Ngày 22-5-1939, Benito Mussolini (1883-1945) nhà độc tài cai trị nước Ý, ký giao ước
với Adolf Hitler (1889-1945), nhà độc tài cai trị nước Đức. Từ đó Ý và Đức liên kết
trong các trận thế chiến thứ hai 1939-1945. Nhưng rồi cuộc chiến đẩy đưa, tình nghĩa
hai nhà độc tài không kéo dài lâu. Ngày 8-9-1943, Hitler ra lệnh cho quân Đức-quốc-xã
tiến vào Ý, coi Ý ”vùng đất bị Đức chiếm”!
Đứng trước hai kẻ thù: - nội
thù là quân phát-xít và ngoại thù là quân đức-quốc-xã, người dân Ý chân chính và
ái quốc chỉ có con đường duy nhất để giải phóng quê hương. Đó là gia nhập Ủy Ban Giải
Phóng Quốc Gia tại Roma, hoặc gia nhập các Đoàn Quân Kháng Chiến.
Nhưng quan
trọng nhất là các Đoàn Quân Kháng Chiến.
Bởi vì đây là các đoàn quân hoạt động
bằng vũ-khí, phá-hoại và đình-công chống lại mọi hoạt động của quân Đức xâm lăng!
Các đoàn quân kháng chiến Ý muốn bằng mọi cách, mọi giá, dành lại nền độc lập và tự
do cho quê hương.
Quân kháng chiến có mặt âm thầm khắp mọi nơi: thành thị,
nơi đồng quê và nhất là trong các vùng rừng núi.
Đoàn quân kháng chiến có đủ
hạng người, thuộc đủ lứa tuổi và nhất là đông đảo tín hữu Công Giáo.
Để săn
sóc tinh thần cho các tín hữu, các bậc chỉ huy xin các Linh Mục sẵn sàng hy sinh đi
theo đoàn chiên kháng chiến để chia sẻ cuộc sống, an ủi và ban các bí tích cho họ.
Một trong các Linh Mục can đảm trợ giúp đoàn quân kháng chiến là Cha Mario Caustico,
Linh Mục dòng Salésien Don Bosco.
Cha Mario Caustico sinh năm 1913 tại
Capriglio ở miền Asti (Bắc Ý), trong gia đình Công Giáo nghèo tiền của nhưng giàu
nhân đức.
Ngay từ nhỏ Mario đã yêu mến các tu sĩ và thánh Gioan Bosco. Vì thế
lớn lên, Mario xin gia nhập dòng Salésien Don Bosco và thụ phong Linh Mục năm 1938,
một năm trước khi thế chiến thứ hai bùng nổ.
Tân Linh Mục Mario được chỉ định
làm việc cho giới trẻ gần thành phố Torino. Cha Mario đem hết khả năng tận lực phục
vụ giới trẻ.
Một ngày, vị chỉ huy đoàn quân kháng chiến hoạt động trong vùng
núi Val di Susa đến xin Cha Bề trên Luigi Ricceri một Linh Mục Tuyên Úy giúp đỡ tinh
thần cho các binh sĩ. Cha Ricceri - bấy giờ là giám tỉnh và sau này là Bề trên tổng
quyền dòng Don Bosco - nghĩ ngay đến Cha Mario Caustico.
Cha Giám Tỉnh mời
Cha Mario đến và hỏi:
- Cha có bằng lòng lìa bỏ các bạn trẻ thân yêu để lãnh
chức vụ khác không?
Cha Mario trả lời ngay:
- Con rất yêu mến các bạn
trẻ. Nhưng nếu Cha cần chuyển con sang nhiệm sở khác, con sẵn sàng tuân phục.
Cha
Bề trên nói tiếp:
- Đây là chức vụ vừa tín cẩn vừa nguy hiểm. Một đội quân
kháng chiến hoạt động trong vùng núi Val di Susa xin một Linh Mục Tuyên Úy đến chia
sẻ với họ hy sinh và gian khổ!
Cha Mario Caustico im lặng một giây. Trong cuộc
đời, Cha không bao giờ từ chối việc gì: việc nhỏ cũng như việc lớn, việc dễ cũng như
việc khó. Cha tức khắc cúi đầu XIN VÂNG. Cha thưa với Cha Bề trên:
- Bao giờ
thì con phải lên đường?
Cha Bề trên đáp:
- Mau chừng nào có thể, có
lẽ là ngày mai, nếu Cha không bị gì ngăn trở. Một người hướng dẫn sẽ đưa Cha đến với
nhóm binh sĩ mà Cha có nhiệm vụ giúp đỡ tinh thần.
Kể từ khi Cha Mario đến
sống với nhóm kháng chiến quân, bầu khí huynh đệ thay đổi hẳn. Tính tình Cha Mario
vui tươi, nhanh nhẹn, cương quyết và can đảm. Cha hoàn toàn hòa mình với các binh
sĩ, chia sẻ trọn cuộc sống của họ, không phân biệt đẳng cấp và nêu gương cho hết mọi
người.
Sau này, một binh sĩ từng sống với Cha Mario làm chứng:
- Cha
Mario sống đúng cương vị Linh Mục thánh thiện. Cha yêu thương mọi người và sẵn sàng
quên mình để giúp đỡ tất cả, không loại trừ ai.Cuộc sống gương mẫu của Cha Mario chuẩn
bị cho giờ thử thách đến.
Tháng tư năm 1945, các tỉnh lớn trong nước Ý lần
lượt nổi dậy - với sự trợ giúp của quân đồng minh - thoát khỏi ách thống trị của quân
Đức. Ngày 30-4-1945, quân Đức cầm cự tại tỉnh Grugliasco và bắt một số kháng chiến
quân làm tù binh, đa số là người trẻ, trong đó có Cha Mario Caustico.
Đúng
là THIÊN CHÚA quan phòng để Cha Mario có mặt trong nhóm tù binh. Cha thật can đảm
và an ủi khích lệ mọi người.
Khi quân Đức đem nhóm kháng chiến quân ra xử bắn,
Cha Mario đứng hàng đầu.
Cha giơ tay ban phép lành và phép giải tội cho mọi
người. Khi bị bắn ngã gục, Cha chưa chết ngay.
Một kháng chiến quân may mắn
thoát chết đến bên Cha, Cha Mario nói:
- Đừng lo lắng cho
tôi. Tôi không qua khỏi. Anh hãy trốn ngay đi. Xin THIÊN CHÚA đồng
hành và gìn giữ anh.
Hôm ấy là ngày 30-4-1945, Cha Mario
Caustico hưởng dương 32 tuổi.
(Antonio Alessi, ”Don Mario Caustico”,
Editrice Elle Di Ci, 10096 Leumann (Torino).