Patriarchat moskiewski: jedność z linią Kremla

W Wielkiej Brytanii odbyła się w dniach 13-16 listopada konferencja zatytułowana „Czy współpracować z Rosją?”. Zorganizowała ją agencja badawcza „Wilton Park” we współpracy z brytyjskim ministerstwem spraw zagranicznych. Podczas obrad z apelem do świata zachodniego o poszanowanie tradycji Europy Wschodniej wystąpił przedstawiciel patriarchatu moskiewskiego, ks. Wsiewołod Czaplin.

„Żeby zbudować cywilizację europejską, Zachód i Wschód potrzebują zmian. Wschód, w tym również Rosja, powinny w końcu zrozumieć, że nie cały Zachód jest wrogiem. Zachód natomiast powinien zaakceptować to, że w Europie mogą i powinny koegzystować różne tradycje, prawa społeczne i polityczne” – powiedział ks. Wsiewołod Czaplin. Jego zdaniem cywilizacja europejska bazuje na kilku tradycjach religijnych i społecznych, wliczając tradycje Rzymu i Konstantynopola, świata zachodniego chrześcijaństwa i świata prawosławnego. „Na Zachodzie wysoko ceni się konkurencję polityczną partii, rozdzielenie władzy, prowadzenie gry ekonomicznej. Na Wschodzie ważny jest zakorzeniony tam prawosławny ideał jedności narodu, władzy, Kościoła i innych wspólnot religijnych” – stwierdził ks. Czaplin.

Myśl o dwóch płucach Europy i wspólnych korzeniach narodów zamieszkujących ten kontynent wypowiedział już ponad 20 lat temu Jan Paweł II. Miał on na myśli braterstwo narodów Europy połączonych wiarą w Jedynego Boga, gdzie bogactwo różnic tradycji pomagałoby we wspólnym świadectwie wiary.

Trudno zrozumieć, gdzie dokładnie według patriarchatu moskiewskiego przebiega granica między Wschodem i Zachodem Europy i kogo należałoby włączyć do tych tradycji, kogo uszczęśliwić „jednością władzy, narodu i wspólnot religijnych”. Jeśli miałoby dotyczyć to chrześcijańskiego braterstwa i wspólnoty wiary, można temu przyklasnąć. Niestety, wypowiedzi przedstawicieli rosyjskiego prawosławia w różnych częściach świata dziwnie współbrzmią z ofensywą polityczną zapoczątkowaną przez władze rosyjskie w celu stworzenia „świata wielobiegunowego”. I czy przypadkiem nie chodzi tu o wciągnięcie tzw. starej Europy i USA do podzielenia się nowymi strefami wpływów.



W. Raiter, Moskwa