złożone do grobu odnalezione i ekshumowane
szczątki Juliana Szweda, żołnierza Armii Krajowej z Wilna.
Uroczystościom
pogrzebowym przewodniczył gen. dyw. Tadeusz Płoski – biskup polowy Wojska Polskiego.
W kazaniu wygłoszonym podczas Mszy pogrzebowej w kościele w Ejszyszkach przypomniał,
w jaki sposób NKWD aresztowało polskich żołnierzy i ich dowódcę por. Jana Borysewicza:
„W lipcu 1944 r. Armia Czerwona weszła na teren Nowogródczyzny. Żołnierze z nowogródzkiej
AK wraz ze swymi kolegami z Okręgu Wileńskiego przeprowadzili operację pod kryptonimem
«Ostra Brama». Cel - zdobyć Wilno, «miasto miłe» Batoremu, filomatom, Marszałkowi
Piłsudskiemu, miasto objawień siostry Faustyny, by wyzwolić je od Niemców przed nadejściem
«sojuszników naszych sojuszników», czyli Sowietów. Nie udało się. Po walkach o Wilno
znaczna część oficerów sztabów wileńsko-nowogródzkich została podstępnie aresztowana”.
Nawiązując do krzyży, które dzisiaj stanęły na mogiłach żołnierzy Armii Krajowej
bp Płoski powiedział: „Znak krzyża na naszym czole uczyniony przez rodziców, kapłana
to z jednej strony znak Bożego błogosławieństwa a z drugiej swoisty identyfikator.
Bóg stawia ten znak, byśmy nie zagubili się w świecie, w którym różni ludzi noszą
różne znaki. Krzyż to znak, który pomoże nam przejść pewnie i zdecydowanie przez życie
tą drogą, którą zaplanował dla nas Bóg, abyśmy mogli razem z innymi odzianymi w białe
szaty wołać: „Błogosławieństwo i chwała, i mądrość, i dziękczynienie, i cześć, i moc,
i potęga Bogu naszemu na wieki wieków!”.
Uroczystość zorganizował Solecznicki
Oddział Związku Polaków na Litwie we współpracy z Radą Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.
W uroczystości wzięli udział żyjący żołnierze Armii Krajowej Kręgu Wileńskiego i Nowogródzkiego,
Andrzej Przewoźnik – sekretarz Rady OPWiM, Maciej Płażyński – Prezes Stowarzyszenia
„Wspólnota Polska”, Janusz Skolimowski – Ambasador RP w Wilnie, oraz Polacy mieszkający
na Litwie.