„Caritas in veritate”, czyli „Miłość w prawdzie” – to tytuł opublikowanej dziś trzeciej
encykliki Benedykta XVI. Jej punkt odniesienia stanowi wydana przed 40 laty encyklika
Pawła VI „Populorum progressio”.
Nowa encyklika mówi o kryzysie gospodarczym
i finansowym, jednak nie to jest jej głównym tematem – powiedział podczas watykańskiej
prezentacji dokumentu kard. Renato Martino. Przewodniczący Papieskiej Rady „Iustita
et Pax” zauważył, że „Caritas in veritate” podejmuje ten temat w świetle nauki społecznej
Kościoła, akcentując wysuwaną już przez Jana Pawła II potrzebę przemyślenia tzw. „zachodniego”
modelu gospodarczego.
„Według «Caritas in veritate» – powiedział kard. Martino
– «kryzys zobowiązuje nas do ponownego przemyślenia naszej drogi, do przyjęcia nowych
reguł i znalezienia nowych form zaangażowania, do korzystania z pozytywnych doświadczeń
i odrzucenia negatywnych. W ten sposób kryzys staje się okazją do rozeznania i realizacji
nowych projektów. W tej perspektywie, raczej pełnej ufności niż rezygnacji, należy
stawić czoło obecnym trudnościom»”.
Encyklika „Caritas in veritate” stanowi
pogłębienie dotychczasowego nauczania Kościoła – podkreślił, prezentując dokument,
abp Giampaolo Crepaldi. Ordynariusz Triestu 15 lat pracował w Papieskiej Radzie „Iustitia
et Pax”.
„Syntetycznie ujmując przesłanie encykliki, określiłbym je następująco:
otrzymywanie poprzedza działanie – powiedział abp Crepaldi. – W tym punkcie «Caritas
in veritate» postuluje prawdziwe «nawrócenie» na nową mądrość społeczną. Nawrócenie
od wizji ludzi utrzymujących, że są jedynymi i pierwotnymi twórcami społeczeństwa
oraz zasad regulujących relacje społeczne, ku wizji wsłuchującej się w dochodzący
do nas zamysł, będący wyrazem projektu dla ludzkości, którym sami nie dysponujemy”.
Papieski
dokument wprost mówi o potrzebie reformy Organizacji Narodów Zjednoczonych, jak i
międzynarodowej struktury ekonomicznej i finansowej. Wskazuje na potrzebę prawdziwej
politycznej władzy światowej, która musi przestrzegać w sposób spójny zasady pomocniczości
i solidarności. Papież postuluje też ustanowienie wyższego stopnia porządku międzynarodowego
dla zarządzania globalizacją.
Co oznaczałoby to w praktyce? To pytanie podjął
przy okazji watykańskiej prezentacji dokumentu prof. Stefano Zamagni. Ekonomista z
Uniwersytetu Bolońskiego jest konsultorem Papieskiej Rady „Iustitia et Pax”. W jego
przekonaniu chodzi:
- po pierwsze – o utworzenie obok obecnego Zgromadzenia
ONZ drugiego zgromadzenia, w którym zasiadaliby przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego
z różnych krajów;
- po drugie – o powołanie do życia Rady Bezpieczeństwa Społeczno-Gospodarczego
ONZ, której zadaniem byłoby wsparcie obecnej Rady Bezpieczeństwa;
- po trzecie
– o powołanie Światowych Organizacji do spraw Migrantów oraz ds. Środowiska, na wzór
Światowej Organizacji Handlu;
- po czwarte – o wpłynięcie na Międzynarodowy
Fundusz Walutowy po to, by podjąć problem waluty globalnej zreformować światowe rezerwy
finansowe, tak jak to zaproponowano na konferencji Narodów Zjednoczonych 23 czerwca
2009 r.
Z kolei kard. Renato Martino, odpowiadając na pytania dziennikarzy,
podkreślił, że nowa encyklika „nie domaga się ustanowienia jakiegoś super-rządu światowego.
Taki globalny autorytet powinny mieć już istniejące organizacje. Dlatego właśnie Papież
wzywa do reformy ONZ” – wyjaśnił kard. Martino.
Zaprezentowana encyklika Benedykta
XVI „Caritas in veritate” ukazała się równocześnie w siedmiu językach. Oprócz oryginału
łacińskiego dostępna jest też po angielsku, francusku, hiszpańsku, niemiecku, portugalsku
oraz po polsku. Pierwszy nakład w tych językach wynosi łącznie 50 tys. egzemplarzy.
Natomiast po włosku, staraniem Watykańskiej Księgarni Wydawniczej, wydrukowano już
pół miliona kopii. Ponadto upoważniono kilka pism katolickich do rozpropagowania papieskiego
dokumentu zarówno na własnych łamach, jak i w charakterze specjalnego dodatku. Przyjęto
zasadę, że w poszczególnych krajach dokument publikują lokalne episkopaty oraz autoryzowane
wydawnictwa.
Polski tekst encykliki znajduje się na stronie: http://www.vatican.va/holy_father/benedict_xvi/encyclicals/documents/hf_ben-xvi_enc_20090629_caritas-in-veritate_pl.html