Կրօնաբարոյական հարցեր - Ամօթխածութիւնը Տկարութիւն Չէ՛
Կրօնաբարոյական հարցեր - Ամօթխածութիւնը Տկարութիւն Չէ՛
Աւետարանին մէջ յիշուած առակ մը, Յիսուսի շրթներով ամօթխածութեան դաստիարակութիւն կը կատարէ անուղղակիօրէն: Անիրաւ դատաւորին մասին պատմած ատեն, (Հմմտ Ղկ 18.2), Ան կ՛ըսէ, թէ այդ դատաւորը ո՛չ Աստուծմէ կը վախնար եւ ոչ ալ մարդոցմէ կ՛ամչնար: Աստուծոյ վախն ու ամօթխածութիւնը իրարմէ կը զատէ Յիսուս, ո՛չ թէ իրարմէ տարբեր ըլլալուն համար, այլ իւրաքանչիւրը աւելի շեշտելու նպատակով: Անոնք երկուքը զիրար ամբողջացնող վիճակներ են՝ մարդուն գազանային բնութիւնը զսպանակող:
Յաճախ, մարդոց ուշացած ամօթխածութիւնը խթանելու համար, ոմանք անոնց դիմելով՝ կ՛ըսեն. «Ամօ՛թ է, ամօ՛թ»: Կամ դաստիարակներ, իրենց խնամքին յանձնուած մանուկները սաստելու համար, անոնց ամօթխածութեան պակասը լուսարձակի տակ կ՛առնեն՝ բարկանալով անոնց ու ըսելով. «Չե՞ս ամչնար», «Ամօթի զգացում չունի՞ս», «Ամօթ ըսուածը ի՛նչ է, գիտե՞ս», «Չե՞ս սորված ի՛նչ ըսել է ամչնալ», եւ նման արտայայտութիւններ: Ինչո՞ւ են արդեօք այս արտայայտութիւնները: Անոնք յիշեցումներ են՝ ամօթխածութեան զգացումը արթնցնող եւ մեզ սթափեցնող, որովհետեւ եթէ երկար ժամանակ քնացած մնայ այս զգացումը, ամբողջութեամբ կը բթանայ եւ նոյնիսկ վերջնականապէս կը կորսուի:
Կենդանիներու կեանքէն առնուած օրինակներով ու առակներով երբեմն անուղղակի դաստիարակութիւն կը կատարուի՝ մարդոց ցոյց տալու, թէ ամօթխածութիւնը անհրաժեշտ զգացում մըն է մեզի համար: Այսպէս, հինէն եկող իմաստուն խօսք մըն է հետեւեալը. «Գորտին երեսին թքեր են, ուրախացեր է, եւ ցատկռտելու սկսելով ըսեր է՝ անձրեւ կու գայ»:
Առանց մեկնաբանութեան…: Բայց գորտը աներես մը չէ՛, այլ անբան ու կռկռան կենդանի մը: Իսկ աներես մարդիկ, որոնք իրենց ամօթխածութիւնը վաղուց կորսնցուցած են, եւ կամ դաստիարակութեան պակասի հետեւանքով ո՛չ մէկ վիրաւորանք կը զգան զիրենք զգաստութեան հրաւիրող խրատներէն, իբրեւ անուղղաներ՝ վտանգ կը հանդիսանան իրենց ապրած միջավայրին կամ ընկերութեան:
Խիղճին շատ մօտիկ այս զգացումը՝ ամօթխածութիւնը, երբեմն կը շփոթուի խիղճին հետ, եւ իր պատճառով արձանագրուած զիջումները ընկերային կեանքին մէջ կը թարգմանուին իբրեւ տկարութիւն: Ամօթխածութիւնը տկարութիւն չէ՛, այլ ներքին զօրութիւն մը, որուն ուժը կը չափուի այն ատեն, երբ աներեսներու դիմաց ամօթխած մարդուն պարկեշտութիւնը ի յայտ գայ: Հակասական զօրաւոր գոյներով կ՛երեւին այս երկու խումբի մարդիկը: Անոնք չեն հանդուրժեր զիրար, որովհետեւ ամօթխած մարդը նաեւ արդար կ՛ըլլայ, ու ճշմարտութիւնը ի յայտ բերելու հետամուտ: Հակառակ ամօթխած ըլլալուն, այս խումբի մարդիկ լուռ ու հետեւողական աշխատանք կը տանին ի խնդիր արդարութեան:
Ամօթխած մարդոց մօտ, նաեւ սուտին բացակայութիւնը ակնյայտ կ՛ըլլայ: Մէկ խօսքով, անոնք չեն կրնար սուտ խօսիլ: Իսկ սովորական մարդոց համար ամէնէն սովորական թուացող սուտը նոյնպէս զիրենք կը կարմրեցնէ ու տագնապի կը մատնէ: Երբեմն ուրիշին խօսած սուտին համար եւս իրե՛նց դէմքը կը կարմրի, ու չեն կրնար պահել իրենց դժգոհանքը:
Ամօթխածութիւնը մարդկային արժանիք մըն է: Առանց անոր, թերի ու վնասաբեր կը դառնայ մարդկային կեանքը, իսկ անոր բարիքները մարդոց կեանքին մէջ կը տարածուին՝ ընդհանուրի բարիքին ծառայելով:
| All the contents on this site are copyrighted ©. |