365 ditë me njerëz e ngjarje që ia ndryshuan faqen botës.
(11.03.2008 RV)11 mars: Teodora dhe lutja para ikonës së Zotit Bizant, mars
843. Në sheshin kryesor, papritmas mbin një njeri, që u kumton kalimtarëve: “Miqtë
e mi! Sot perandoresha Teodora i dha fund grindjes së ikonathyesve, që na përçante
që prej njëqind vjetësh. Kisha jonë ka rënë në fashë!”. Të gjithë njerëzit që e
dëgjojnë, gëzohen. Vetëm një i huaj shikon përreth me pamjen e atij që nuk merr vesh
fare ç’bëhet. Pastaj duket se vendos t’i kërkojë shpjegime tellallit për ‘lajmin
e mirë’. “Më fal në se nuk po marr vesh asgjë. Nuk jam vendas. Vij nga Franca,
nga perëndimi i Evropës. A mund të më shpjegosh, pra, si është puna?”. “Gjithçka
filloi në vitin 730. Perandori i asaj kohe, Leoni III, nisi t’i shikonte me frikë
ikonat me shembëllimin e Hyjit. I dukej se njerëzit u jepnin tepër rëndësi e i adhuronin,
si të ishin vetë Zoti. Atëherë Leoni perandor dha urdhër t’i shkatërronin të gjitha
ikonat e shenjta të perandorisë e edhe të gjithë mozaikët e kishave”. “Masë tepër
energjike…”. “Pikërisht, prandaj populli e priti këtë masë me zemrim të madh. Më
shumë nga të gjithë u shqetësuan të krishterët që nuk dinin shkrim e këndim e luteshin
me devocion të madh para ikonave. Atëherë Bizanti u nda më dysh: nga njëra anë ishin
‘ikonathyesit’ e nga ana tjetër “ikonadashësit’ që i ruanin ikonat. Po Leoni e pasardhësit
e tij s’hoqën dorë nga e tyrja. Rreth pesëdhjetë mijë murgjër ikonadashës, u detyruan
të largohen prej Bizantit, për të shpëtuar nga persekutimi”. “ E kjo histori paska
zgjatur njëqind vjet!?” “Me pak ndërprerje. Pati dy valë të tërbuara. Gjatë së
parës, u shkatërrua një pjesë e mirë e ikonave. E dyta përfundoi me vdekjen e perandorit
Teofil, një nga ikonathyesit më të rreptë”. “Po kjo… Teodora, për të cilën folët
pak më parë, kush është? Mos është e shoqja e Teofilit? Edhe kjo është ikonathyese?”.
“Jo, jo, nuk është. Së pari, duhet ta dish se Teodora mban qëndrim pajtues e dëshiron
që në mbretërinë e saj të sundojë paqja. Pastaj e di se figurat nuk janë të dëmshme.
Përkundrazi. Mjafton të mendosh se Jezusi, kur jetoi mbi tokë, ishte i dukshëm. Në
se nuk do të kishte dëshiruar të dukej, nuk do të qe bërë njeri”. “Ke plotësisht
të drejtë. E pikërisht për këtë arsye, në Perëndim ikonat nuk kanë krijuar kurrfarë
problemi. Ne mendojmë se ikonat nuk duhen adhuruar si të ishin hyjni, por besojmë
edhe se i ndihmojnë shumë të krishterët për ta përfytyruar Zotin”.“Po, këtë thonë
edhe ikonadashësit. E në këtë përfundim arriti edhe Teodora, me ndihmën e disa njerëzve
shumë të ditur të Kishës. I dha fund grindjes e rivendosi qetësinë në Bizant. Hë atë
Zoti ma bekoftë!”.