Một số người Việt Nam đã quen biết phong tục của Hoa
kỳ mừng lễ Tạ ơn vào ngày thứ năm cuối tháng 11.
Đó là một lễ dân sự được thiết lập để kỷ niệm những
biến cố liên quan đến lịch sử lập quốc của nước này.
Nhưng tại Italia, lễ Tạ ơn được mừng vào một cơ hội
khác, đó là chúa nhựt thứ hai trong tháng 11, và cũng với lý do khác. Ngày
tạ ơn do Hội đồng giám mục thiết lập vào năm 1951,
theo lời yêu cầu của hiệp hội nhà nông, để dâng lời tạ
ơn Thiên Chúa sau những mùa gặt hái, và đồng thời cũng
để lôi kéo chú ý của dư luận đến cảnh sống bấp
bênh của những người làm ruộng trong xã hội công nghệ hiện đại.
Năm này đề tài được chọn lựa là “Đất đai:
một món quà cho toàn thể gia đình nhân loại”, nhằm nêu bật rằng
một đàng đất đai là một món quà vô giá của Chúa
quan phòng, nhưng đàng khác nhân loại vẫn chưa giải quyết
được nạn đói, một thảm cảnh gây chết chóc cho 24 ngàn người
mỗi ngày. Dựa theo đề tài đó, trong bài huấn dụ
hôm qua, Đức Thánh Cha đã suy niệm về tâm tình tạ ơn mà
mỗi tín hữu cần nuôi dưỡng, cũng như về tình liên
đới cụ thể đối với những anh chị em đồng
loại đang lâm cảnh đói, bằng cách thay đổi
nề nếp sinh sống và tiêu thụ của mình. Tư tưởng này được
tiếp nối trong lời chào thăm những phái đoàn hành hương, trong
đó ngài mời gọi các tín hữu hãy theo gương của bà goá
được nói trong bài Phúc âm Thánh Lễ, để dâng hiến cho Thiên Chúa
không chỉ cái dư thừa, nhưng là thời giờ, sức lực và chính
bản thân để phục vụ Nước Chúa. Sau đây là nguyên
văn bài huấn dụ.
Anh chị em thân mến,
Hôm nay tại Italia
là ngày Tạ ơn, năm nay được cử hành với đề tài : “Đất đai: một món quà cho toàn thể
gia đình nhân loại”. Trong các gia đình Kitô giáo của chúng ta, người ta dạy cho các
em bé hãy luôn luôn biết tạ ơn Thiên Chúa trước khi dùng bữa ăn, bằng một kinh ngắn
và dấu thánh giá. Tập tục này cần được duy trì hoặc là khôi phục lại, bởi vì nó giáo
dục cho biết đừng xem việc có cơm bánh hằng ngày như là một điều tất nhiên, nhưng
hãy nhìn nhận như là một món quà của Chúa Quan phòng. Chúng ta cần tập thói quen chúc
tụng Đấng Tạo Hóa vì hết mọi sự: chúc tụng vì không khí và nước, những yếu tố quý
giá trở thành căn bản cho cuộc sống trên địa cầu; chúc tụng vì lương thực mà Thiên
Chúa cung cấp cho chúng ta qua sự phong nhiêu của đất đai. Chúa Giêsu đã dạy các môn
đệ hãy cầu xin Cha trên trời ban “lương thực hàng ngày” không phải là cho “con” nhưng
là cho “chúng con”. Chúa muốn rằng mỗi người hãy mang trách nhiệm đối với anh chị
em của mình, ngõ hầu không ai chịu thiếu thốn điều cần thiết để sống. Các sản phẩm
của đất đai là một món quà Thiên Chúa dành cho toàn thể gia đình nhân loại.
Đến
đây chúng ta đụng đến một vấn đề rất bi đát: thảm cảnh đói vẫn còn trầm trọng, mặc
dù gần đây nó đã được giải quyết ở cấp độ những cơ quan cao cấp, tựa như Liên hiệp
quốc và đặc biệt là Tổ chức Lương nông Quốc tế (FAO). Bá cáo thường niên mới nhất
của FAO đã xác nhận điều mà Giáo hội đã biết rõ nhờ kinh nghiệm trực tiếp của các
cộng đoàn và các nhà thừa sai, đó là hơn 800 triệu người sống trong tình trạng thiếu
dinh dưỡng, và rất nhiều người, cách riêng là các nhi đồng, đã chết vì đói. Làm thế
nào đương đầu với tình hình này, mặc dù đã cảnh báo nhiều lần nhưng không giảm bớt,
nhưng dưới vài phương diện nào đó, đang trở nên trầm trọng hơn? Dĩ nhiên là cần phải
loại bỏ những nguyên nhân thuộc cơ cấu gắn liền với sự quản trị kinh tế thế giới,
trong đó khối lớn tài nguyên địa cầu được dành cho một số ít người. Sự bất công này
đã bị tố cáo nhiều lần bởi những tiền nhiệm của tôi, các vị Tôi Tớ Chúa là Phaolô
VI và Gioan Phaolô II. Để có tác dụng rộng rãi, cần phải “hoán cải” khuôn mẫu phát
triển toàn cầu; không những tình trạng bỉ ổi của cái đói mà tình hình khẩn trương
của môi sinh và nhiên liệu đòi hỏi điều đó. Tuy vậy, mỗi người và mỗi gia đình có
thể và phải làm điều gì đó để làm giảm cái đói trên thế giới, bằng cách theo đuổi
một lối sinh sống và tiêu thụ phù hợp với việc bảo vệ vũ trụ và bằng cách áp dụng
những tiêu chuẩn công bình đối với giới nông dân trong mọi xứ.
Anh chị em thân
mến, ngày Tạ ơn hôm nay mời gọi chúng ta một đàng hãy tạ ơn Thiên Chúa vì những hoa
trái của việc trồng trọt; và đàng khác, thôi thúc chúng ta hãy dấn thân cụ thể để
đập tan thảm họa đói kém. Xin Mẹ Maria giúp chúng ta biết tri ân những ơn huệ của
Chúa Quan phòng, và biết cổ động tình công bình và liên đới trên hoàn cầu. Bình
Hoà