Cách đây 10 năm - tháng 4 năm 1998 - đại tá Ryszard Kuklinski được công đoàn ”Liên
Đới - Solidarnosc” cùng hai thành phố Cracovia và Gdansk mời trở lại Ba Lan, với tư
cách khách danh dự. Đại tá Ryszard lưu vong bên Hoa Kỳ. Trả lời phỏng vấn truyền hình
và báo chí, đại tá Ryszard khiêm tốn nói:
- Tôi là lính nên chỉ thi hành bổn
phận. Mục đích của tôi là tìm cách - bằng mọi giá - ngăn chặn thế chiến thứ ba khỏi
bùng nổ. Cuộc tiếp đón, mối thịnh tình và sự nâng đỡ quí vị dành cho tôi, minh chứng
tôi hành động đúng.
Nơi nào đi qua, đại tá Ryszard cũng được chào đón như
vị anh hùng của dân tộc Ba Lan. Ngoài đường phố, vị sĩ quan 68 tuổi vận y phục màu
xám được mọi người hoan hỉ bao vây, tỏ lòng ngưỡng mộ! Dân chúng treo các biểu ngữ:
- Hân hoan chào đón đại tá. Chúng tôi quí mến ngài. - Ghi ơn đại tá cứu vãn danh
dự cho sĩ quan Ba Lan.
Những ai có may mắn đến gần, họ trao thư, đưa ảnh vảy,
giơ tràng chuỗi Mân Côi và nhẫn đeo. Một số khác ném hoa. Khi đại tá bước vào phòng
họp, mọi người đồng loạt đứng lên hoan hô. Vị sĩ quan già chỉ biết mĩm cười và rụt
rè giơ đôi tay tỏ dấu ghi ơn.
Nhưng cảm động nhất là cuộc tiếp đón tại thành
phố cảng Gdansk. Vào một ngày mưa gió trong tháng 5 năm 1998, đại tá Ryszard Kuklinski
có mặt nơi gian giữa nhà thờ chính tòa Thánh-Maria, với chiếc micro cầm tay. Đại tá
trịnh trọng tuyên bố:
- Tình Yêu đòi hỏi hy sinh. Cho dầu tình yêu đó được
dâng hiến THIÊN CHÚA Toàn Năng hay cho MẸ tổ quốc chúng ta, quê hương Ba Lan yêu dấu!
Câu nói gói trọn cuộc sống của vị sĩ quan lão thành đã hoàn toàn hy sinh cho tổ quốc.
Và chỉ duy nhất THIÊN CHÚA biết rõ ông hy sinh đến mức độ nào. Người ta chỉ biết đại
tá Ryszard đã có một ngày nghe theo tiếng gọi lương tâm và liều chính mạng sống mình
để cúng hiến cho Ba Lan có được tương lai tốt đẹp hơn.
Thông thường, mẫu hy
sinh âm thầm trong bóng tối này ít được người ta biết đến và ghi ơn. Thế nhưng, buổi
sáng hôm ấy, toàn thể cộng đoàn đồng loạt đứng lên và vỗ tay thật lâu. Chỉ khi đó,
đại tá Ryszard Kuklinski mới hiểu rằng mình đã thực sự trở lại giữa người thân yêu,
sứ mệnh hoàn tất.
Ryszard Kuklinski chào đời trong một gia đình Công Giáo
Ba Lan thật đạo đức, sống tại thủ đô Varsava. Ngay từ thơ trẻ, Ryszard học biết ý
nghĩa cao cả của các giá trị luân lý. Năm lên 9 tuổi, Ryszard trông thấy những đoàn
quân đức quốc xã chiếm đóng Ba Lan. Năm ấy là 1939. Chẳng mấy chốc, cậu bé chứng kiến
tận mắt những hành động man rợ của đức quốc xã. Một ngày, Ryszard trông thấy bọn lính
Đức bắt 30 người đàn ông Ba Lan đứng quay mặt vào tường, đối diện với nhà của cậu
bé, và nhả đạn bắn gục tất cả. Vừa khi các tử thi được mang đi, bé Ryszard lẻn ra
đường và lấy cuốn Sách Kinh, quì xuống thấm máu các nạn nhân rơi dưới đất.
Không bao lâu sau, đến phiên gia đình Kuklinski phải nếm mùi tang thương. Ryszard
rất quí mến thân phụ, một người Cha hiền lành, nhân ái, đồng thời là một chiến sĩ
của đạo quân ngầm Ba Lan. Nhưng mùa xuân năm 1943, người chủ gia đình Kuklinski bị
mật vụ đức quốc xã bắt đi biệt tích. Năm 13 tuổi, Ryszard bị đưa đi làm công trong
một trại Đức. Nơi đây cậu thiếu niên sống cạnh những tù nhân Nga.
Vào cuối
thế chiến thứ hai, Ryszard trốn khỏi trại và một buổi sáng trong năm 1945, khi trở
lại quê hương, chàng thiếu niên chứng kiến cảnh hồng quân Liên Xô tiến vào Breslau,
thuộc nước Đức. Vào thời kỳ ấy, dưới con mắt người dân Ba Lan thì binh lính của hồng
quân chính là các vị anh hùng.
Đứng bên vệ đường, Ryszard cùng với mọi người
chào mừng chiến thắng của hồng quân Liên Xô. Thế nhưng, niềm vui chuyển nhanh thành
thất vọng. Khi trở lại thủ đô Varsava, Ryszard ngỡ ngàng xúc động trước một thành
phố bị phá đổ hoang tàn. Kể từ giây phút ấy, Ryszard Kuklinski tự thề quyết sẽ dâng
hiến đời mình để bảo vệ tổ quốc tránh cảnh bị xâm lăng một lần nữa. Và chàng đã giữ
lời hứa.
Suốt thời chiến tranh lạnh, Ryszard gia nhập quân đội và từ từ thăng
đến chức đại tá. Đại tá Ryszard hợp tác với CIA - cơ quan tình báo Mỹ - để phá vỡ
mọi mưu toan thống trị của Liên Xô trên Ba Lan. Khi vai trò gián điệp bị lộ - năm
1981 - toàn gia đình Đại tá Ryszard trốn sang Hoa Kỳ. Mãi đến 17 năm sau đại tá Ryszard
Kuklinski mới được toàn dân Ba Lan nhìn nhận công ơn cứu quốc và mời trở lại quê hương.
... ”Này con, đừng xao lãng, nhưng hãy cố gắng sống khôn ngoan
và thận trọng: đó sẽ là sức sống cho tâm hồn, là đồ trang
sức đeo nơi cổ. Rồi bước đường con
đi sẽ an toàn, và chân con sẽ chẳng bao giờ vấp. Khi ngả lưng, con không
khiếp sợ. Nằm xuống rồi là an giấc thảnh thơi. Đừng sợ chi khi
kinh hãi bất thần ập xuống, hay kẻ ác xông vào tấn công. Vì THIÊN CHÚA sẽ ở bên con,
giữ chân con khỏi sa vào cạm bẫy” (Sách Châm Ngôn 3,21-26).