Cuộc đối thoại giữa Giáo Hội Công Giáo và Anh giáo
Một số nhận định của Đức Hồng Y Walter Kasper, Chủ tịch Hội Đồng Tòa Thánh hiệp nhất
các tín hữu Kitô, về cuộc đối thoại với Anh giáo
Trong các ngày từ 16 tháng
7 đến mùng 3-8-2008 Hội nghị Lambeth của Anh giáo đã tiến hành tại Luân Đôn với sự
tham dự của 650 Giám Mục Anh giáo toàn thế giới. Các Giám Mục Anh giáo đã mời 75 vị
lãnh đạo các tôn giáo khác đến giúp ý kiến, trong đó có Đức Hồng Y Walter Kasper,
Chủ tịch Hội Đồng Tòa Thánh hiệp nhất các tín hữu Kitô.
Phát biểu trước hội
nghị ngày 30-7-2008 Đức Hồng Y Kasper đã trình bày lập trường của Giáo Hội Công Giáo
liên quan tới việc truyền chức Giám Mục cho phụ nữ và những người đồng tính luyến
ái.
Đức Hồng Y Kasper nói Giáo Hội xác tín rằng giáo huấn của mình có nền
tảng sâu xa trong Kinh Thánh Cựu Ước và Tân Ước cũng như trong Truyền Thống của Kitô
giáo, theo đó những hoạt động đồng tính luyến ái là tội lỗi. Mặt khác các vị Giáo
Hoàng cũng đã nói rõ với các vị lãnh đạo Anh giáo rằng Giáo Hội Công Giáo xác tín
rằng vì Chúa Giêsu đã chỉ chọn các người nam làm tông đồ của Ngài, nên Giáo Hội không
có quyền truyền chức Linh Mục cho phụ nữ. Giáo Hội Công Giáo phải tuân theo ý muốn
của Chúa Giêsu và không cảm thấy được tự do thiết lập một truyền thống mới xa lạ với
Truyền Thống của giáo Hội qua mọi thời đại. Đức Hồng Y Kasper kêu gọi các Giám Mục
Anh giáo ý thức rằng những quyết định của họ về những vấn đề vừa nói có ảnh hưởng
tới quan hệ giữa Công Giáo và Anh Giáo.
Tuy cuộc đối thoại giữa hai bên đã
đưa tới sự đồng thuận quan trọng về thừa tác vụ, nhưng việc truyền chức Giám Mục cho
phụ nữ trong thực tế đã ngăn chặn viễn tượng Giáo Hội Công Giáo có thể nhìn nhận các
thánh chức trong Giáo Hội Anh Giáo. Dường như sự hiệp thông hữu hình trọn vẹn, vốn
là mục đích cuộc đối thoại giữa Công Giáo và Anh Giáo, ngày càng xa vời hơn.
Từ nhiều năm nay vấn đề truyền chức Linh Mục cho nữ giới, rồi việc tấn phong Giám
Mục cho các mục sư đồng tính luyến ái và giờ đây tấn phong Giám Mục cho phụ nữ, cũng
như làm đám cưới cho các cặp đồng tính đã khiến cho Anh Giáo rơi vào tình trạng khủng
hoạng, nứt rạn và chia rẽ trầm trọng không có lối thoát. Một trong các lý do là vì
Anh Giáo không có quyền bính trung ương và luật lệ chung giúp giải quyết các bất đồng
trong lòng Giáo Hội.
Trong hội nghị chuẩn bị cho hội nghị Lambeth nhóm tại
York trong các ngày từ mùng 4 đến mùng 8-7-2008, 467 Giám Mục, Mục sư và giáo dân
của Giáo Hội Anh giáo tại Anh quốc đã bỏ phiếu chấp nhận quyết định tấn phong Giám
Mục cho nữ giới và nam giới đồng tính luyến ái.
Ngày mùng 8-7-2008 Hội Đồng
Tòa Thánh hiệp nhất các tín hữu Kitô đã công bố thông cáo khẳng định rằng quyết định
này là một ”xé rách truyền thống tông đồ đã được tất cả mọi Giáo Hội của ngàn năm
đầu tiên duy trì, và vì thế sẽ là một chướng ngại đối với việc hòa giải giữa Công
Giáo và Anh Giáo”.
Thông cáo cho biết lập trường của Giáo Hội Công Giáo về
vấn đề này đã được Đức Giáo Hoàng Phaolô VI và Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II trình
bầy rõ ràng. Và như Đức Hồng Y Walter Kasper đã giải thích rõ ràng khi được Đức Tổng
Giám Mục Canterbury mời nói chuyện với tất cả các Giám Mục Anh giáo ngày mùng 5 tháng
6 năm 2006, quyết định này sẽ có các hậu qủa đối với cuộc đối thoại, cho tới nay đã
đem lại nhiều kết qủa tốt.
Trong Hội nghị Lambeth vừa qua, ủy ban gọi là ”Windsor
Continuation Group”, đặc trách nghiên cứu một giải pháp ”kỹ thuật” cho sự đụng độ
nội bộ liên quan tới sự hợp pháp hay không hợp pháp của thói quen đồng tính luyến
ái dưới ánh sáng của Kinh Thánh, đã đề nghị cấm không cho các giáo phận của các giáo
tỉnh khác, đặc biệt là các giáo tỉnh Phi châu lan rộng sang bên kia Đại Tây Dương,
nhằm gia nhập các người hay các giáo xứ muốn tách rời khỏi Giáo Hội Episcopal Hoa
Kỳ hay Canada. Ngoài ra cũng cần phải thành lập một diễn đàn các Giám Mục, do Đức
Tổng Giám Mục Cantebury chỉ định, để giải quyết các xung khắc nội bộ của Anh Giáo.
Trong khi đó phong trào gọi là “Gafcon”, quy tụ hơn một phần ba các Giám Mục Anh giáo
toàn thế giới, mạnh mẽ tố cáo trào lưu tục hóa lệch lạc của hàng Giám Mục Anh giáo
Canada và Hoa Kỳ, và một cách ít hơn của hàng Giám Mục Anh giáo tại Australia và Anh
quốc.
Hồi năm 1992 đã có hàng trăm mục sư xin theo Công Giáo vì Hội Nghị Anh
giáo quyết định truyền chức linh mục cho phụ nữ. Và ngày mùng 1-7-2008, 1300 mục sư
đã đe dọa ra khỏi Giáo Hội Anh Giáo, nếu Giáo Hội để cho phụ nữ làm Giám Mục.
Trong bức thư ngỏ gửi Đức Cha Rowan Williams, Tổng Giám Mục Cantebury và York, được
báo chí Anh đăng tải ngày mùng 1-7-2008, các mục sư Anh giáo nói trên cũng cho biết
nếu giáo phận của các vị do một nữ Giám Mục trông coi, thì các vị xin được chuyển
sang một giáo phận khác có Giám Mục là nam giới.
Sau đây chúng tôi xin gửi
tới qúy vị và các bạn một số nhận định của Đức Hồng Y Walter Kasper, Chủ tịch Hội
Đồng Tòa Thánh hiệp nhất các tín hữu Kitô về cuộc đối thoại với Giáo Hội Anh Giáo.
Đức Hồng Y cũng vừa tham dự Hội Nghị Lambeth về.
Hỏi: Thưa Đức
Hồng Y, Đức Hồng Y đã nhắc tới cuộc gặp gỡ đại
kết hồi năm 2000 giữa các tín hữu công giáo và Anh giáo tại Missisauga
bên Canada, và đã định nghĩa đó là cuộc gặp gỡ
tốt đẹp nhất mà Đức Hồng Y đã tham dự.
Nhưng chỉ 8 năm sau tương quan đại kết giữa hai bên một
phần lại bị lung lay, tại sao vậy thưa Đức Hồng Y?
Đáp:
Trong cuộc đối thoại đại kết kéo dài từ 40 năm qua giữa các tín hữu Công giáo và Anh
giáo chắc chắn đã có tiến bộ và nhiều hoa trái tốt, mà không ai muốn đánh mất. Nhưng
đàng khác giờ đây chúng tôi đứng trước một tình trạng mới, bắt đầu với việc truyền
chức Linh Mục cho phụ nữ và hiện nay với việc truyền chức Giám Mục cho nữ giới. Có
đúng thật là Đức Giáo Hoàng Leo XIII đã quyết định không thừa nhận các chức thừa tác
của Anh Giáo. Ngay từ đầu đã có vấn đề này, nhưng cũng đã có sự thảo luận nghiêm chỉnh
liên quan tới việc tái xét quyết định này. Hiện nay thì mọi sự đều bị bế tắc. Dĩ nhiên
là chúng tôi muốn tiếp tục cuộc đối thoại, nhưng nó sẽ có sắc thái khác, vì nếu ban
đầu mục tiêu nhắm tới là sự hiệp thông trọn vẹn, thì giờ đây với các Giám Mục phụ
nữ, không thể có sự sự hiệp thông trọn vẹn nữa.
Thế rồi còn nảy sinh ra một
vấn đề khác nữa: đó là trong tương lai ai sẽ là người đối tác của chúng tôi trong
cuộc đối thoại, ai sẽ là người thực sự thuộc Liên Hiệp Anh giáo? Tất cả đều là các
vấn đề phải minh giải và đương đầu dưới các điều kiện mới.
Hỏi:
Trong tương quan với Giáo Hội Công Giáo, có thể nói rằng Liên Hiệp Anh Giáo
trở nên giống các anh em tin lành khác hay không thưa Đức Hồng Y?
Đáp: Các tín hữu Anh giáo đã đi một bước khiến cho họ giống các cộng đoàn tin
lành hơn, nhưng không được quên đi yếu tố linh hứng công giáo vẫn tồn tại nơi họ.
Trong Hội nghị Lambeth tôi đã nghe được nhiều tiếng nói theo chiều hướng xích lại
gần Giáo Hội Công Giáo hơn. Đó cũng chính là lý do khiến cho tôi ước mong nơi anh
chị em Anh giáo nảy sinh ra một phong trào như phong trào Oxford, với việc tái khám
phá ra nền thần học của các giáo phụ. Chúng ta phải giúp họ trong mức độ có thể.
Hỏi: Cả phong trào ”Gafcon” là phong trào phản đối ”sự thối nát thần
học và thối nát luân lý” của hàng giám mục Bắc Mỹ, cũng là một thực tại nhằm canh
tân Anh Giáo từ bên trong, dưới ánh sáng của Kinh Thánh. Nó có thể là
một phong trào Oxford mới hay không thưa Đức Hồng Y?
Đáp: Hiện nay Gafcon là một thực tại rất mạnh mẽ liên quan tới các vấn đề luân
lý, nhưng tôi không chắc nó có mạnh mẽ trên bình diện giáo lý theo quan điểm công
giáo hay không. Cần phải chờ đợi rồi mới có thể biết được. Lý do là vì phong trào
Gafcon có sắc thái tin lành. Cũng phải xem họ hiệp nhất với nhau tới mức độ nào, vì
hiện nay họ hiệp nhất để chống lại một vài khuynh hướng của Tây Phương và bên trong
nội bộ Anh Giáo.
Hỏi: Nhóm ”Hiệp thông Anh giáo truyền thống Traditinal
Anglican Communion” là một thực thể tách rời khỏi Liên Hiệp Anh Giáo, và cho rằng
họ quy tụ 400 ngàn tín hữu trên thế giới. Từ nhiều năm nay nhóm này đã
gõ cửa Giáo Hội Công Giáo để xin gia nhập. Giờ đây chuyện
gì sẽ xảy ra thưa Đức Hồng Y?
Đáp: Vâng, họ có ý
muốn hiệp nhất với Giáo Hội Công Giáo Roma. Nhưng trước hết cần phải hiểu nhóm ”Hiệp
thông Anh giáo truyền thống” này là cái gì đã, vì lãnh tụ của nó là một cựu linh mục
công giáo. Đối với tôi nhóm này vẫn chưa rõ ràng họ là ai. Vì thế cần phải chú ý nghiên
cứu và xem xét bản chất của nó.
Hỏi: Đức Hồng Y nhận
định gì về đề tài đồng tính luyến ái dưới
ánh sáng Kinh Thánh đang gây chia rẽ xâu xé giữa lòng Giáo Hội Anh Giáo?
Đức Hồng Y nghĩ gì về các lời đề nghị của nhóm ”Windsor Continuation
Group” là ủy ban do Đức Tổng Giám Mục Cantebury Rowan Williams cho thành
lập nhằm giúp Anh Giáo ra khỏi cuộc khủng hoảng hiện nay?
Đáp:
Hiện nay tôi ghi nhận các lập trường khác nhau xem ra không thể dung hòa được. Ngày
31 tháng 7 vừa qua tôi đã tham dự trong một trong các nhóm làm việc gọi là ”indaba
groups”, và tôi thấy trong tức thời không biết phải làm sao để giải quyết vài lập
trường trái ngược nhau.
Nhưng việc thảo luận đề nghị đã được đưa ra cho việc
truyền chức Giám Mục cho các mục sư đồng tính luyến ái sẽ tiếp tục sau Hội nghị Lambeth.
Điểm quan trọng nhất cần đương đầu, theo tôi, đó là cứu xét xem nền văn hóa phải giải
thích Kinh Thánh hay Phúc Âm phải giải thích và biến đổi nền văn hóa.
Liên
quan tới các nứt rạn chia rẽ có thể xảy ra trong tương lai giữa lòng Giáo Hội Anh
Giáo, tôi xin lập lại là chúng tôi không thích trông thấy một sự chia rẽ mới của Giáo
Hội Anh Giáo. Nếu chúng ta đã dấn thân cho sự hiệp nhất của Giáo Hội, thì cũng phải
dấn thân cho sự hiệp nhất của các đối tác khác.