Rosja: pierwsza cerkiew greckokatolicka po rewolucji

W Nowokuźniecku konsekrowano pierwszą w Rosji od czasów rewolucji październikowej cerkiew greckokatolicką. Liturgię 14 października sprawowali ordynariusz diecezji Przemienienia Pańskiego z siedzibą w Nowosybirsku, bp Joseph Werth (równocześnie pełniący funkcję ordynariusza grekokatolików w Rosji) i przybyły z Ukrainy egzarcha doniecko-charkowski, bp Stefan Mieniok.

W liturgii konsekracji uczestniczyli także apostolski delegat dla Kazachstanu i Środkowej Azji protojerej Wasilij Gowera i Taras Kociuba – konsultant prawa kanonicznego z Ukrainy. Obecne było duchowieństwo greckokatolickie z wszystkich 14 parafii Rosji oraz księża łacińscy z Nowosybirska, Omska, Kamerowa, Tomska i Bijska.

Uroczystość rozpoczęła się od konsekracji ołtarza, w którym umieszczono relikwie bł. Piotra Werguna – męczennika z Syberii oraz św. Jana Złotoustego, które na uroczystość przywiózł z Rzymu sekretarz nuncjatury w Moskwie, ks. Anton Jozić.

Po konsekracji wszyscy uczestnicy, oprócz chóru, opuścili świątynię i zgromadzili się przy jej drzwiach. Tutaj, zgodnie z liturgią, bp Mieniok kilkakrotnie odśpiewał po starosłowiańsku „worota, odkryjcie dwiery”, a chór z wnętrza świątyni pytał „a kto jest Królem Chwały”. Gdy w końcu padła odpowiedz „Zbawiciel jest Królem Chwały”, drzwi świątyni zostały otwarte i zapełniła się ona na nowo wiernymi.

Po Boskiej Liturgii św. Jana Złotoustego – którego wezwanie będzie nosić parafia – przemówił biskup ukraiński, życząc, aby wspólnota rozrastała się i dawała dobre świadectwo o Chrystusie. Odczytano także listy od nuncjusza apostolskiego w Rosji, abp. Antonio Meniniego i prezydenta miasta Nowokuźniecka. Na koniec przemawiali przedstawiciele administracji miasta, mufti miejscowej wspólnoty muzułmańskiej oraz przedstawiciele innych parafii przybyłych na uroczystość. Po liturgii konsekracyjnej na przycerkiewnym placu wszyscy zostali ugoszczeni ormiańskim „płowem”.

Cerkiew w Nowokuźniecku, zbudowana w ciągu 4 lat pod kierownictwem ks. Alieksieja Baranikowa, będzie służyła dwóm obrządkom – wschodniemu i łacińskiemu. Stąd w jej wnętrzu znalazło się miejsce dla ławek i organów. Sama świątynia nawiązuje swoim stylem do bizantyjskiej tradycji i może pomieścić ok. 400 osób.

Nowokuźnieck jest przemysłowym miastem Kuzbasu z ponad 500 tys. mieszkańców. W latach 30. i powojennych XX w. był miejscem masowych deportacji grekokatolików z Ukrainy. W latach 50. opiekę nad katolikami zaczęli sprawować w podziemiu katoliccy duchowni, którzy nawet zatrudniali się jako górnicy w kopalniach, aby nie budzić podejrzeń odnośnie do swojej posługi.


Ks. Andrzej Obuchowski, Nowosybirsk