Bà Anne Spoerry - phụ nữ Pháp có tấm lòng vàng - dành nửa đời người và trọn tài sản
để phục vụ dân nghèo Kenya. Dân nghèo Kenya âu yếm gọi bà ”Mama Daktari”, trong tiếng
swahili có nghĩa là ”Mẹ Bác Sĩ”. Gương mặt bà được anh Ali Gabow - người Kenya - y
tá trợ giúp bà, phác họa lại. Anh Ali Gabow kể.
Chuyến đi đầu tiên với nữ
bác sĩ nổi danh của Kenya gặp trục trặc. Lúc chiếc máy bay 7 chỗ ngồi cất cánh, tôi
quả thán phục tài lái tài tình của một phụ nữ cao tuổi. Thế rồi lúc máy bay hạ cánh,
bà ”làu bàu” khi nghe tôi cám ơn bà đã đưa tôi đến nơi an toàn! Vừa ra khỏi máy bay,
chúng tôi thấy ngay bốn người đàn ông khiêng một người đi săn bị cá sấu cắn nát chân.
Bà Anne Spoerry cho đặt nạn nhân nằm dài xuống rồi bảo tôi:
- Đem túi đồ nghề
ra đây!
Lúc ấy, tôi chỉ mong đất nứt ra để tôi chui xuống trốn. Bởi lẽ, tôi
quên mang túi theo! Bà càu nhàu:
- Bộ anh tưởng có thể cấp cứu mà không cần
dụng cụ sao? Bây giờ anh liệu giải quyết lấy!
Nói xong, bà giận dữ bỏ đi. Tôi
chạy theo sau bà, nước mắt lưng tròng. Bà nhìn tôi mắng:
- Đồ ngu! Dụng cụ
đầu tiên anh cần là gì?
Tôi hiểu và hối hả tìm cho được cái kim may. Bà Anne
liền tước chỉ nơi mảnh vải khoác trên một người đứng đó. Xong bà khử trùng cả kim
lẫn chỉ rồi bắt đầu khâu lại các vết thương bị rách. Sau này, bà nói với tôi:
- Đừng bao giờ đầu hàng vì anh không có đủ dụng cụ cần thiết. Nếu biết giữ bình tĩnh,
anh sẽ luôn luôn đối phó được với bất cứ hoàn cảnh khó khăn nào!
Ngày hôm
ấy quả thay đổi hẳn cuộc đời tôi. Từ đó cho đến 18 năm ròng rã làm y tá phụ giúp bên
cạnh bà Anne Spoerry, chúng tôi trở nên đôi bạn thân, chia ngọt sẻ bùi.
Bà
Anne Spoerry trở thành ”Mama Daktari - Mẹ Bác Sĩ” của người Phi Châu nghèo nhất. Bà
chào đời trong một gia đình khá giả ở Alsace, miền Đông nước Pháp. Thân phụ bà điều
khiển một hãng dệt lớn trong thành phố. Thời xuân trẻ, bà từng đi đây đi đó, chơi
buồm và cỡi ngựa. Đồng thời bà theo ngành y khoa tại thủ đô Paris.
Thế chiến
thứ hai 1939-1945 bùng nổ làm tiêu tán mọi mộng ước của một thiếu nữ giàu sang yêu
đời. Với hai quốc tịch Pháp và Thụy Sĩ, đáng lý bà có thể tìm nương thân nơi bên kia
biên giới. Nhưng bà không thích dễ dãi. Bà dấn thân giúp quân kháng chiến Pháp tìm
chỗ trú ẩn. Hoạt động anh hùng này đưa bà đến Ravensbrueck, một trại tập trung khủng
khiếp của quân Đức dành để giam phụ nữ. Bà không bao giờ nói với tôi về quảng đời
đen tối này, ngoại trừ sự kiện:
- Tỏi đã giúp bà sống sót sau khi trải qua
những tháng ngày trong trại tù.
Bà nói với tôi:
- Ali à, người ta
có thể chết vì ba lý do: ăn quá nhiều đường, ăn quá nhiều bánh mì nhưng lại ăn quá
ít tỏi!
Thế chiến thứ hai kết thúc. Bà Anne Spoerry hành nghề bác sĩ trên
chiếc tàu lênh đênh Biển Đỏ, rồi xuyên qua Etiopi và đi mãi đến Kenya. Kenya cảnh
đẹp, đất rộng, người thưa khiến bà dừng chân và trở thành vị bác sĩ đồng quê. Bà mua
một nông trại và vào năm 45 tuổi, bà thi bằng lái máy bay. Bà tự trồng cà phê, nuôi
chó và xây một tiểu bệnh viện chăm sóc chữa trị các bệnh phụ nữ.
Nhưng ơn
gọi đích thực của nữ bác sĩ Anne là cộng tác với Hiệp Hội Bác Sĩ chuyên hành nghề
bằng máy bay. Cứ 3 tuần lễ, ”Mama Daktari” chất đầy rau trái do chính bà trồng rồi
lái máy bay đi một vòng qua các cứ điểm truyền giáo, các bệnh viện, các trạm cảnh
sát và các cộng đoàn ở các nơi hẻo lánh, đặc biệt là các bộ lạc nằm sâu trong sa mạc
ở mạn Đông Bắc Kenya.
Bác sĩ Anne Spoerry chữa đủ các thứ bệnh và không đầu
hàng trước bất cứ khó khăn nào. Bà tìm thấy hạnh phúc và an bình trong việc giúp đỡ
người khác. Bà làm việc tới giây phút cuối cùng.
Tháng 2 năm 1999, bác sĩ
Anne Spoerry bị đứng tim và không cứu chữa được nên đã qua đời sau đó, hưởng thọ 81
tuổi.
... Lượng từ bi THIÊN CHÚA đâu đã cạn,
lòng thương xót của Người mãi không vơi. Sáng nào
Người cũng ban ân huệ mới. Lòng trung tín của Người cao cả biết
bao! Tôi tự nhủ: ”Đức Chúa là phần sản nghiệp của tôi, vì thế
nơi Người, tôi trông cậy”. Đức Chúa xử tốt với ai tin cậy
Người, với ai hết lòng tìm kiếm Chúa. Biết thinh lặng đợi chờ,
đợi chờ ơn cứu độ của Đức
Chúa, đó là một điều hay (Sách Ai Ca 3,22-26).
(”Reader's Digest SÉLECTION”, Décembre/1999, trang 82-89)