Çelësi i fjalëve të Kishës: sot fjala “Liri” (emisioni IX).
(20.08.2009 RV)Në Letrën e Shën
Palit Apostull drejtuar romakëve thuhet: “Vetë krijesa ka shpresë të lirohet nga skllavërimi
i shkatërrimit, për të pasur pjesë në lirinë dhe lumturinë e bijve të Hyjit” (Rom
8,20-21). Në këtë emision, të dashur dëgjues, do t’ju njohim me kuptimin e krishterë
të fjalës “liri”.
Në Bibël, flitet që në fillim për
lirinë. Njeriu vendoset pranë pemës së njohjes të së mirës e së keqes dhe është i
lirë ta marrë gjykimin mbi të mirën e të keqen nga Zoti, ose të vendosë vetë për to.
Kapitulli II dhe III i Librit të Zanafillës përshkruan pasojat e lavdishme, por edhe
të tmerrshme të lirisë, në varësi të sjelljes së njeriut. Më pas, në Librin e Daljes,
me çlirimin e hebrenjve nga skllavëria e Egjiptit, liria nuk është thjesht një akt
historik, por edhe akt feje, që ka të bëjë me shëlbimin e njeriut nga Zoti. Prandaj,
Hyji është Zot çlirimtar, që e do lirinë dhe rreshtohet në anën e atyre që nuk e kanë
këtë dhuratë themelore. Gjendja e popullit para kësaj përvoje fetare është, atëherë,
ajo që përshkruhet në Librin e Ligjit të Përtërirë: “Ju vë para sot bekimin dhe mallkimin…Ju
vë para jetën e lumturinë, por edhe vdekjen e mjerimin” (11,26; 30,15). E një dijetar
biblik, Siracidi, do të thellohet më tej: “Hyji qysh në fillim e krijoi njeriun, e
la në dorë të vullnetit të lirë dhe e lëshoi në dorë të dëshirimit të vet… Nëse do
t’i mbash urdhërimet edhe ato të ruajnë; nëse ke besim në Të, edhe ti do të jetosh…
Para njeriut jeta e vdekja, e mira dhe e keqja: çka ai të parapëlqejë, ajo do t’i
jepet” (15, 14-18). Zoti nuk është thjesht noter apo gjykatës i vemdimeve njerëzore.
Ndërhyn këtu Hiri hyjnor që e mbështet njeriun në opcionin për të mirën, por nga ana
tjetër kemi edhe tundimin djallëzor drejt së keqes. Jezusi i tunduar është emblema
e personit të lirë, që vendos për të vërtetën dhe të mirën. Përvijohet kështu një
liri me natyrë krejtësisht shpirtërore. Ky koncept është i pranishëm edhe në Ungjillin
e Shën Gjonit, ku lexohet fraza e famshme: “E vërteta do t’ju bëjë të lirë” (8,32).
Këtu, e vërteta nuk është ajo filozofike, por zbulesa e Krishtit. Jemi para lirisë
së brendshme për ta pranuar plotësisht misterin e Zotit dhe vullnetin e tij. Shën
Pali e konsideron këtë si çlirim nga Ligji i normave të jashtme, që në të vërtetë
vënë në pah vetëm dobësinë njerëzore. Krishti na ofron një liri, që është bashkim
i gëzueshëm e jetësor me ligjin e Shpirtit Shenjt: “Zoti është Shpirt, e aty ku është
Shpirti i Zotit, aty është edhe liria” (2Kor 3,17).ù Jemi pra në praninë e një
lirie që lulëzon nga shndërrimi i rrënjësishëm i njeriut, në sajë të Hirit Hyjnor.
Pasi bëhen bij të Zotit përmes Pagëzimit, të çliruar nga rregullat e thata të Ligjit,
të frymëzuar nga Shpirti Shenjt, besimtarët zgjedhin lirisht rrugën e drejtësisë e
të dashurisë, duke këputur zinxhirin e skllavërisë së mëkatit. Kjo është liria e lavdisë
së bijve të Hyjit. Është një liri, që duhet jetuar me impenjim, pa shkandull për të
tjerët, siç thekson Shën Pali Apostull në Letrën drejtuar Galatasve: “Vërtet vëllezër,
jeni të grishur në liri! Por, kini kujdes që kjo liri të mos bëhet shkak të jetoni
si do trupi, por, me dashuri, shërbejini njëri-tjetrit” (Gal 5,13).