Ngày 31-8-1975, Đức Cha Alessandro Staccioli, giám quản tông
tòa giáo phận Luang-Prabang, cùng với tất cả các vị thừa sai, được binh lính hộ tống,
bị bắt buộc rời bỏ đất nước Lào thân yêu. Đức Cha Alessandro người Ý, thuộc dòng Thừa
Sai Đức Mẹ Vô Nhiễm.
Kể từ ngày chia ly đau thương ấy, lòng các vị thừa sai
vẫn không quên đoàn chiên thân yêu. Năm 1996, Đức Cha
Alessandro trở lại Lào để thăm viếng. Nhưng tự do
chưa vãn hồi, Đức Cha không được công khai liên lạc với người quen biết. Sau lần viếng
thăm chui đó, Đức Cha Alessandro Staccioli bồi hồi ghi lại biến cố xảy ra vào năm
1975.
Một cơn vũ bão giáng xuống trên cứ điểm truyền giáo. Thật ra chúng tôi
có tiên đoán và chuẩn bị đón chờ biến cố. Nhưng chúng tôi không ngờ thực tế đau thương
gấp ngàn lần những gì chúng tôi có thể nghĩ ra.
Sau lễ Đức Mẹ Linh Hồn và Xác
Lên Trời, tôi được công an tỉnh mời đến nói chuyện. Ông đi thẳng vào đề:
-
Xin tất cả các thừa sai đang có mặt tại miền Bắc nước Lào, hãy ra khỏi Lào, vào cuối
tháng 8, 1975!
Đối diện với viên công an tỉnh và nghe ông nói, tôi không mảy
may sợ hãi.
Tôi muốn biết rõ lý do nào khiến chúng tôi bị trục xuất. Ông ta
chỉ lạnh lùng đáp:
- Bởi vì giáo huấn của các vị không phù hợp cũng chẳng ích
lợi gì cho người dân Lào!
Nghe vậy, tôi tự nhủ:
- À ra thế! Chúng
tôi đến đây để rao giảng Phúc Âm và chính
Phúc Âm làm cho các cán bộ cộng sản khó chịu!
Tôi bỗng nhớ lại lời Đức
Chúa GIÊSU phán:
- Không phải họ đuổi các con, nhưng họ đuổi chính Thầy!..
Nếu người ta không đón tiếp và nghe lời các con, thì khi ra khỏi nhà hay thành ấy,
các con hãy giũ bụi chân lại (Mátthêu 10,14).
Tuy nhiên, chúng tôi không phủi
bụi chân. Trái lại, chúng tôi thu góp chìa khóa các trường học và bệnh xá của chúng
tôi, rồi đem giao cho chính quyền và nói:
- Chúng tôi xây cất và tổ chức
các cơ sở từ thiện là để phục vụ người dân
Lào. Nhưng giờ đây, vì chúng tôi không còn được
phép hoạt động nữa và vì chính các ông muốn tự lo cho dân chúng, nên
chúng tôi xin trao các chìa khóa này cho các ông, để các ông tiếp tục
phục vụ và yêu thương người dân, như chúng
tôi từng yêu thương và phục vụ cho đến ngày hôm nay!
Tôi
để ý thấy gương mặt viên công an tỉnh và các cộng sự viên của ông, lộ vẽ đầy thán
phục. Họ nồng nhiệt cám ơn chúng tôi..
Tin đồn chúng tôi bị trục xuất lan nhanh
trong dân chúng. Các tín hữu Công Giáo lần lượt đến cứ điểm truyền giáo chào từ biệt
chúng tôi. Nước mắt lưng tròng, họ nói với chúng tôi:
- Từ đây
chúng con sẽ mồ côi. Ai sẽ cử hành Thánh Lễ và ban các bí tích cho chúng con???
Thật
thế. Không Linh Mục nào được phép ở lại. Vị Linh Mục người Lào duy nhất của giáo phận
tông tòa Luang-Prabang, đang bị kẹt tận mãi miền Bắc và không được phép trở lại thành
phố.
Để đánh dấu biến cố chia ly, chúng tôi quyết định cử hành Thánh Lễ cuối
cùng tại nhà thờ chính tòa. Chúng tôi cẩn thận chọn các bài đọc trong Thánh Lễ, phù
hợp với hoàn cảnh.
Bài đọc thứ nhất trích từ sách Công Vụ Tông Đồ, nơi đoạn
thánh Phaolo từ biệt các kỳ mục trong Hội Thánh Êphêsô. Khi đọc tới câu: ”Giờ đây
tôi biết rằng: tất cả anh em sẽ không còn thấy mặt tôi nữa” (20,17-36), người đọc
sách thánh bỗng ngừng lại, bởi vì mọi người trong nhà thờ bắt đầu thút thít khóc.
Bài
Phúc Âm trích từ Tin Mừng theo thánh Gioan, chương 15-16, nơi thánh sử nói đến lòng
thù hận của thế gian, đến việc bắt bớ và đến quyền lực của Chúa Thánh Thần cũng như
chiến thắng vinh quang của Đức Chúa GIÊSU trên thế gian.
Thánh Lễ không
có bài giảng. Các bài đọc trong Thánh Lễ đủ nói lên tất
cả tâm tình chúng tôi, người ra đi cũng như
kẻ ở lại.
Từ đây Giáo Hội Công Giáo tại Lào bắt đầu những ngày sống của
Giáo Hội Hầm Trú, thời của Giáo Hội tiên khởi thầm lặng bị bách hại.
Nhưng
trong thế giới đang thay đổi, rồi cũng sẽ có điều gì đó phải đổi thay tại Lào quốc.
Trong ngôi chùa cạnh bờ sông Cửu Sông, nơi một góc vườn, ẩn dưới các tàn cây,
dấu kín cái chuông bằng đồng của nhà thờ chính tòa giáo phận Luang-Prabang. Bên trên
chuông còn nguyên hình ảnh Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội. Cái chuông nằm đó, đợi chờ
một ngày có bàn tay giật, ngân vang lời mời gọi tín hữu quy tụ đến nhà thờ.
Bàn
tay đó đã có rồi.
Chính là Đức Nữ Trinh Rất Thánh MARIA, Vị
Nữ Thừa Sai vẫn ở lại với Giáo Hội Công Giáo Lào.
Một ngày gần đây, tiếng
Mẹ gọi sẽ vang lên thúc giục và các con Mẹ sẽ chạy về với Mẹ.
(”Missions
Étrangères de Paris”, n.317, Février/1997, trang 71-76).