(13.05.2009 RV)Vendi ku lindi Krishti, 10 kilometra në jug të Jeruzalemit,
me 35 mijë banorë, në hebraisht “Bet-Lehem: Shtëpia e bukës; në arabisht ‘Bet Lahm’:
Shtëpia e mishit, ndodhet në udhën ku përshkoheshin karvanet, që niseshsin drejt
shkretëtirës së Negebit, mbi shpatet lindore të dy kodrave (765 metra mbi nivelin
e Mesdheut e 1170 metra mbi nivelin e Detit të Vdekur). Sot është kryeqendër e
Governatoratit me të njëjtin emër, në Komunën Beit-Lahm, njëra nga 12 komunat që formojnë
Çisjordaninë. Burimet kryesore të jetesës janë bujqësia, blegtoria dhe punimi artizanal
i drurit të ullirit e i sedefit. Kujtohet për herë të parë në Bibël lidhur me vdekjen
e Rakelës (Zan. 35,19) dhe identifikohet me Efratën (Frutoren). Në shkrimet
shenjte quhet ‘Betlehemi i Judës”, emër i fisit, të cilit i përkiste. Këtu lindi Davidi
e, po këtu, u shugurua Mbret nga Samueli Profet (1 Sam 16, 4-13). Me lindjen
e Krishtit, më i vogli nga të gjitha qytetet e Judës, mori rëndësi botërore e nisi
të zmadhohej, për të përballuar dyndjen e shtegtarëve. Perandori Adrian (135) u përpoq
të rrënjoste këtu kultin e Adonit por, në vitin 330, Kostandini riktheu kultin e
krishterë. Që asokohe, vendlindja e Krishtit u bë qendër e jetës monastike: në vitin
384, në Betlehem u vendos Shën Jeronimi, që shkroi me mijëra faqe , duke përkthyer
e duke komentuar Shkrimin Shenjt. I dhuroi kështu botës ‘Vulgatën’ që përballon shekujt.
Pas pushtimit arab, në vitin 638, kalifi Omar ndoqi një politikë tolerance fetare,
por kur u afruan kryqtarët, në vitin 1099, myslimanët e rrënuan qytetin. Në vitin
1100 në Betlehem u kurorëzua mbreti i parë i Jeruzalemit, Baldovini. Rikthimi i arabëve
(1187) dhe pushtimi i mëpasëm otoman, e shkatërruan qytetin deri në atë pikë, sa
të kthehej në një katund të vogël, gati-gati të harruar nga bota. Por në fillim
të shekullit XIX, më i vogli i qyteteve të Judës, e mori rishtas veten. Numri i banorëve
erdhi gjithnjë duke u rritur, kryesisht me besimtarë të krishterë. Në vitin 1831 u
pushtua nga Muhamed Ali Pasha i Egjiptit: myslimanët, aleatë të otomanëve, u dëbuan
nga vendi e lagjja e tyre u bë shkrumb e hi. Dhjetë vjet më vonë qyteti u rikthye
nën kontrollin e otomanëve. Bënte pjesë në mbretërinë hashemite të Jordanisë
deri në qershor të vitit 1967 kur, së bashku me Çisjordaninë, u pushtua nga ushtria
izraelite. Nga viti 1995, mbi bazën e Marrëveshjeve të Oslos, i përket Territoreve
Autonome Palestineze. Presidenti i Autoritetit Palestinez, Jaser Arafat, e ndërtoi
këtu Pallatin Presidencial. Qyteti ishte qëndra e festimeve ‘Betlehem 2000’. Me
rastin e Jubileut të Madh këtu u ndërtua Muzeu Ndërkombëtar i Lindjes së Krishtit
(800 metra katrore, 230 Shpella Betlehemi, të ardhura nga të pesë kontinentet) realizuar
nën drejtimin e UNESKO-s. Këtu shtegtuan Pali VI – 6 janar 1964 e Gjon Pali II
– 22 mars 2000. Sot, më 13 maj 2009, Benedikti XVI (Shtegtimi XII Apostolik, në Tokën
Shenjte, 8-15 maj 2009). Për hollësira, www.bethlehem 200.org.