365 ditë me njerëz e ngjarje që ia ndryshuan faqen botës: "Abati Ransè: nga oborri
mbretëror, në kuvend".
(19.07.2008 RV)Abatin dë Ransé e lëshon fare zemra. Shikon si largohet murgu
i fundit, që ndërroi zhgunin me një palë pantallona e një këmishë. Pastaj sodit përsëri
ndërtesën… ose më mirë të themi, atë që ka mbetur prej saj, sepse abacia e Trapës
është në rrënim e sipër. I qan zemra që nuk mundi të bëjë asgjë për ta shmangur këtë
rrënim. Në të vërtetë, dy vjet më parë, kur nuk e kishte bërë ende kthesën e madhe,
Rancé ishte një prift shumë i lidhur me botën e nuk kishte kurrfarë dëshire të kujdesej
për abacinë e largët, nga e cila merrte dy kacille, si abat i saj. Po dalë-nga-dalë
prifti lodhet nga kotësia e botës në të cilën jeton dhe kërkon kuptimin e vërtetë
të jetës. Më në fund e gjen përgjigjen e shumpritur: do t’ia kushtojë gjithë jetën
kësaj abacie, për ta shndërruar në një vend heshtjeje, lutjeje e vetmie. Tridhjetë
e tre vjeç, gjen rrugën e tij të vërtertë. Por tani për tani meshtari nuk dëshiron
të bëhet murg, kështu mbetet prift, ndonëse vijon të punojë për të rindërtuar abacinë.
I dashuruar me vetminë e thjeshtësinë, dëshiron që murgjërit të jetojnë në këtë kuvend,
duke ndjekur pikë për pikë rregullën e Sitosë, e cila bazohet mbi parimet fillestare
të Shën Benediktit: lutje, varfëri, vetmi e punë. Tri javë pas arritjes së tij
në rrënojat e shkretuara të abacisë, në portën e Trapës trokasin gjashtë murgjër,
që i ndjekin këto parime. Janë trapistët e parë. Rindërtojnë kishën dhe ndërtesat
e tjera e më 20 gusht, në mesnatë, të prirë nga abati i tyre, hyjnë në kor për të
kënduar uratët e mëngjesit. Pas dy shekujsh, këto mure dëgjojnë rishtas këngën e falënderimit,
që lartohet në agim drejt Hyjit. Në sa abacia rigjente vetveten, Rancé vijonte
rrëmimin e shpirtit, deri në fund. E më në fund vendosi të vishte zhgunin e bardhë
të Sitosë. Në vitin 1664 bëhet abat rregulltar i Trapës, për gëzimin e madh të vëllezërve
murgjër.Pas vdekjes së tij, më 1670, nëntëdhjetë murgjër jetojnë në Trapë të lum,
në paqe e në harmoni. Rreth abacisë nuk sillen më endacakët, por murgjërit, që kthehen
nga arat duke kënduar. Nuk organizohen më gosti të bujshme, por dreka e darka të thjeshta.
Jetohet duke punuar e duke u lutur. Rancé dëshironte të kthehej tek pastërtia e rregullës
së Shën Benediktit, e ia doli mbanesh. Nga Zoja e Trapës – që u bë Trapa e madhe –
lindën Trapa të reja. Me jetën e tyre, që kalon me lutje, pendesë e vetmi, trapistët,
të cilët njihen edhe si çisterçensë oservantë, kërkojnë takimin me dashurinë absolute
të Hyjit.