Przegląd Powszechny 7-8/2009: finanse Kościoła

W wakacyjnym, lipcowo-sierpniowym numerze „Przeglądu Powszechnego” piszemy o finansach Kościoła. Niewielka jest wiedza na ten temat, dlatego narastają stereotypy o chciwości i bogaceniu się księży. A może to nie tylko stereotypy? Staramy się to sprawdzić. Rozmawiamy z byłym ekonomem episkopatu ks. Janem Drobem. Na co przeznaczane są środki z tacy i ile tych pieniędzy właściwie jest? Jaka jest struktura finansowania parafii, a jaka diecezji? Jakie podatki płaci Kościół?

Na ostatnie pytanie – na czym polega opodatkowanie, któremu podlegają kościelne osoby prawne i duchowne – szczegółowo odpowiada w oddzielnym artykule Jacek Patyk, autor książki „Opodatkowanie Kościoła Katolickiego i osób duchownych”. Korzystne rozwiązania podatkowe w odniesieniu do Kościoła tłumaczy się jego działalnością na rzecz całego społeczeństwa – uważa autor – ale, jak pisze, należy stopniowo wprowadzać obowiązek transparentności finansów – choćby ze względu na uniknięcie nadużyć.

Czy do nich rzeczywiście dochodzi? I czy proboszczowie wiejscy w Polsce o wiele bardziej niż ich miejscy odpowiednicy ulegali czarowi mamony? Jakie są źródła tego stereotypu? Takie pytania stawia Kazimierz Korab.

A może jest tak, że w Polsce świeccy nie wierzą w świętość swoich pasterzy, a księża – w ubóstwo swoich owieczek i na tym tle rodzą się problemy. Zastanawia się nad tym Małgorzata Bilska. Według niej nie mamy tradycji współpracy z księdzem na równych prawach, a brak zaufania wydaje się być podstawowym źródłem muru, jaki dzieli pracowników parafialnej kancelarii i osoby zza drugiej strony biurka.

A co mówią sami księża? W „Przeglądzie Powszechnym” publikujemy także ich świadectwa. Ksiądz Ryszard Ryngwelski, proboszcz parafii św. Józefa Oblubieńca NMP w Pile, opowiada, że w wielu rejonach jego diecezji znajdujemy strukturalne bezrobocie i obszary biedy materialnej. W takim kontekście funkcjonuje jego kościół. Nie powinno dziwić także świadectwo innego proboszcza księdza Andrzeja Przybylskiego. Tłumaczy on, że zbieranie tacy to naprawdę nic przyjemnego. Wyciągać do ludzi rękę z koszyczkiem i słodko się uśmiechać, i chwalić Boga.

W „Przeglądzie Powszechnym” zajmujemy się jednak nie tylko delikatnym problemem finansów Kościoła. Ostatnio odżyła i dyskutowana jest kwestia zapłodnienia metodą in vitro. W Polsce wciąż brakuje regulacji prawnych w dziedzinie zapłodnienia tą metodą. Ich tworzenie budzi wiele kontrowersji. Na czym one polegają i jakie nadzieje wiążą z in vitro entuzjaści nauki, a jakie zastrzeżenia ma wobec niego Kościół – to temat debaty, którą zorganizowała redakcja „Przeglądu Powszechnego”. Wzięli w niej udział poseł Jarosław Gowin, bioetyk Robert Plich OP, genetyk prof. Jacek Zaremba oraz Sławomir Zagórski, kierownik działu Nauka Gazety Wyborczej.

Publikujemy także rozmowę z Jean-Claude Guillebaudem o globalizacji religii, artykuł Jerzego Gaula o Piłsudskim i Stalinie, dwóch obliczach rewolucjonisty, oraz tekst Andrzeja Osińskiego o poezji chińskiej.

T. Kot SJ