Wobec islamu XCII

Kraje Półwyspu Arabskiego i Zatoki Perskiej: KUWEJT  

Kolejnym muzułmańskim krajem Półwyspu Arabskiego jest niewielki (17, 8 tys. km²), ale zamożny Kuwejt. Leży on na północno-zachodnim wybrzeżu Zatoki Perskiej, sąsiadując z Irakiem i Arabią Saudyjską. Tereny znajdujące się dziś w granicach Kuwejtu zostały w VII w. zasiedlone przez Arabów, natomiast na początku XVI w. powstała tam portugalska baza handlowa. Od II połowy XVIII w. do dziś władzę w Kuwejcie sprawuje ród As-Sabah, a panujący od 2006 r. emir Sabah IV Al-Ahmad al-Dżabir as-Sabah jest piętnastym z kolei władcą tej dynastii, której na przestrzeni ostatnich wieków udało się nadać Kuwejtowi charakter państwowy, a w minionych dziesięcioleciach uczynić z niego bogaty kraj w regionie. Ważną rolę w tym procesie odgrywają złoża ropy naftowej, które pomagają w rozwoju, ale są również przyczyną konfliktów.

Po I wojnie światowej Kuwejt dostał się w sferę wpływów Wielkiej Brytanii, której dominacja trwała do 1961 r. Uzyskaną niepodległość udaje się Kuwejtowi zachować, mimo grożących niebezpieczeństw i roszczeń sąsiadów, zwłaszcza Iraku, który wielokrotnie zagrażał granicom Kuwejtu, a w 1990 r. doprowadził do zbrojnego konfliktu. Dzięki stanowisku Rady Bezpieczeństwa ONZ i błyskawicznej operacji wojsk sprzymierzonych w 1991 r. Kuwejt odzyskał swą niezależność, poniósł jednak ogromne straty materialne. Z Arabią Saudyjską problem granic został rozwiązany w latach sześćdziesiątych XX w., po zawarciu układów, które pozwalały na podział – powstałej w 1922 r. – tzw. neutralnej strefy buforowej. Kuwejt udzielił poparcia Stanom Zjednoczonym Ameryki Północnej w walce z terroryzmem i zdecydowanie potępił ataki z 11 września 2001 r.

Od innych krajów regionu Kuwejt wyróżnia się pewną tradycją parlamentarną, jednak działalność partii politycznych jest w tym kraju zakazana. W takiej sytuacji główną rolę w kształtowaniu obywatelskiego społeczeństwa odgrywają organizacje pozarządowe. W roku 2006 po raz pierwszy w historii Kuwejtu kobieta Massuma al-Mubarak została ministrem, po tym jak w 2005 roku parlament przyznał kobietom prawo kandydowania w wyborach. Natomiast w tegorocznych wyborach cztery kobiety uzyskały mandaty do pięćdziesięcioosobowego parlamentu.

Ciekawa jest sytuacja demograficzna w Kuwejcie. Szacuje się, że zamieszkuje go ponad 2 mln mieszkańców, z czego wysoki procent to imigranci z innych krajów arabskich (ok. 35 proc.) oraz Azji Południowej i Iranu. Zaledwie 45 proc. stanowią potomkowie Kuwejtczyków osiadłych na tych terenach przed 1920 r. Zdecydowana większość ludności żyje w ośrodkach miejskich na wybrzeżu.

Mimo iż religią państwową jest islam, muzułmanie stanowią „tylko” 85 proc. społeczeństwa. Największą grupą są sunnici (ok. 55 proc.), następnie szyici (ok. 35 proc.) oraz inne denominacje islamskie (ok. 10 proc.). Natomiast wśród mniejszości religijnych wyróżnia się: chrześcijan, hindusów, parsów i buddystów. Chrześcijanie stanowią 7 proc. ludności i należą do różnych wspólnot, z których cztery są oficjalnie uznane przez władze Kuwejtu – są to następujące Kościoły: anglikański, ewangelicko-narodowy, koptyjski-prawosławny i rzymskokatolicki. Największą grupę stanowią katolicy, których jest ok. 140 tys.

Wyrazem tolerancji religijnej w Kuwejcie są istniejące kościoły i działające przy nich wspólnoty parafialne. Żyjący w tym kraju katolicy obrządku łacińskiego mają do dyspozycji trzy świątynie. Od 1961 r. w stolicy kraju (Kuwejcie) znajduje się katedra pod wezwaniem św. Rodziny, gdzie posługują karmelici bosi (OCD). Członkowie tego samego zakonu opiekują się kościołem i parafią pod wezwaniem Matki Boskiej Arabskiej w mieście Al-Ahmadi. Ten najstarszy kościół rzymskokatolicki w Kuwejcie został konsekrowany w 1959 r. Trzecim miejscem kultu jest kościół pod wezwaniem św. Teresy, który znajduje się w mieście As-Salmijja. W tej mającej blisko 50 lat parafii opiekę duszpasterską przejęli w 2008 r. salezjanie, którzy od 2002 r. prowadzą w tym mieście angielskojęzyczną szkołę. Mimo iż Kuwejt był pierwszym krajem, który już w 1968 r. nawiązał kontakty dyplomatyczne ze Stolicą Apostolską, dopiero w roku 2000 powstała tam nuncjatura apostolska.

Niezależnie od względnie otwartego oblicza islamu w Kuwejcie, silne miejsce zajmuje tam opozycja islamska, która na różny sposób zaznacza swą obecność w społeczeństwie. Przykładowo, w reakcji na wykład Ojca Świętego w Ratyzbonie w 2006 r., gdzie papież krytycznie wyraził się o islamie, jeden z islamskich parlamentarzystów zażądał od rządu, aby zakazał wydawania zezwoleń na budowę kościołów w Kuwejcie.

Poza tym – mimo pewnej swobody – należy przestrzegać muzułmańskich norm religijnych i miejscowych zwyczajów. Dotyczy to przede wszystkim noszenia odpowiedniego stroju w miejscach publicznych i przestrzegania postu w ramadanie. Podróżującym do Kuwejtu nie wolno wwozić m.in. alkoholu i produktów mięsnych z wieprzowiny.

Na uwagę zasługuje fakt, że 18 kwietnia 2009 r. Młodzieżowy Ośrodek Księży Orionistów w Warszawie odwiedziła Szejkini Fariha al-Ahmad al-Dżaber as-Sabah, stająca na czele Najwyższego Komitetu do spraw Przyznawania Nagrody Wzorowej Matki dla Wyróżniającej się Rodziny. Córka emira Kuwejtu prowadzi działalność na rzecz aktywnej roli kobiety w życiu społecznym i politycznym współczesnego Kuwejtu oraz wspierania inicjatyw prorodzinnych i pomocy osobom niepełnosprawnym.

Adam Wąs SVD