Huấn thị về việc phong thánh cấp giáo phận

Phỏng vấn Đức Hồng Y Saraiva Martins về huấn thị mới liên quan tới việc điều tra phong thánh cấp giáo phận

Ngày 17-12-2007 Đức Thánh Cha Biển Đức XVI đã tiếp kiến 400 người thuộc đoàn thỉnh nguyện viên Bộ Phong Thánh cùng với Đức Hồng Y Saraiva Martins, Tổng Trưởng và các nhân viên của Bộ Phong Thánh. Ngài khích lệ các vị nhiệt thành cộng tác vào việc thu thập bằng chứng ở cấp giáo phận và trợ giúp Bộ Phong Thánh trong việc cứu xét các án phong.

Đức Thánh Cha đề cao vai trò của các thánh và các chân phước trong đời sống và lịch sử của Giáo Hội. Ngài khẳng định rằng: ”Nếu được trình bầy đúng đắn trong năng động tinh thần và trong thực tại lịch sử của các vị, các thánh sẽ góp phần làm cho Lời Tin Mừng và sứ mạng của Giáo Hội đáng tin cậy và có sức thu hút mạnh hơn. Việc tiếp xúc với các thánh mở đường cho sự phục sinh chân thực về tinh thần, cho các cuộc hoán cải lâu bền và cho sự triển nở thêm các thánh mới. Các thánh thường sinh ra các vị thánh khác, và sự gần gũi với con người và vết tích của các vị luôn luôn là điều hữu ích”.

Đức Thánh Cha cũng nhắc đến tầm quan trọng của các cuộc điều tra, thu thập bằng chứng để làm hồ sơ phong thánh và vai trò của các thỉnh nguyện viên trong các tiến trình này. Ngài nói: ”Trong tiến trình điều tra ở cấp giáo phận, cần thu thập các chứng từ và tài liệu, dù là thuận lợi hay trái ngược với sự thánh thiện và tiếng tăm thánh thiện, hay cuộc tử đạo của các vị Tôi Tớ Chúa. Sự khách quan và đầy đủ của các bằng chứng, được thu thập trong giai đoạn đầu tiên và cơ bản này, được tiến hành dưới trách nhiệm của các Giám Mục giáo phận, phải được tiếp nối bằng sự khách quan và đầy đủ của các tập hồ sơ đúc kết (positiones), mà các vị tường trình viên của Bộ Phong Thánh chuẩn bị với sự cộng tác của các thỉnh nguyện viên. Vì thế vai trò của các thỉnh nguyện viên thật là quan trọng, ở cấp giáo phận cũng như ở cấp tông toà trong tiến trình điều tra phong thánh. Đây là một vai trò phải có tính chất toàn vẹn, đầy tinh thần ngay chính và tuyệt đối lương thiện. Các thỉnh nguyện viên phải có khả năng chuyên nghiệp, cùng với khả năng phân định và liêm chính trong việc giúp các Giám Mục giáo phận điều tra đầy đủ, khách quan và có giá trị, về mặt hình thức cũng như nội dung”.

Cũng trong ngày 17-12-2007 Đức Thánh Cha đã cho phép Bộ Phong Thánh công bố 14 sắc lệnh liên quan đến các án phong chân phước. Có 5 sắc lệnh nhìn nhận các phép lạ nhờ lời chuyển cầu của 5 vị Tôi Tớ Chúa người Ba Lan, Libăng và Pháp. Chín sắc lệnh còn lại nhìn nhận các nhân đức anh hùng của 9 vị Tôi Tớ Chúa, trong đó có 4 vị người Italia, đặc biệt là em bé Antonietta Meo, qua đời năm 1937 tại Roma, vì ung thư xương lúc mới được 6 tuổi rưỡi. Antonietta Meo đã chấp nhận đau khổ một cách anh hùng và lòng gắn bó sâu xa với Chúa, qua 105 lá thư em viết cho Chúa Giêsu, Mẹ Maria và các thánh. Sau các thánh Anh Hài, Antonietta Meo sẽ là vị thánh trẻ tuổi nhất trong toàn lịch sử Giáo Hội. Hài cốt của em hiện được an táng trong Đền Thờ Thánh Giá Giêrusalem ở Roma, do các Cha dòng Xitô coi sóc, và là nơi cất gĩư những mảnh Thánh Giá thật của Chúa Giêsu cũng như các dấu tích cuộc Khổ Nạn của Chúa.

Trong số 14 vị Tôi Tớ Chúa nói trên, có 12 vị là Linh Mục và nữ tu, còn lại là 2 giáo dân. Ngoài em Antonietta Meo, còn có ông Emmanuele Lozano Garrido, là ký giả và văn sĩ, bị tê liệt từ từ và qua đời năm 1971 tại Tây Ban Nha, lúc được 51 tuổi, nổi bật về đời sống tươi vui trong đau khổ bệnh tật.

Như chúng tôi đã loan tin, thứ hai 18-2-2008 Đức Hồng Y Saraiva Martins mở cuộc họp báo để giới thiệu huấn thị tựa đề ”Sanctorum Mater - Mẹ các Thánh” liên quan tới tiến trình của việc điều tra phong thánh cấp giáo phận. Tài liệu mang chữ ký của Đức Hồng Y Saraiva Martins, Tổng trưởng của Bộ. Sau đây chúng tôi xin gửi tới qúy vị và các bạn, một số nhận định của Đức Hồng Y về tài liệu này.

Hỏi: Thưa Đức Hồng Y, huấn thị mới này đưa ra những yếu tố mới mẻ nào, so với qúa khứ?

Đáp: Với tài liệu này chúng tôi có ý minh giải các điều lệ đã có cho tới nay, khiến cho việc áp dụng chúng được dễ dàng hơn, và cho thấy các kiểu thực thi chúng một cách cụ thể, liên quan tới các án cũ, chỉ dựa trên các tài liệu, cũng như các án mới sau này, dựa trên cả các chứng tá mắt thấy tai nghe của những người đã từng quen biết vị chân phước. Một cách cụ thể tài liệu chỉ dẫn tường tận tất cả tiến trình, mà các giáo phận phải theo trong các đơn xin liên quan tới hương thơm thánh thiện, sự tử đạo và các phép lạ có được nhờ sự chuyển cầu của vị chân phước.

Hỏi: Thưa Đức Hồng Y, huấn thị này nhấn mạnh trên sự kiện một án xin phong chân phước cấp giáo phận chỉ có thể bắt đầu trong trường hợp có hương thơm thánh thiện tự nhiên, tự phát, ổn định và được phổ biến rộng rãi, chứ không phải là do người ta thổi phồng lên một cách giả tạo. Tại sao lại có sự nhấn mạnh này?

Đáp: Trong đại hội khoáng đại của Bộ Phong Thánh hồi năm 2006 Đức Thánh Cha Biển Đức XVI đã nói với chúng tôi rằng: ”Rõ ràng là không thể bắt đầu một án phong chân phước và phong thánh, nếu không có hương thơm thánh thiện được thừa nhận, ngay cả khi đó là trường hợp của những người đặc biệt sống trung thực với Tin Mừng và có các công nghiệp đối với Giáo Hội hay xã hội đi nữa”. Trong nghĩa này thì anh chị em giáo dân có vai trò rất lớn, vì chính họ là các chứng nhân hương thơm thánh thiện của một người.

Hỏi: Đức Hồng Y đã khẳng định rằng trong các án phong chân phước cần phải tiến hành với nhiều dè dặt và cẩn thận hơn. Điều này có nghĩa là tại các giáo phận đã không có đủ sự dè dặt và cẩn thận hay sao, thưa Đức Hồng Y?

Đáp: Tôi không muốn nói như thế. Chúng ta hãy nói rằng chỉ thị này trình bầy một cách có hệ thống điều mà Bộ Phong Thánh đã liên lỉ lập đi lập lại trong các năm qua, bằng cách trả lời các thắc mắc và đưa ra các lời giải thích theo yêu cầu của các giáo phận khác nhau trên thế giới.

Hỏi: Nhưng mà các giáo phận nhỏ hay các giáo phận thuộc các quốc gia đang trên đường phát triển, có được các dụng cụ và phương thế để đáp ứng lại tất cả những gì đòi hỏi của huấn thị không, thưa Đức Hồng Y?

Đáp: Chắc chắn là sẽ có các giáo phận có thể gặp khó khăn liên quan tới vấn đề này. Vì thế chúng tôi đề nghị các giáo phận kết hiệp với nhau, hay tạo ra các cơ cấu thích hợp cho tiến trình xin phong chân phước cho các vị Tôi Tớ Chúa, con cái của giáo phận.

Hỏi: Bây giờ, con xin phép hỏi Đức Hồng Y về một vài án phong chân phước đang được tiến hành. Chẳng hạn như án phong chân phước cho Đức Giáo Hoàng Pio XII. Sau khi Bộ Phong Thánh đã chấp nhận các nhân đức anh hùng rồi, thì án phong đã bị bỏ ra một bên hay bị đình trệ lại, có đúng thế không, thưa Đức Hồng Y?

Đáp: Trên bình diện kỹ thuật thì không có sự đình trệ cũng không có chuyện gạt ra một bên. Năm nay là kỷ niệm 50 năm Đức Giáo Hoàng Pacelli qua đời. Vì thế sẽ có nhiều sáng kiến được đưa ra, trong đó có việc đào sâu các tài liệu trong Văn khố của Tòa Thánh liên quan tới người. Sự kiện này sẽ có lợi ích nhiều hơn cho án phong thánh Đức Giáo Hoàng Pio XII.

Hỏi: Thưa Đức Hồng Y, bên Pháp người ta nôn nóng chờ đợi ngày phong chân phước cho hai vị tôi tớ Chúa Louis Martin và Azelia Guerin, song thân của thánh nữ Têrexa Hài Đồng Giêsu, mà Bộ Phong Thánh đã thừa nhận các nhân đức anh hùng hồi năm 1994. Có đúng là hai vị sắp được phong chân phước không, thưa Đức Hồng Y?

Đáp: Rầt tiếc là chưa có thể coi việc tôn phong chân phước cho hai vị tôi tớ Chúa, song thân của thánh nữ Terexa Hài Đồng Giêsu, là biến cố sắp xảy ra. Năm 2002 đã có một phép lạ xảy ra cho một bé trai tại Monza, hiện đang được ủy ban bác sĩ nghiên cứu, nhưng còn phải được các thần học gia xem xét. Khi nào hai vị tôi tớ Chúa này được phong chân phước, thì đó sẽ là biến cố có tiếng vang lớn trong Giáo Hội hoàn vũ, vì thánh nữ Teresa Hài Đồng Giêsu là vị thánh nổi tiếng được sùng kính khắp nơi trên thế giới.

Hỏi: Thế còn án phong chân phước cho Đức Hồng Y Henry Newman thì sao, đã tới đâu rồi, thưa Đức Hồng Y?

Đáp: Ủy ban bác sĩ của Bộ Phong Thánh đang nghiên cứu phép lạ xảy ra cho một người đàn ông 61 tuổi hồi năm 2000 tại một nhà thương ở Boston bên Hoa Kỳ. Do đó cần phải có thời gian. Nếu phép lạ được thừa nhận, thì lễ phong chân phước cho Đức Hồng Y Newman chắc chắn sẽ là một sự kiện có tầm quan trọng rất lớn trong lãnh vực đại kết.

Hỏi: Giáo Hội Italia có án phong chân phước nào gần nhất không thưa Đức Hồng Y?

Đáp: Chúng tôi đang đợi một công nghị trong tháng 2 này liên quan tới việc phong chân phước cho 4 vị tôi tớ Chúa, trong đó có Linh Mục Gaetano Errico, sáng lập viên dòng Các Thừa Sai Thánh Tâm. Thế rồi các bác sĩ cũng đang nghiên cứu vài phép lạ được gán cho chị Armida Barelli, sáng lập viên nhánh thanh thiếu niên của phong trào Công Giáo Tiến Hành, và của Antonietta Meo, một bé gái 7 tuổi người Roma, mà Đức Thánh Cha đã ký sắc lệnh thừa nhận các nhân đức anh hùng hồi tháng 12 năm vừa qua. Và Đức Thánh Cha cầu mong rằng lễ phong chân phước cho em có thể kết thúc tốt đẹp. Thế rồi các thần học gia cũng đang nghiên cứu cuộc tử đạo của vị tôi tớ Chúa Odoardo Focherini, cha gia đình một gương mặt giáo dân Kitô đã chết trong trại tập trung đức quốc xã tại Hersbruck năm 1944.
 
Hỏi: Thưa Đức Hồng Y, huấn thị ”Mẹ các Thánh” cũng có phần phụ lục liên quan tới ”việc thừa nhận hài cốt của một vị tôi tớ Chúa”. Thật ra thì văn bản cũng đề cập tới việc di chuyển hài cốt các thánh và các á thánh. Có thể nói gì về việc thừa nhận hài cốt của thánh Pio da Pietralcina?

Đáp: Giáo phận Malfredonia đã làm đơn về bộ Phong Thánh xin phép thừa nhận hài cốt của thánh Pio năm dấu thánh, và trưng bầy cho tín hữu kính viếng trong một thời gian. Sau đó hài cốt sẽ được đặt tại một nơi thích hợp hơn, nhưng không thấy xác định là nơi nào.

Hỏi: Như thế Bộ Phong Thánh không biết hài cốt của cha thánh Pio sẽ được cất giữ tại đâu, trong đền thánh cũ hay trong đền thánh mới, có đúng thế không, thưa Đức Hồng Y?

Đáp: Bộ Phong Thánh không có nhiệm vụ xác định các điều này. Tất cả là thẩm quyền của Đức Tổng Giám Mục sở tại. Chúng tôi chỉ có thể can thiệp khi hài cốt được cất giữ trong một nơi không xứng đáng. Nhưng theo tôi, đây không phải là trường hợp liên quan tới hài cốt của Cha thánh Pio.

(Sedoc 17-12-2007; Avvenire 1-2-2008)

Linh Tiến Khải