Jozef Kovalçuk, nunc apostolik në Poloni, kujton figurën e Piut XII
(25.10.2009 RV)“Shërbëtor besnik, i matur e i mirë” – kështu e kujtoi imzot
Jozef Kovalçuk, nunc apostolik në Poloni, Papën Piu XII, në homelinë e mbajtur gjatë
Meshës, kremtuar sot paradite në bazilikën famullitare të Desios, në provinçën e Moncës
e të Briancës. Ishte një funksion, që kremtohej me rastin e 90-vjetorit të shugurimit
ipeshkvnor të Akile Ratit, në Varshavë, më 28 tetor 1919 dhe të përkujtimit të 70–vjetorit
të vdekjes së tij. “Shërbëtor besnik – tha imzot Kovalçuk – sepse ruajti pasuritë
e çmuara, që nuk ishin të tijat: para së gjithash, fenë dhe mësimet e Jezusit. Në
në një çast historik, në përfundim të Luftës I Botërore, ai diti t’u bëjë ballë njerëzve
më të pushtetshëm të tokës, duke e vënë besnikërinë ndaj Krishtit mbi çdo respekt
njerëzor. Pati edhe një virtyt tjetër: maturinë, domethënë aftësinë për t’ia nënshtruar
çdo veprim forcës së arsyes, karakteristikë që i shërbeu shumë për t’u mbrojtur nga
“djajtë, gjarpërinjtë e helmet”, me të cilat u ndesh gjithë jetën: nga urrejtja ndërmjet
popujve; drama e shtypjes, që e pengoi Poloninë të jetojë si komb i lirë e, posaçërisht,
nga nacionalizmi që – vijoi nunci - prirej të depërtonte edhe në jetën fetare e në
vetë njerëzit e Kishës, me tundimin për ta përdorur fenë e krishterë për qëllime,
që s’kishin të bënin fare me të. E këto helme iu desh t’i përballonte dhe më
tragjikisht, kur mbi botën nisën të enden fantazmat më të tmerrshme të historisë
moderne: nazimi, komunizmi e nacionalizmi. E megjithatë, ai nuk e humbi kurrë maturinë,
që nuk ishte fjalë sinonime me kujdesin e tepruar e aq më pak, me frikën, por ishte
shprehje e shikimit të kthjelltë të realitetit dhe aftësisë për të zgjedhur urtisht
çastet kur duhej folur e kur duhej heshtur, kur duheshin denoncuar me guxim përpara
mbarë botës rreziqet, që e kërcënonin e kur duheshin mbrojtur besimtarët nga shpërthimet
e urrejtjes, që mund të ndizej nga çasti në çast edhe nga një fjalë e pamatur, e
cila ndokujt mund t’i dukej guximtare. Ai ishte plot butësi, si një atë i mirë
familjeje, i ashpër në dukje, por që i kushtohet me mish e me shpirt të vetëve. Si
përfundim – theksoi imzot Kovalçuk – ai realizoi në jetë ipeshkvin ideal, ravijëzuar
nga Koncili tridentin e mishëruar nga Shën Karl Borromeo. Mbeti, prandaj, shembull
i shkëlqyer, që na mëson se duhet t’i përgjigjemi bujarisht e pa frikë thirrjes së
dashurisë së Zotit”.E dje pasdite, gjatë paraqitjes së librit: “Akile Rati, prifti
alpinist, që u bë papë’, shkruar nga Flavio Ronzoni, imzot Kovalçuk e quajti ‘Ipeshkvi
polak, që e konsideronte Poloninë atdheun e tij të dytë”.