Kryeipeshkvi Mauro Piaçenca shpjegon, në Radion e Vatikanit, rolin e kompetencave
të reja, që i jep Papa Kongregatës për Klerin.
(05.06.2009 RV)Këto ditë, disa
organe të shtypit, kanë dhënë informacione e kanë komentuar një Letër të Kongregatës
për Klerin, drejtuar nuncëve apostolikë për t’ua njoftuar ipeshkvijve dioqezanë, lidhur
me kompetencat e reja që i ka dhënë Papa Kongregatës më 30 janarin e kaluar. Nuk
është revolucion në disiplinën kishtare për klerin, por direktivë për disa kërkesa
të veçanta baritore, që duhet të përballojnë ipeshkvijtë në drejtimin e dioqezave
të tyre, lidhur kryesisht me klerin. Pikërisht për këto kompetenca, Radio Vatikani
intervistoi sekretarin e Kongregatës për Klerin, imzot Mauro Piaçenca:
Pyetje:
- Imzot Piaçenca, është folur shumë këto ditë për kompetencat e reja, që i ka
dhënë Papa Kongregatës për Klerin. Ç’mund të na thoni, konkretisht, për këto kompeteca?
Përgjigje:
- Nuk është thjeshtëzim i procedurave, ose procedurë e thjeshtëzuar, por
mjet juridik në vazhdimësi e koherencë me të drejtën kanonike në fuqi. Aq më pak është
procedurë, që zbatohet automatikisht, sepse ka të bëjë vetëm me disa raste, të cilat
duhen njohur hollësisht, për t’iu nënshtruar, pastaj, gjykimit të Selisë Apostolike.
Të drejtat e detyrat e ipeshkvijve në ushtrimin e funksionit gjyqësor mbeten të pandryshuara.
Ipeshkvi duhet t’i ndjekë gjithnjë me vëmendje të madhe meshtarët në kryerjen me
besnikëri të detyrës së tyre, por njëkohësisht edhe t’ua mbrojë të drejtat. Shumica
e meshtarëve e kryejnë qetësisht e pa shqetësime misionin e përditshëm. Por, në disa
raste të veçanta, Selia e Shenjtë ndërhyn, duke dhënë ndihmesën e vet, për të shmangur
shkandujt, për të rivendosur drejtësinë e për të korregjuar fajtorin.
Pyetje:
- Praktikisht, me se kanë të bëjnë këto kompetenca të posaçme?
Përgjigje:
- Duhet thënë se nganjëherë, për fat të keq, mund të ndodhemi edhe para
situatave të shkeljeve të rënda të dispilinës nga ana e klerit, të cilat nuk mund
të kapërcehen aq lehtë e mund të krijojnë rrezikun e shkandullimit të besimtarëve,
në dëm të së mirës së përbashkët. Në përpjekjen për t’i shëruar shpirtërat, që është
ligji më i lartë i Kishës, në datën 30 janar, Papa i dha Kongregatës për Klerin disa
kompetenca të veçanta. Nuk duhet harruar se kompetenca të veçanta u janë dhënë më
përpara edhe Dikastereve të tjera. Para së gjithash, i jepet kompetenca për të trajtuar
rastet e heqjes dorë nga gjendja klerikale “in poenam”, me shkarkimin nga të gjitha
detyrimet, që kanë të bëjnë me shugurimin, të klerikëve, të cilët janë martuar, edhe
pse vetëm me kurorë civile e që, ndonëse janë qortuar, vijojnë jetën e parregullt
e shkandulluese; po ashtu edhe për klerikët, që kanë bërë mëkate të rënda kundër Urdhërimit
të gjashtë. Pastaj kompetenca e ndërhyrjes për të dhënë dënime të drejta ose pendesë,
në raste të shkeljes së jashtme të ligjit hyjnor ose kanonik. Në raste vërtetë të
jashtëzakonshme e urgjente, kur mungon vullneti i fajtorit për t’u ndrequr, mund të
merren masa deri në shkarkimin nga gjendja klerikale, kur këtë e kërkojnë rrethanat
e veçanta. Natyrisht çdo rast duhet ndjekur nga afër përmes një procedimi administrativ,
duke garantuar gjithnjë edhe të drejtën për t’u mbrojtur. Së fundi, është kompetenca
e posaçme për të deklaruar humbjen e gjendjes klerikale të meshtarëve, që e kanë braktisur
shërbimin për një periudhë më të gjatë se pesë vjet e që vijojnë të mungojnë në detyrë,
vullnetarisht e në mënyrë të paligjshme. Nuk ka asgjë automatike e gjithçka vlerësohet
rast për rast e gjithnjë në raste kur kemi të bëjmë me shkelje të rënda. Askush nuk
duhet të mendojë cektësisht për një lloj thjeshtëzimi në një lëndë kaq delikate. Kurrfarë
automatizmi, pra, por shoshitje e shoshitje e përpiktë.
Pyetje: - Pra
këto kompetenca duhet t’i ndihmojnë meshtarët? Përgjigje: -
U arrit në dhënien e këtyre kompetencave me dëshirën që të kontribuojmë për nderimin
e misionit e të figurës së meshtarit, në këtë periudhë kur vijon shekullarizimi e
kur nuk është aspak e lehtë të mendosh e të veprosh kundër rrymës, për t’i qëndruar
besnik identitetit e misionit tënd. Meshtari vepron në vetjen e Krishtit, Krye e Bari
i Kishës. Në mes të grigjës, që u besohet, meshtarët janë të thirrur ta bëjnë të pranishëm
Krishtin, duke i përngjarë deri në fund. Ja, pra, pse është e nevojshme, madje e domosdoshme,
përpjekja për përsosuri morale, që duhet ta ketë çdo zemër vërtet meshtarake, pa u
dhënë pas përpjekjeve të lehta për të bërë figurë “engjëllore”, por duke e pasur mirë
parasysh strukturën antropologjike njerëzore e cila, e plagosur nga mëkati i rrjedhshëm,
kërkon nga meshtari asketizëm të vazhdueshëm, në se dëshiron t’i qëndrojë besnik
premtimeve të ditës së Shugurimit e të respektojë të drejtat e pacënueshme të Zotit.
E gjithë kjo ka shumë rëndësi edhe për të kuptuar arsyen teologjike të çelibatit
meshtarak. Kisha e shikon çelibatin të lidhur ngushtë me shugurimin, përmes të cilit
meshtari bëhet shembëlltyrë e Krishtit, Krye e Dhëndërr i Kishës. Prandaj Kisha, në
Koncilin II të Vatikanit e në Magjisterin e mëpasëm papnor, ripohon vazhdimisht “vullnetin
për ta ruajtur ligjin, që kërkon çelibatin e përhershëm, të zgjedhur me vullnet të
lirë, të kandidatëve për shugurim meshtarak në ritin latin. Çelibati meshtarak është
dhuratë, të cilën Kisha e ka marrë e dëshiron ta ruajë, e bindur më shumë se kurrë
se është pasuri për të e për botën.
Pyetje: - Në përfundim, ç’i
uroni meshtarëve?
Përgjigje: - Urimi i kësaj Kongregate është
që çdo ipeshkëv ta kryejë detyrën gjithnjë më mirë, me kujdes vërtet atëror e me dashuri
baritore, në mënyrë që bashkëpunëtorët e tij, meshtarët, të dinë ta jetojnë disiplinën
kishtare, e cila buron nga Doktrina, si dishepuj, me përshpirtëri të ndjerë thellë
në shpirt. Është mirë të kujtojmë gjithnjë se përpjekjet e ethshme ‘për të bërë’,
nuk vlejnë gjë prej gjëje, pa qenë ‘në Krishtin’, pa u mbështetur në Mëshirën e tij
Hyjnore.