Revista e françeskanëve ‘Hylli i Dritës’, mbush 96 vjet
(01.10.2009 RV)Duke shfletuar kalendarin
historik, përkujtojmë se si sot më 1 tetor para 96 vjetësh doli numri i parë i revistës
së njohur të Françeskanëve shqiptarë "Hylli i Dritës" - pasqyrë e lavdishme, por jo
më pak edhe tragjike e historisë së Kombit Shqiptar, për lirinë e të cilit u përpoqën
autorët e saj françeskanë e jo françeskanë, duke shkruar sa me bojë, aq me flijimin
e jetës deri në derdhjen heroike të gjakut në mbrojtje të vlerave kulturore e shpirtërore
të popullit e të vendit. Numri i parë i revistës “Hylli i Dritës” u botua më 1
tetor 1913, për t'u ndërprerë menjëherë, sepse doli haptas në mbrojtje të lirisë e
të drejtave kombëtare shqiptare, seriozisht të kërcënuara një vit pas shpallje së
pavarësisë e para fillimit të Luftës I Botërore. Shkruante Atë Gjergj Fishta:"E
tuj kenë se me të hîm t' ushtrive ndërkombëtare në Shkodër mbaroi nata e errshme e
robnisë e për Shqipëtarë filloi me ague e bardha dritë e Lirisë, e kemi quejtë ketë
të Përkohëshme tonë: "Hylli i Dritës", përsé âsht tue lé nepër ag të qytetnisë së
Shqipënisë. E porsi Hylli i Dritës me fërfllim t'ambël të vetin ngjall shpënesët e
shueme në zemër të shtegtarit, errun ndër shkretí të mjerueme, (ashtu) na do të përkujdesena,
qi edhe e Përkohëshmja jonë të mrrijë me ngjall shpënesën ndër zemra të Shqipëtarëvet
se prej Hyut ditë mâ të mira kanë me iu reshë Shqipënisë" (H.D. I. 1913, 4-8). (Pater
Gjergji). Revista Hylli i Dritës rifilloi të botohej në maj të vitit 1921, për
të heshtur rishtas nga nëntori i 1944-tës deri në nëntor të 1993-shit. Nga 1993 u
duk përsëri nën drejtimin e njërit nga françeskanët e paktë që kishin shpëtuar gjallë
nga persekutimi i komunizmit, Atë Zef Pllumit. Shumë shpejt u ngrit po në atë rang
të lartë që kishte pasur dikur Hylli i Dritës dhe revista tjetër, e Etërve Jezuitë,
“ Leka “. Në këtë periudhë të pas komunizmit, Hylli i Dritës u botua deri ne vitin
1997 kur iu deshtë të mbyllej sërish. Pas kësaj ndërprerje të re, rifilloi përsëri
të botohet në vitin 2006, gjithnjë nën drejtimin e Provincës Françeskane “Zoja Nunciatë”
të Shqipërisë por kësaj radhe nën kujdesin e Ardian Ndrecës. Mbi rolin e profilin
e “Hyllit të Dritës” në realitetin e sotëm, te dëgjojmë kryeredaktorin e saj Ardian
Ndreca.................