Kardinali Mikel Koliqi në 11-vjetorin e vdekjes: në mikrofonin tonë, imzot Çeli.
(28.01.2008 RV)Kanë kaluar njëmbëdhjetë
vjet, që kur kardinali Koliqi mbylli sytë për dritën e kësaj bote. Po e kujtojmë sot
me fjalët e imzot Klaudio Maria Çelit, Kryetar i Këshillit Papnor të Komunikimeve
Shoqërore, shqiptuar të shtunën e kaluar në Grotaferrata, pranë Romës, në paraqitjen
e librit “Dy vëllezër martirë”, kushtuar jetës, veprës e martirizimit të dy vëllezërve:
atë Marin e don Aleksandër Sirdani, shkruar nga rregulltarja baziliane, motra Elena
Lulashi. I zgjodhëm pikërisht këto fjalë, për të nënvizuar se figura si ajo e
Kardinalit Koliqi, mbeten përgjithnjë në kujtesën e njerëzve, si simbol i gjakut të
martirëve, derdhur nga diktatura komuniste në Shqipëri. Ja si e kujtoi Imzot
Çeli, vetëm dy ditë më parë, në sa përshkruante Meshën e kremtuar në Katedralen e
Shkodrës, më 21 mars 1991: “Sapo e kishim filluar Meshën, kur hyri në Kishë
monsinjor Koliqi. Ishte vikari i përgjithshëm, që kishte shpëtuar gjallë nga persekutimi:
fizikisht i shkatërruar, por tmerrësisht i gjallë e i fuqishëm në shpirt. Hyri
në Kishë i mbajtur për krahësh nga dy të rinj. Figurë interesante, emocionuese. Madje
fjala interesante nuk mjafton për të shprehur atë që ndjemë të gjithë atë ças, sepse
ishte një pamje e papërshkrueshme. Më tha: “Unë nuk dal ma prej shtëpie, por kur më
thanë se ju jeni këtu, e ndjeva për detyrë të isha i pranishëm, në një ças kaq të
pritun, kur përfaqësuesi i Papës asht mes nesh! Fillova homelinë. E kujtoj
akoma, sepse më delte nga zemra, pa patur nevojë fare për përgatitje. E, me që ishte
data 21 mars, shqiptova fjalët: “Dimri po shkon! Sot fillon pranvera!”. E,
në sa vijon të ndjehet fort atmosfera e Enciklikës së Shpresës - ‘Spe salvi’, të Benediktit
XVI, zgjodhëm, nga arkivi ynë, pikërisht ftesën për të shpresuar, që Kardinali Koliqi
vijon t’ia bëjë popullit shqiptar 11 vjet pas vdekjes:
Një jetë kushtuar
Zotit, në një kohë kur ky përkushtim paguhej me jetë: Nuk është e thjeshtë
të përmbledhësh me pak fjalë jetën e kardinalit Koliqi, një nga figurat më poliedrike
në historinë e Shqipërisë. Mikel Koliqi lindi në Shkodër më 29 shtator 1902. Shkollën
fillore e kreu në vendlindje, për t'i vijuar studimet në Milano të Italisë, ku edhe
u diplomua në degën e inxhinierisë mekanike, në Politeknikumin e Milanos. Ishte në
moshë të pjekur, kur ndjeu thirrjen për rrugën meshtarake, thirrje që e kurorëzoi
duke u shuguruar meshtar më 30 maj 1931. U kthye menjëherë në Atdhé dhe nisi shërbimin,
më parë si ndihmës-famullitar, e pastaj si famullitar i katedrales së Shkodrës. U
shqua edhe për veprimtarinë e tij muzikore e publicistike. Muzikoi melodramat e para
në historinë e muzikës shqiptare, në bashkëpunim të ngushtë me Dom Ndré Zadejën. Qe
kryeredaktor i revistës "Kumbona e së Dieles". Gjatë regjimit komunist u burgos tri
herë dhe u dënua me 40 vjet heqje lirie. Ati i Shenjtë Gjon Pali II e emëroi prelat
nderi në janar 1992, e takoi personalisht gjatë vizitës së tij në Shqipëri, më 25
prill 1993 dhe e krijoi kardinal më 26 nëntor 1994. Menjëherë pas fillimit të
proceseve demokratike, kardinali Koliqi u nderua së pari me titullin "Pishtar i demokracisë",
më pas me titullin "Nënë Tereza" dhe, vetëm pak ditë para vdekjes, me titullin më
të lartë "Nderi i Kombit". Vdiq në Shkodër, më 28 janar 1997 U përpoqëm të përmbledhim
në pak rreshta një jetë, për të cilën mund e duhet të shkruhen shumë libra; një jetë
që shtrihet në gjithë hapësirën e shekullit të kaluar, një jetë të jashtzakonshme,
së cilës deri tani i është kushtuar vetëm libri "Mikel Koliqi", shkruar nga kushëriri
i tij, Gjon Simoni.