Ակնարկ Մը՝Հազիւ Մեր Ետին Թողած 2008-ը Տարուայ Տարեդարձներու եւ Տարելիցներու Վրայ։

Ծերենց-ի (Յովսէփ Շիշմանեան-ի) մահուան 120-ամեակը յիշատակեցինք հայ պատմավէպի նահապետին՝ 2008-ին(1822-1888)։

Ծնած է Պոլիս։ Միջնակարգի կրթութիւնը ստացած է Վենետիկի Մխիթարեան վարժարանին մէջ։ 1837ին վերադարձած է Պոլիս։

1848ին մեկնած է Փարիզ, ուր Սորպոնի համալսարանի բժշկական բաժնին մէջ ստացած է իր բարձրագոյն կրթութիւնը, միաժամանակ դասաւանդելով տեղւոյն Սամուէլ Մուրատեան վարժարանին մէջ։ 1849ին, Փարիզի մէջ, Նահապետ Ռուսինեանի եւ այլոց հետ հիմնադրած է Արարատեան ընկերութիւնը։ 1852ին կաւարտէ Փիզայի համալսարանը։ 1852ին կը վերադառնայ Պոլիս, ուր կը մասնակցի Ազգային սահմանադրութեան մշակման աշխատանքներուն, կը պայքարի դաւանաբանական վէճերու դէմ։ 1860ականներուն կը դառնայ հիմնադիրներէն մին Բարեգործական ընկերութեան։ Ծերենց շրջած է Կիլիկիոյ , Կիպրոսի, Վանի, Ալաշկերտի, Բասէնի մէջ, որպէս բժիշկ։ Կեանքին վերջին տարիներուն ապրած է Թիֆլիսի մէջ, ուր ալ մեռած է եւ թաղուած Խոջիվանքի Գերեզմանատան մէջ։ Ծերենց ունի երեք պատմավէպեր՝ Թորոս Լեւոնի (1877), Երկունք Թ. դարու (1879), Թէոդոս Ռշտունի (1881)։



2008-ին մահուան 30-ամեակն էր մեծանուն Գիւղագիր Յակոբ Մնձուրի-ի .(1886-1978) ։ Ծնած է 1886-ին Երզնկայի Փոքր Արմտան գիւղին մէջ, որ կը գտնուէր Եփրատի ձախ ափին, Մնձուրի լեռնաշղթային դիմացը։ 1897-ին գացած է Պոլիս, ուր շրջան մը հետեւած է Պոլսոյ Ռոպերթ Գոլէճի դասընթացքներուն։ Վերադարձած է Արմտան, ուրկէ վերջնականապէս Պոլիս գացած է 1914-ին։ Իր առաջին պատմուածքը՝ ՝՝Հարս ու կեսուր՝՝ տպագրուած է 1906-ին, ՝՝Մասիս՝՝ին մէջ։ 1914-1920 թուականներուն աշխատակցած է ՝՝Մեհեանին՝՝, ՝՝Նաւասարդ՝՝ին, ՝՝Ոստան՝՝ին ու ՝՝Բարձրավանքին՝՝։ Իր առաջին գրքոյկը հրատարակուած է 1931-ին, ՝՝Երկրորդ ամուսնութիւնը՝՝ խորագրով։ Երեք ստուար հատորներուն մէջ ամփոփուած է իր գրական վաստակը՝ ՝՝Կապոյտ լոյս՝՝ (1958), ՝՝Արմտան՝՝ (1966) եւ ՝՝Կռունկ, ուստի՞ կուգաս ՝՝(1974)։ Յետ մահու Պոլիս լոյս տեսած է ՝՝Տեղեր ուր եղեր եմ՝՝ը (1983)։ Աճիւնը կը հանգչի Պոլսոյ Շիշլիի գերեզմանատան մէջ։

Շաւարշ Նարդունի-ի Ծննդեան 110-ամեակը յիշատակեցինք 2008-ին։

(1898-1968) . Նարդունի 110 տարի առաջ ծնած է Ատափազարի մէջ(թուրքիա), 40 տարի առաջ ալ մահացած է Մարսէյլ։ Նախակրթութիւնը Արմաշի մէջ ստացած է, իսկ երկրորդականը՝ Ատափազարի Կեդրոնական վարժարանը։ Առաջին աշխարհամարտէն վերջ կ՝ընդունուի Պոլսոյ բժշկական համալսարանը, սակայն կէս կը ձգէ։ Ուսումնառութիւնը կաւարտէ Փարիզի մէջ, 1927-ին։ Աւելի քան քառորդ դար Նարդունի հրատարակեց ՝՝Հայ բոյժ՝՝ բժշկական-ժողովրդական ամսագիրը։ Իրմէ հրատարակուած են ՝՝Հէքեաթներու ալպոմը՝՝, ՝՝Մեղեդինե՜ր, մեղեդինե՜ր՝՝, ՝՝Երուսաղէ՜մ, Երուսաղէ՜մ՝՝, ՝՝Բանե՜ր, բանե՜ր, ի՜նչ բաներ՝՝, ՝՝Կանաչ բաժակով՝՝, ՝՝Ծաղկամատեան՝՝ եւ այլ հատորներ։