Кардынал Барбарэн: няхай Касьцёл у Беларусі захоўвае свой ўнікальны характар ( інтэрв"ю
Catholic.by)
Пра перспектывы развіцця адносінаў паміж Каталіцкім Касцёлам у Беларусі і Францыі,
пра міжрэлігійны дыялог, а таксама ўражанні, якія выклікала Беларусь у арцыбіскупа
Ліонскага кардынала Філіпа Барбарэна, — у інтэрв’ю Catholic.by. —
Ваша Эмінэнцыя, раскажыце, калі ласка, пра дзейнасць Каталіцкага Касцёла ў
Францыі і яго супрацоўніцтва з іншымі краінамі?
— Вялікае значэнне мае
праграма «Эразм». Паводле гэтай праграмы ва універсітэце Ліона навучаецца духавенства.
Сярод іх шмат біскупаў, святароў, напрыклад, з Германіі. З Мітрапалітам Кандрусевічам
я час ад часу сустракаюся ў Рыме. Такія сустрэчы біскупаў маюць вялікае значэнне.
А тыя кнігі, якія я прывёз у падарунак, таксама з’яўляюцца сур’ёзным адукацыйным момантам
для развіцця навучання і фармацыі духавенства тут, у Беларусі.
Важнымі з’яўляюцца
пабрацімскія адносіны паміж дыяцэзіямі. Напрыклад, дыяцэзія Ліона мае дыяцэзіі-сёстры:
адна дыяцэзія ў Буркіна Фасо (Афрыка) і адна — у Ліване. Гэтыя дыяцэзіі-сёстры падтрымліваюць
узаемасувязі і аказваюць адна адной дапамогу. Безумоўна, больш дапамогі ідзе з боку
дыяцэзіі Ліона. — Вас у свеце ведаюць як прыхільніка экуменічнага
дыялога. Што б Вы адказалі праціўнікам такога дыялога?
— Гэта цалкам супярэчыць
волі Езуса. У сваёй першасвятарскай малітве, у вечар перад сваёю мукай Езус, калі
маліўся (як мы чытаем у Евангеллі паводле святога Яна), прасіў, каб усе Яго наступнікі
былі адно. Гэта — асноўная інтэнцыя Яго першасвятарскай малітвы.
Вяршыняю літургічнага
года з’яўляецца Вялікі тыдзень. Аднак, можна сказаць, што ў літургічным годзе ёсць
таксама другая вяршыня — Тыдзень малітваў за адзінства хрысціянаў. Езус вельмі рашуча
перапыняе сваіх вучняў, калі тыя пачынаюць спрачацца адносна таго, хто з іх большы,
хто з іх заслугоўвае большай пашаны. Увесь 18 раздзел Евангелля паводле святога Мацвея
прысвечаны менавіта арганізацыйным пытанням Касцёла: калі вы будзеце шукаць, хто з
вас большы, тады вы ніколі не будзеце адным цэлым, і тады ніколі не будзе Касцёла.
У
міжрэлігійным дыялогу асаблівае значэнне мае дыялог з іудаізмам, бо Езус — гэта слава
Ягонага народа, Ізраіля, і ўсе мы — католікі, праваслаўныя, хрысціяне самых розных
веравызнанняў — маем адзін супольны корань, якім з’яўляецца іудаізм. Калі параўноўваць,
то можна сказаць, што іудаізм — гэта дом нашых дзядоў і бабуль.
Кожны дзень
мы чытаем і молімся псальмамі, кожны дзень мы чытаем закон Майсея, чытаем прарокаў,
і менавіта гэта з’яўляецца той платформай, тым фундаментам, на якім мы можам весці
дыялог з іншымі, таму што гэта аб’ядноўвае нас з іншымі хрысціянскімі веравызнаннямі.
Гэта з’яўляецца адзіным для нас усіх.
Іншае, таксама вельмі важнае і асаблівае,
месца ў міжрэлігійным дыялогу займаюць мусульмане, але, у адрозненні ад юдэяў, для
нас тэксты Карана не з’яўляюцца святымі. Мы не чытаем тэксты Карана і не молімся на
іх падставе. У мусульманаў, з іншага боку, мы можам павучыцца палымянасці, іх насычанаму
духоўнаму жыццю, іх прыгожым чалавечым адносінам, іх прыхільнасці да міласціны і дапамогі
іншым. Назіраючы ў іншых рэлігіях самае лепшае, я магу таксама станавіцца лепшым у
наследаванні Хрыста сваім шляхам — шляхам, вызначаным Хрыстом.
Напрыклад, у
дыялогу паміж хрысціянамі, юдэямі і мусульманамі важным момантам можа быць супольнае
разважанне над Божай міласэрнасцю, і такім чынам, разважаючы над гэтым, мы можам дапамагаць
адно аднаму, можам знаходзіць нейкія супольныя інтарэсы. — Якою
Вы ўбачылі Беларусь? Якія ў Вас засталіся пра яе ўражанні?
— Для мяне вялікая
радасць трапіць сюды, таму што гэтая краіна вельмі гасцінная, вельмі адкрытая і вельмі
простая. Вельмі парадаваў гэты цёплы, заўсёды адкрыты прыём. Цешаць добрыя і прыязныя
адносіны, якія тут існуюць паміж Каталіцкім Касцёлам і Праваслаўнай Царквой. Горад
таксама выглядае вельмі цудоўна, ён вельмі чысты. Людзі выглядаюць спакойнымі, што
сапраўды вельмі важна. Вельмі прыемнае ўражанне пакінула тое, што рэлігія тут у пашане,
што да Мітрапаліта і да рэлігійных дзеячаў ставяцца з павагаю ў дзяржаўных структурах,
у адрозненні ад Францыі, дзе хрысціяне выклікаюць гнеў і часам нават нянавісць. Безумоўна,
тут ёсць таксама свае пакуты, цярпенні. Учора я наведаў Курапаты, тое месца, дзе Сталін
забіў вельмі вялікую колькасць людзей. Аднак, калі вы гаворыце пра тыя часы, пра зачыненыя
ў тыя часы святыні, вы гаворыце без горычы, без гневу, без раздражнення, без жалю.
І гэта паказвае, што вы жывеце сённяшнім днём і тымі заданнямі, якія ставіць перад
вамі Езус сёння. «Господи, устне мои отверзеши, и уста моя возвестят хвалу Твою»,
— гэтыя словы застануцца для мяне як памяць пра Беларусь. Кожную раніцу я буду іх
паўтараць у сваіх малітвах. — Што б Вы пажадалі Касцёлу ў Беларусі?
—
Няхай ён развіваецца ў супакоі, у міры. Няхай ён захоўвае свой асабісты, унікальны,
уласцівы толькі яму характар. Няхай ён знойдзе сваё годнае месца сярод сваіх суседзяў.
Гісторыя яго дастаткова нядаўняя, і няхай яна знойдзе таксама сваё месца ў Еўропе. —
Дзякуем за размову.