Përkujtojmë sot Shën Hilarin e Akuilesë dhe Shën Tacianin
(16.03.2009 RV)Shën Hilari, i cili në Martiriologun jeronimian kujtohet njëheresh
me Tacianin, duhet të ketë qenë ipeshkvi i dytë i Akuilesë, në Itali. Sipas një tradite
të lashtë, ipeshkvi Hilari e diakoni Taciani pësuan së bashku martirizimin nën Numerianin,
më 16 mars të vitit 284. Mbi varrin e Hilarit, në Akuile u ngrit që në shekullin IV
një kapelë përkujtimore tetëkëndëshe, që aso kohe quhej ‘martyrium’. Në fund të këtij
shekulli, nga frika e Longobardëve, patriku Pal iku në Grado, duke mbartur me vete
edhe reliket e martirëve të shenjtë ndërmjet të cilave, edhe ato të Hilarit e të Tacianit.
Më vonë, në shekullin e XIII, në Goricie të Italisë martirëve iu kushtua një Kishë,
që u bë Kishë famullitare e qytetit duke filluar nga viti 1460 e, pas shpërbërjes
së Patriarkatit të Akuilesë, u ngrit në rangun e katedrales së kryedioqezës së re,
themeluar në vitin 1751. Të dy shenjtorët martirë nderohen si Pajtorë të qytetit të
Goricies.