Të mos u jepen armë atyre që dhunojnë të drejtat e njeriut. Kërkesë e Amnesty International

(19.09.2008 RV) Qeveritë duhet të pengojnë transferimin e armëve aty ku ekziston rreziku që ato të përdoren për të dhunuar rëndë të drejtat e njeriut. Kjo është thirrja e organizatës Amnesty International para mbledhjes së tetorit, në të cilën shtetet anëtare të OKB-së do të vendosin nëse do të vazhdojnë rrugën drejt Traktatit për tregtinë e armëve. Por cilët janë eksportuesit kryesorë të armëve? Të dëgjojmë Rikardo Nourin, zëdhënës i Amnesty International në Itali:
Eksportuesit kryesorë të armëve – sipas të dhënave të vitit 2006 – janë të gjitha shtetet anëtare të përhershme të Këshillit të Sigurimit: pra shtetet e fuqishme, shtetet që mund të thonë fjalën e vet për fatet e njerëzimit, për paqen e sigurinë, por që e venë në rrezik këtë paqe e siguri përmes tregtisë së armëve, e cila është e paligjshme nga njëra anë, por e kontrolluar dhe e autorizuar nga qeveritë, nga ana tjetër. Qeveritë janë plotësisht përgjegjëse e pikërisht për këtë arësye, Amnesti u kërkon që të ekzistojë norma, sipas të cilës të mos dërgohen armë drejt atyre vendeve, që me shumë mundësi do t’i përdorin për dhunimin e të drejtave të njeriut.
Por cilat janë vendet ku armët përdorën për dhunimin e të drejtave të njeriut?
Sigurisht, rastet më të qarta janë ato të Darfurit, përveç Irakut dhe Kolumbisë. Në Darfur, ne kemi dy shtete anëtare të përhershme të Këshillit të Sigurimit – Kina dhe Rusia – që dërgojnë armë vazhdimisht: helikopterë, avionë, municione, pistoleta dhe pushkë. SHBA dhe Britania e Madhe, edhe këto anëtare të Këshillit të Sigurimit, që nga viti 2003 kanë mbytur me armë Irakun, me objektivin për të riarmatosur dhe për të riorganizuar forcat e sigurisë së Bagdadit, por me rezultatin e armatosjes së grupeve të veçanta ose të furnizimit të tregut të zi.
Sipas jush, a do të pranohet kërkesa juaj?
Ne kemi besim se do të pranohet. Nga njëra anë, është e pakonceptueshme të qëndrohet duarkryq para vrasjes të së paku 1000 personave në ditë, për shkak të përdorimit të armëve të zjarrit. Nga ana tjetër, duhet thënë se ekziston edhe mobilizimi i shoqërisë civile, i Organizatave për të drejtat e njeriut, fushata e Amnesty, vota e 153 shteteve të OKB-së në dhjetor 2006 në favor të Traktatit. Megjithëse ndër ta ka vende eksportues të armëve, si Brazili apo Italia, vota tregon se po rritet vetëdija për dëmin që tregtia e papërgjegjshme e armëve po bën në jetë njerëzore, në fushën e sigurisë apo të qëndrueshmërisë. Jemi optimistë, por natyrisht nuk mund t’i lemë vetëm përfaqësuesit e qeverive të mbyllen në një sallë për të diskutuar mbi Traktatin, sepse ekziston rreziku që ai të ndryshohet apo të mbetet jo efikas.