Vào lúc 10 giờ sáng chúa nhựt hôm qua, đức thánh cha Bênêđictô XVI đã chủ sự lễ phong
thánh lần thứ hai trong triều đại của ngài. Như quý vị đã biết, kể từ năm ngoái, các
lễ nghi phong chân phước thường được cử hành tại các giáo hội địa phương do một đặc
sứ Toà thánh, và duy các cuộc phong thánh mới được cử hành tại Rôma. Vào ngày 23 tháng
10 năm ngoái, đức đương kim giáo hoàng đã tôn phong 5 chân phước lên bậc hiển thánh,
và hôm qua, thêm 4 vị nữa: đức cha Rafael Guizar Valencia (1878-1938), giám mục Veracruz
bên Mêkhicô; linh mục Filippo Smaldone (1848-1923) thuộc giáo phận Lecce, miền nam
Italia, sáng lập dòng các nữ tu Salesienne Thánh tâm phục vụ các bệnh nhân câm điếc;
nữ tu Rosa Venerini (1656-1728), người Italia, sáng lập một dòng nữ giáo viên; nữ
tu Théodore Guérin (1798-1856), người Pháp nhưng hoạt động tại Hoa kỳ.
Mỗi
vị thánh có một tiểu sử riêng, với các sắc thái độc đáo. Đức cha Guizar thụ phong
linh mục và giám mục vào thời xảy ra cuộc bắt đạo. Có lúc ngài phải cải trang làm
người bán hàng rong, hoặc ông lang để có thể đến gần bệnh nhân để ban bí tích cho
họ. Trong 18 năm làm giám mục, thì 9 năm phải lang thang đây đó để lẩn tránh. Linh
mục Smaldone lúc đầu nảy sinh ý định đi truyền giáo bên Trung quốc, nhưng cha linh
hướng khuyên ngài hãy làm việc truyền giáo cho các người mắc bệnh câm điếc. Chị Rosa
Venturini định đi tu trong dòng kín theo giáo luật đương thời, nhưng vì mẹ đau nặng,
buộc phải ở nhà, thế là chị quyết định mở trường dạy học. Chị Theodore Guerin từ
Pháp được mời sang Hoa ky để mở trường dạy học, với hai bàn tay trắng; trước mọi khó
khăn từ bên trong dòng cũng như bên ngoài, chị thâm tín rằng : “Có Chúa ở với ta thì
ta không phải lo sợ gì hết. Cần sao làm theo ý Chúa la được”.
Thánh lễ được
cử hành trên thềm tiền đường thánh Phêrô. Nhờ thời tiết nắng đẹp, nên số tín hữu tham
dự rất đông đảo. Trong số các phái đoàn hành hương đến từ quê hương các tân hiển thánh
hoặc tại các nơi mà các hội dòng của các ngài đang hoạt động, người ta ghi nhận sự
hiện diện của 5000 người câm điếc theo dõi các lễ nghi với ngôn ngữ đặc biệt dành
cho họ. Cùng đồng tế với đức thánh cha là 3 hồng y, 26 giám mục, 9 linh mục chưa
kể 180 linh mục giúp trao Mình Thánh Chúa. Các chính phủ Italia, Mekhicô, Pháp đã
cử đại biểu chính thức.
Dựa theo bài sách thánh của chúa nhựt 28 Thường niên,
đức Bênêđictô XVI đã trình bày bốn vị tân hiển thánh như là những người quảng đại
đáp lại lời mời đi theo đức Kitô, nói như thánh Phêrô “Lạy Thầy chúng con đã bỏ tất
cả, và chúng con đã đi theo Thầy” (Mc 10,28). Tuy nhiên, đàng sau bối cảnh chung đó,
mỗi vị thánh đã đáp lại tiếng Chúa trong những hoàn cảnh độc đáo của mỗi người, lần
lượt được diễn tả như sau:
Bài Tin mừng mà chúng ta vừa nghe giúp chúng ta
hiểu được khuôn mặt của thánh Rafael Guizza y Valencia, giám mục Veracruz, như gương
mẫu của những người từ bỏ tất cả để đi theo Đức Giêsu. Vị thánh đã trung thành với
lời Chúa “sống động và hữu hiệu, thấm vào tận xương tuỷ” (Dt 4,12). Bắt chước Chúa
Giêsu khó nghèo, ngài đã giải thoát mình khỏi mọi của cải và không bao giờ nhận quà
cáp của những giới thế lực, hoặc là phân phát của cải liền sau đó. Vì thế ngài đã
nhận được “gấp trăm lần” và nhờ vậy có thể giúp đỡ người nghèo, kể cả qua những cuộc
bách hại liên miên. Ngài đã sống đức bác ái đến mức anh hùng, và được tặng danh hiệu
là “giám mục của người nghèo”. Trong tác vụ linh mục và giám mục, ngài là một người
giảng mùa đại phúc không biết mỏi mệt, dùng sách “Giáo lý” thời đó để giảng cho dân
chúng. Ngài đặt việc huấn luyện linh mục lên hàng ưu tiên, cho nên đã tái thiết chủng
viện được coi như “con ngươi của con mắt”. Ngài thường nói rằng: giám mục có thể thiếu
mũ, thiếu gậy, thiếu cả nhà thờ chánh toà, nhưng không thể nào thiếu chủng viện được,
bởi vì tương lai của giáo phận lệ thuộc vào chủng viện. Với niềm xác tín đó, ngài
chấp nhận các cuộc bách hại và lưu đày, nhưng gắng duy trì việc chuẩn bị các linh
mục. Ước gì tấm gương của ngài nhắc nhở các anh em giám mục và linh mục, ngõ hầu trong
kế hoạch mục vụ, ngoài tinh thần khó nghèo và truyền giáo, họ biết quan tâm đến việc
cổ động ơn gọi linh mục và tu sĩ, và huấn luyện các ơn gọi ấy theo trái tim của Chúa
Kitô.
Về vị thánh thứ hai, Đức thánh cha nói: Thánh Filippo Smaldone là một
linh mục có con tim rộng lớn, được nuôi dưõng bằng việc cầu nguyện liên lỉ và thờ
lạy Thánh Thể. Ngài là một chứng nhân và tôi tớ của đức ái, được biểu lộ cách tuyệt
vời qua sự phục vụ những người nghèo, cách riêng là những người câm điếc. Sự nghiệp
của ngài được tiếp tục nơi hội dòng các nữ tu Salesienne Thánh Tâm. Nơi những người
câm điếc, thánh Filippo Smaldone nhìn thấy phản chiếu hình ảnh của Chúa Giêsu, và
ngài thường nói rằng: cũng như ta phủ phục trước Mình Thánh Chúa thế nào, thì cũng
cần phải quỳ gối trước một người câm điếc như vậy. Từ tấm gương của ngài, chúng ta
hãy đón nhận lời mời biết liên kết chặt chẽ lòng mến yêu Thánh Thể với lòng yêu mến
tha nhân. Đúng ra, khả năng yêu mến anh chị em thật lòng chỉ có thể đến được từ sự
gặp gỡ thực sự Chúa Giêsu trong bí tích Thánh Thể.
Thánh nữ Rosa Venerini là
một tấm gương khác của người môn đệ Chúa Kitô, mau mắn từ bỏ tất cả để tuân hành ý
Chúa. Ngài thường nói: “Tôi cảm thấy mình bị đóng đinh vào ý Chúa, đến độ đối với
tôi, sống hay chết chẳng là gì hết. Tôi muốn sống bao lâu Chúa muốn, và tôi muốn phục
vụ Chúa tuỳ theo Chúa thích và chẳng còn gì khác”. Từ sự phó thác cho Chúa mà nảy
sinh cái nhìn xa trông rộng, mở mang những cơ sở nhằm nâng cao trình độ trí thức,
góp phần vào cuộc giải phóng phụ nữ vào thời đó. Thánh Rosa Venerini không an phận
với việc cung cấp một vốn văn hoá cho các thiếu nữ, nhưng còn muốn bảo đảm cho họ
một sự đào tạo toàn diện, với nền móng vững chắc của học thuyết xã hội công giáo.
Hoạt động tông đồ của thánh nữ còn được tiếp tục ngày nay nơi hội dòng của ngài, phục
vụ xã hội trong lãnh vực học đường và cách riêng là huấn luyện nữ giới, một điều vẫn
còn giá trị vào thời nay.
Sau cùng, bàn về thánh Theodore Guerin, đức thánh
cha nhận thấy có thể áp dụng những lời của Phúc âm “Hãy về, bán những gì anh có, phân
phát cho người nghèo, rồi đến đây theo tôi”, cũng như đã xảy ra cho biết bao tín hữu
khác, đi theo Đức Kitô với cuộc đời khó nghèo và tín thác vào Chúa Quan phòng. Do
lệnh của bề trên, vào năm 1839, chị Guerin đã rời bỏ quê hương để sang Hoa kỳ để điều
khiển một cộng đoàn tại bang Indiana. Sau một cuộc hành trình vượt biển, chị đã định
cư tại Saint Mary of the Woods. Tại đây, với sáu chị em, chị đã dựng lên một căn nhà
nhỏ giữa rừng vắng làm nhà nguyện. Các chị đã quỳ gối trước Mình Thánh Chúa để tạ
ơn và xin Chúa hướng dẫn cơ sở mới. Với lòng tin tưởng vô biên vào Chúa Quan phòng,
chị đã vượt qua nhiều khó khăn và kiên trì với công việc mà Chúa yêu cầu chị thực
hiện. Vào lúc qua đời năm 1856, các nữ tu đã điều khiển nhiều trường học và viện mồ
côi tại bang Louisana. Chị đã có lần nói rằng “Biết bao nhiêu điều tốt đẹp mà các
nữ tu đã làm được! Nhưng họ sẽ còn làm được nhiều điều tốt đẹp hơn nữa nếu họ trung
thành với ơn gọi của mình”.
Bài giảng kết luận như sau: “Anh chị em thân mến,
chúng ta hãy tạ ơn Chúa vì hồng ân thánh thiện, được sáng tỏa rực rỡ hôm nay trong
Hội thánh. Chúa Giêsu mời gọi chúng ta, giống như các vị thánh, hãy đi theo Ngài để
được sống đời đời. Ước gì chứng tá gương mẫu của các vị thánh soi sáng và khuyến khích
chúng ta, cách riêng là các bạn trẻ, hãy để cho mình được Chúa Kitô chinh phục bởi
cái nhìn âu yếm của ngài.
Thánh Lễ kết thúc lúc 12 giờ 10 phút. Từ lễ đài,
đức thánh cha xướng kinh Truyền tin và ban phép lành Toà thánh sau khi đã chào thăm
các người hiện diện và các phái đoàn hành hương, bằng tiếng Tây ban nha, Anh, Pháp,
Đức, Ba lan. Bình Hoà