Ekumenizm: sporu o „terytorium kanoniczne” ciąg dalszy

Nie milknie wymiana zdań w sprawie statusu diecezji katolickich w Rosji. Po wypowiedzi prawosławnego metropolity Cyryla Gundiajewa, żądającego ich zdegradowania do rangi administratur apostolskich, głos zabrał kard. Walter Kasper. Przewodniczący Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan odrzucił żądania strony prawosławnej, wskazując na istniejące w Europie diecezje rosyjskiego prawosławia, których status jakościowo nie różni się od katolickich diecezji w Rosji. Na wypowiedź kard. Kaspera zareagował z kolei prawosławny biskup Wiednia i Austrii, Hilarion Ałfiejew.

„Na Zachodzie wielu uważa, że pojęcie «terytorium kanonicznego» w obecnej sytuacji utraciło sens, kiedy obok parafii katolickich istnieją prawosławne i protestanckie (...) Oczywiście, w odniesieniu do protestantów jest to prawdziwe, ale ponieważ katolicy i prawosławni uznają faktycznie hierarchię i te same sakramenty, zatem pojęcie «terytorium kanonicznego» w tym wypadku jest uprawnione (...) Katolicy powinni podporządkowywać się postanowieniom kodeksu opracowanego przez watykańską komisję ,,Pro Russia”, co nie zawsze robią (...) Jeżeli w Austrii na prośbę wiernych ktoś zamierza otworzyć nową parafię, zawsze informuje o tym miejscowego biskupa katolickiego. Nie zrobiono tego w wypadku utworzenia diecezji katolickich w Rosji. Patriarchat nie został o tym oficjalnie poinformowany. Dowiedział się o tym post factum z prasy. Nie można tego nazwać podejściem braterskim” – powiedział Hilarion Ałfiejew. Swoją wypowiedź prawosławny biskup Wiednia zakończył wezwaniem do odrzucenia postawy prozelickiej, traktującej drugą stronę jak konkurenta. „Jesteśmy sojusznikami, a nie konkurentami” – powiedział bp Hilarion.

Optymizm budzi fakt, że oficjalny przedstawiciel Patriarchatu Moskiewskiego nazywa katolików i prawosławnych sojusznikami, co jest prawdą. Uznaje publicznie ważność katolickiej hierarchii i sakramentów, co na niższym poziomie relacji w samej Rosji nie zawsze jest oczywiste: słyszy się o herezji katolickiej i katolickich błędach teologicznych, a katolików nie zawsze i nie wszyscy zaliczają do grona chrześcijan. Wiadomo zaś, że o decyzji utworzenia diecezji katolickich Patriarchat Moskiewski był poinformowany, a decyzję podtrzymano mimo sprzeciwu strony prawosławnej. Na ile wiadomo, hierarchowie katoliccy nie wyrażają sprzeciwów w sprawie otwierania struktur rosyjskiego prawosławia w Europie i innych częściach świata, nawet, jeżeli wiernymi nie zawsze są osoby pochodzenia rosyjskiego. Strona katolicka prosi tylko o zwykłą wzajemność w obustronnych stosunkach.


W. Raiter, Moskwa