365 ditë me njerëz e ngjarje që ia ndryshuan faqen botës.
(08.02.2008 RV)8 shkurt: Pal Orozio që ua predikoi Ungjillin e Krishtit
barbarëve. Tashmë gjithçka ka marrë fund. Perandoria romake është katandisur
në hije të vetvetes. Në shekullin V pas Krishtit shkëlqimi i Romës i ka ditët të
numëruara. E pas shkëlqimit, vjen rënia. Barbarët, të ardhur nga veri-perëndimi, i
shkallmojnë kufijtë e perandorisë. Hunët, gotët, vandalët…. Dynden nga të katër anët
si rrebesh dhe e nënshtrojnë Romën krenare. Morali i qytetarëve romakë është për
tokë. Paganët akuzojnë të krishterët si shkaktarë të këtij rrënimi të madh, të pandreqshëm.
Të krishterët shqetësohen, sepse e shikojnë Kishën duke u dridhur nën peshën e rëndë
të pushtimit barbar: kanë frikë se mos zhduket. Të gjithë grinden, kërkojnë shkaktarët,
përhapin frikë e ankth. Po ku janë zhdukur optimistët, njerëzit që besojnë akoma në
të ardhmen? Thua s’ka mbetur asnjë prej tyre? Një sigurisht ka mbetur! Ndodhet në
Afrikë, pranë Agostinit… Quhet Pal Orozio dhe ka vendosur të mos e humbasë shpresën,
ndonëse i ka të gjitha arsyet e botës për t’u pushtuar nga pakënaqësia e përgjithshme.
Jeton në Afrikë, por Kontinenti i zi nuk është atdheu i tij. E kanë detyruar të ikë
nga vendlindja, Galicia. Është meshtar i persekutuar nga barbarët, disa herë në rrezik
vdekjeje, para se të arrinte në brigjet afrikane. Gjithsesi provat e rënda nuk e kanë
ligështuar aspak moralin e tij të hekurt. Pal Orozio shkruan me guxim veprën ‘Histori
kundër paganëve’, për t’u rikthyer njerëzve shpresat e humbura e për t’i nxitur t’i
shikojnë ngjarjet me një sy tjetër. Fjalët e tij janë thellësisht optimiste. Në këtë
libër i zbulon bashkëkohasve anët më pozitive të pushtimeve barbare. Mjafton t’i shikosh
objektivisht ngjarjet: për shembull, Pal Orozio i kujton popullit të vet se edhe pushtimi
romak u realizua me dhunë. Historia përsëritet… nganjëherë madje, duke u përmirësuar.
Realiteti tregon se barbarët, pasi u ngulën në vendet e pushtuara, nuk e shtypin popullin,
nuk e rrjepin me taksa, nuk i kthejnë njerëzit në skllevër e nuk jetojnë si parazitë,
duke shfrytëzuar punën e të tjerëve. Përkundrazi, punojnë më shumë se të gjithë.Por
mësimi më i madh optimist Pal Orozio ia jep Kishës: në të gjithë këta popuj që mbërrijnë
nga të katër anët, ai shikon nxënësit e rinj të Krishtit, shpirtrat e rinj që presin
të kthehen në fenë e krishterë. E fton Kishën t’ia hapë në të dyja kanatat portat
këtyre njerëzve e t’i ndihmojë të zbulojnë dashurinë e Krishtit. Krishtërimi mund
të rifillojë rrugën me hov e zell të ri. Një përshëndetje të ngrohtë barbarëve! Mirë
se na erdhën!