Darfuri, çështja bërthamore dhe dënimi me vdekje përparësitë e sekretarit të ri të
OKB-së.
(3 janar 2007 RV)Në fjalën e tij përshëndetëse
Ki-moon deklaroi se do të angazhohet mbi të gjitha për ndalimin e dhunës në Darfur,
se do të ndihmojë në gjetjen e një rrugëdaljeje për procesin bërthamor koreanoverior
dhe në fund për dënimin me vdekje. Por pikërisht pjesa e fjalimit mbi dënimin me vdekje
ngjalli shumë diskutime sepse sekretari i përgjithshëm i OKB-së deklaroi se një diktator
si Sadam Hyseini ishte përlyer me krime shumë të rënda dhe se OKB-ja nuk mund t’i
harrojë viktimat. Në fund Ban Ki-moon shtoi se problemi i dënimit me vdekje është
një çështje për të cilën çdo shtet duhet të vendosë vetë. Por për një koment mbi
përparësitë e sekretarit të ri të përgjithshëm të OKB-së le të ndjekim Xhandonato
Kaxhano, docent i marrëdhënieve ndërkombëtare pranë Universitetit Roma Tre:
Përgjigje:
Unë mendoj se gjëja më e rëndësishme është që Kombet e Bashkuara të fitojnë besueshmëri.
Bëhet fjalë për një çështje shumë të ndërlikuar, në të cilën aftësia për ndëmjetësim,
personaliteti dhe drejtpeshimi janë gjithnjë elementa shumë të fortë.
Pyetje:
Ndërmjet shumë krizave të trashiguara nga e kaluara sekretari i përgjithshëm përmendi
dy në veçanti: situatën në Darfur dhe krizën bërthamore koreanoveriore.
Përgjigje.
Mendoj se Darfuri është një temë hapur e së drejtës ndërkombëtare dhe e drejtimit
të marrëdhënieve ndërkombëtare, të jetës paqësore dhe të bashkëjetesës paqësore. [...]
Përsa i përket krizës bërthamore koreanoveriore, më shumë sesa sanksione më duket
se sekretari i përgjithshëm do të merret me përmirësimin e anës juridike që lidhet
me ndalimin e armëve bërthamore.
Nga komentimi i fjalimit të sekretarit të
ri të përgjithshëm të OKBsë kalojmë te një reflektim të Mario Maraxitit, zëdhënës
i bashkësisë së Shën Egjidit, mbi dënimin me vdekje.
Pyetje: “Dënimi me vdekje
është një instrument barbar i së kaluarës”, që nuk zvogëlon numrin e vrasjeve”, por
“ngujon në urrejtje familjet e viktimave për vjet të tëra” duke u premtuar një shërim
të pamundur. Janë vetëm disa fragmente shkëputur nga komunikata e bashkësisë së Shën
Egjidios, që mbështet nismën italiane dërguar Kombeve të Bashkuara për pezullimin
dhe heqjen e dënimit me vdekje në gjithë botën. Çfarë mendoni ju për këtë?
Përgjigje:
Mendoj se është një nismë e rëndësishme, e dobishme, e nevojshme. Gjëja e dytë që
mendoj është se duhet punuar shumë në mënyrë që krahas Italisë dhe Bashkimit Evropian
kjo nismë të mbështetet edhe nga vendet e mëdha të jugut dhe të lindjes së botës.
Pyetje:
Sot, në fakt gjithnjë e më pak vende zbatojnë dënimin me vdekjen. Kjo tregon se prirja
është që të braktiset përfundimisht?
Përgjigje: Prirja është që dënimi me vdekje
të kthehet në një gjë të së kaluarës. Është një proces i pandalshëm. Në vitet e fundit
kemi patur 25 vende që kanë kaluar nga një anë në tjetrën.[...]