Klerykalizm i antyklerykalizm - zimowy numer "Pastores"
„Klerykalizm i antyklerykalizm” – tak zatytułowany jest zimowy numer „Pastores”. Kwartalnik
prezentuje różne oblicza antyklerykalizmu, przejawy postaw klerykalnych, pisze o wyrazistym
głoszeniu Ewangelii mimo sprzeciwu i prześladowań oraz o warunkach i obszarach współpracy
duchowieństwa i laikatu.
Wśród artykułów zwraca uwagę tekst o. Jacka Salija
OP na temat historii sporów o czystość Kościoła, napięć między jego idealnym obrazem
a realiami. Osobista świętość każdego przydaje piękna Kościołowi, niemniej „wielkim
błędem - podkreśla autor - jest wystawianie samym sobie świadectw świętości”, idealizowanie
grupy swojej przynależności czy też lansowanie przekonania, „jakoby różne przejawy
zła w Kościele dało się usunąć za pomocą reformy struktur”.
Od nieco innej
strony ujmuje troskę o świętość Kościoła Ludmiła Grygiel w swoim rozważaniu poświęconym
św. Katarzynie Sieneńskiej. Włoska mistyczka nie wahała się - co zaznacza autorka
- zachęcać duchownych do podejmowania energicznych działań na rzecz naprawy Kościoła.
Niepotrzebnym
drażnieniem ludzi - zauważa w swoim eseju ks. Piotr Mazurkiewicz - są też artykułowane
przez duchownych „prywatne preferencje co do takich czy innych mediów” oraz ich „bardzo
tradycyjne wyobrażenia na temat życia rodzinnego, roli kobiety w społeczeństwie czy
sposobów ubierania się młodzieży”.
Odejściami z kapłaństwa, które mogą wywołać
cierpienie, kryzys wiary czy wręcz zgorszenie wiernych, zajmuje się w kolejnym tekście
o. Andrzej Ruszała OCD. Autor zaznacza, że takie sytuacje osobom Kościołowi nieprzychylnym
dają do ręki „dodatkowy oręż w walce z nim czy w ogóle z wiarą”.
Zagadnienie
ucieczki księży w „świeckość”, a także klerykalizacji laikatu podjął w swoim artykule
Tomasz Wiścicki. Warty szczególnej uwagi jest jego postulat dotyczący zmiany metody
rozwiązywania sporów i konfliktów w Kościele.
W kontekście całego zimowego
zeszytu „Pastores” specyficznego znaczenia nabiera rozważanie o. Pierre-Marie Delfieux
o zaufaniu, bez którego „nic nie jest możliwe”.
W numerze opublikowano również
zapis dyskusji panelowej nt. klerykalizmu i antyklerykalizmu, z udziałem ks. Piotra
Mazurkiewicza, Pawła Milcarka, Jana Turnaua i Marcina Przeciszewskiego. W trakcie
debaty potwierdzono konieczność precyzowania odnośnych pojęć i ciągłego reflektowania
nad źródłami niechętnych lub wrogich postaw wobec duchownych czy też ich wad.
W
świadectwach można przeczytać o reakcjach księży na przejawy antyklerykalizmu (w szpitalu,
na katechezie, na Przystanku Woodstock), zaś w rozmowie z Marianem Grobelnym - m.in.
o podejściu ks. Jana Twardowskiego do osób stroniących od Boga i Kościoła.